Đề xuất tiếp tục duy trì mức kinh phí công đoàn 2%

Ngày 24/10, Quốc hội thảo luận ở hội trường về một số nội dung còn nhiều ý kiến khác nhau của dự thảo Luật Công đoàn (sửa đổi). Trong đó, việc duy trì kinh phí công đoàn 2% nhận được nhiều sự quan tâm của các đại biểu Quốc hội.

Đại biểu Trần Nhật Minh (Đoàn ĐBQH tỉnh Nghệ An) cho rằng, nguồn kinh phí công đoàn đã được duy trì và phát huy có hiệu quả hơn 60 năm, kể từ năm 1957 có Luật Công đoàn đến nay. Nguồn kinh phí này được sử dụng tại công đoàn cơ sở, chủ yếu để trực tiếp chăm lo đời sống cho đoàn viên, người lao động như thăm hỏi ốm đau, quà sinh nhật, quà Tết hoặc tổ chức các hoạt động về văn hóa, thể thao...

Bên cạnh đó, dự thảo Luật đã bổ sung một số nội dung để phù hợp với thực tiễn như quy định tạm dừng, miễn, giảm đóng kinh phí công đoàn đối với các tổ chức, doanh nghiệp gặp khó khăn nên khi thực hiện chính sách này nguồn thu từ kinh phí công đoàn dự kiến sẽ giảm hơn.

Tuy nhiên, khi đó công đoàn cấp trên vẫn thực hiện hỗ trợ, bảo vệ và duy trì quyền lợi cho đoàn viên, người lao động tại công đoàn cơ sở khi thuộc trường hợp tạm dừng, miễn, giảm đóng kinh phí. 

Liên quan đến kinh phí công đoàn, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo chỉnh lý theo hướng không quy định trong Luật việc phân phối kinh phí công đoàn khi có nhiều tổ chức đại diện của NLĐ để bảo đảm linh hoạt, hài hòa.

"Việc luật hóa và tiếp tục duy trì mức 2% kinh phí công đoàn như quy định của dự thảo Luật là hết sức cần thiết, bảo đảm cho công đoàn thực hiện tốt trách nhiệm của mình đối với đoàn viên, người lao động, trách nhiệm trong xây dựng quan hệ lao động hài hòa, tiến bộ, góp phần ổn định và phát triển các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp" - Đại biểu Trần Nhật Minh cho biết.

ĐBQH Tô Văn Tám (Đoàn ĐBQH tỉnh Kon Tum) cho biết, quy định này là phù hợp, tuy nhiên cần quy định nguyên tắc phân chia, cơ quan có thẩm quyền phân chia. “Việc phân phối kinh phí công đoàn giữa các cấp nên giao cho Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam quyết định, như thế vừa linh hoạt, vừa phù hợp với từng cấp công đoàn, tình hình thực tiễn của từng giai đoạn, vừa đảm bảo quyền tự quyết công việc nội bộ của Công đoàn” - ĐBQH Tô Văn Tám chia sẻ.

Đây cũng là ý kiến của ĐBQH Đàng Thị Mỹ Hương (Đoàn ĐBQH Ninh Thuận). ĐBQH đồng ý với việc không quy định việc phân phối kinh phí công đoàn, tuy nhiên, cần nghiên cứu quy định để đảm bảo cơ chế để thực hiện nội dung này. Việc phân phối kinh phí công đoàn giữa các cấp thì cần quy định cụ thể giao cho Tổng LĐLĐN quy định, như thực tiễn từ trước đến nay công đoàn vẫn đang làm nhiệm vụ này.

Đồng quan điểm trên, đại biểu Leo Thị Lịch (Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Giang) chia sẻ, thực tế tổ chức và hoạt động của Công đoàn Việt Nam qua nhiều nhiệm kỳ cho thấy nguồn thu kinh phí công đoàn cùng với các nguồn khác là cơ sở rất quan trọng để tổ chức cho hoạt động của công đoàn và xây dựng nguồn lực đủ mạnh để thực hiện chức năng, nhiệm vụ của công đoàn từ trước đến nay với tính đặc thù kinh phí này khác với các tổ chức chính trị - xã hội khác. 

Đại biểu Lê Thị Thanh Lam (Hậu Giang) cho rằng, qua thực tiễn, nguồn thu này cùng với các nguồn thu khác là cơ sở quan trọng giúp công đoàn xây dựng đủ mạnh để chăm lo tốt cho đoàn viên, người lao động; tạo sự gắn kết trong mọi hoạt động giữa công đoàn và người lao động ngày càng tốt hơn.

Về vấn đề này, đại biểu Chu Thị Hồng Thái (Lạng Sơn) cũng đồng tình việc duy trì kinh phí công đoàn để chăm lo cho đoàn viên, người lao động, giảm gánh nặng cho ngân sách Nhà nước.

Trong bối cảnh hiện nay khi nguồn lực Nhà nước còn hạn chế và để chăm lo, kế thừa thực thi luật hiện hành đạt được hiệu quả cũng như sự gắn kết lâu dài của người lao động đối với doanh nghiệp và đặc biệt là hoạt động của tổ chức công đoàn thì việc thu 2% kinh phí này là hợp lý và bảo đảm được hoạt động của công đoàn một cách bền vững.

Phát biểu giải trình, làm rõ về kinh phí công đoàn, Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam Nguyễn Đình Khang cho biết, đại đa số các đại biểu đồng tình với mức thu 2%. Trong quá trình soạn thảo, Ban soạn thảo cũng đã có báo cáo tiếp thu, giải trình những ý kiến liên quan về kinh phí công đoàn. Theo đó, kinh phí công đoàn được để lại tại công đoàn cơ sở 75% để chăm lo cho người lao động. Thực tế rất hoan nghênh nhiều chủ doanh nghiệp tại các doanh nghiệp có chế độ phúc lợi cao hơn, có lợi cho người lao động.

Theo ông Khang, những vấn đề về doanh nghiệp gặp khó khăn, Ban soạn thảo và cơ quan thẩm tra đã thiết kế tại Điều 30 một điều khoản mới so với Luật Công đoàn 2012 đó là vấn đề miễn, giảm, tạm dừng đóng kinh phí công đoàn.

Về vấn đề tài chính công đoàn, ông Khang cho biết bám sát quan điểm chỉ đạo xây dựng pháp luật của cơ quan có thẩm quyền, Ban soạn thảo và cơ quan thẩm tra đã thiết kế theo hướng không quy định trong luật việc phân chia kinh phí công đoàn trong bối cảnh có nhiều tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở, nhằm bảo đảm bảo tính linh hoạt, hài hòa.

Theo ông, đối với nội dung này cơ quan soạn thảo đồng tình với đề xuất dự thảo luật chỉ mang tính nguyên tắc, việc phân chia kinh phí công đoàn cho tổ chức của người lao động tại doanh nghiệp sẽ có các quy định chi tiết của Chính phủ và Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam hướng dẫn thực hiện.