Nhiều khi cán bộ quản lý xây dựng ở xã hay nghĩ, chỉ là công trình tạm thôi mà, cần gì phải quan tâm. Nhưng tạm gì thì tạm, nó vẫn liên quan đến quyền sử dụng đất, liên quan đến an toàn lao động, ảnh hưởng đến môi trường sống... Chính vì thế mới cần có pháp luật điều chỉnh.
Công trình tạm được hiểu là công trình được xây dựng có thời hạn, phục vụ thi công công trình chính hoặc các sự kiện, hoạt động khác. Công trình tạm thường được sử dụng trong thời gian ngắn và phải được phá dỡ khi công trình chính hoàn thành hoặc khi hết thời gian tồn tại theo quy định. Thí dụ như, lán trại của công nhân trong quá trình thi công một tòa nhà lớn; sân khấu, khán đài phục vụ một sự kiện thể thao; nhà tạm để chứa VLXD…
Những đặc điểm của công trình tạm:
- Về thời hạn sử dụng: Công trình tạm chỉ được xây dựng trong một thời gian nhất định, phục vụ mục đích cụ thể.
- Về mục đích sử dụng: Thường dùng để hỗ trợ thi công công trình chính hoặc phục vụ các sự kiện, hoạt động tạm thời.
- Về thủ tục: Việc xây dựng công trình tạm có thể cần sự chấp thuận của cơ quan có thẩm quyền, đặc biệt là khi ảnh hưởng đến an toàn, lợi ích cộng đồng.
- Về phá dỡ: Công trình tạm phải được phá dỡ khi hết thời gian sử dụng hoặc khi không còn cần thiết nữa.
Lưu ý, công trình tạm không phải là công trình xây dựng kiên cố và thường không đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn như công trình chính. Việc xây dựng công trình tạm cần tuân thủ các quy định của pháp luật, đặc biệt là các quy định về an toàn, môi trường.
Theo quy định của pháp luật từ 01/7/2025, có 3 điều cần quan tâm về công trình tạm.
Điều cần quan tâm thứ nhất, Điều 131 Luật Xây dựng năm 2014 (đã được sửa đổi, bổ sung năm 2020) về xây dựng công trình tạm quy định:
1. Công trình xây dựng tạm là công trình được xây dựng có thời hạn phục vụ các mục đích sau:
a) Thi công xây dựng công trình chính;
b) Sử dụng cho việc tổ chức các sự kiện hoặc hoạt động khác trong thời gian quy định tại khoản 2 Điều này.
2. Đối với công trình quy định tại điểm b khoản 1 Điều này phải được UBND cấp tỉnh hoặc UBND cấp huyện chấp thuận về địa điểm, quy mô xây dựng công trình và thời gian tồn tại của công trình tạm”.
Nay, theo Nghị định số 140/2025/NĐ-CP, “Thẩm quyền chấp thuận về địa điểm, quy mô xây dựng công trình và thời gian tồn tại của công trình tạm quy định tại khoản 2 Điều 131 Luật Xây dựng năm 2014 (đã được sửa đổi, bổ sung năm 2020) do UBND cấp xã thực hiện”.
Điều cần quan tâm thứ hai, khoản 4 Điều 131 Luật Xây dựng năm 2014 (đã được sửa đổi, bổ sung năm 2020) quy định: “Công trình xây dựng tạm phải được phá dỡ khi đưa công trình chính của dự án đầu tư xây dựng vào khai thác sử dụng hoặc khi hết thời gian tồn tại của công trình. Chủ đầu tư được đề nghị UBND cấp tỉnh hoặc UBND cấp huyện chấp thuận việc tiếp tục khai thác sử dụng công trình xây dựng tạm quy định tại điểm a khoản 1 Điều này nếu công trình phù hợp với quy hoạch; bảo đảm các yêu cầu về an toàn chịu lực, phòng, chống cháy, nổ, bảo vệ môi trường và quy định của pháp luật có liên quan”.
Nay, theo Nghị định số 140/2025/NĐ-CP “Thẩm quyền chấp thuận việc tiếp tục khai thác, sử dụng công trình tạm quy định tại khoản 4 Điều 131 Luật Xây dựng năm 2014 (đã đượcsửa đổi, bổ sung năm 2020 do UBND cấp xã thực hiện”.
Điều cần quan tâm thứ ba, theo Nghị định số 140/2025/NĐ-CP, “Trình tự thực hiện quy định tại khoản 1, khoản 2 Điều này thực hiện theo quy định của UBND cấp tỉnh”.