Nghị định 225/2025/NĐ-CP không chỉ bổ sung quy trình, khái niệm, mà còn làm rõ cơ chế minh bạch cho các trường hợp “đặc biệt” trong đấu thầu và “chỉ định” thầu. 
Ngày 15/8/2025, Chính phủ ban hành Nghị định số 225/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của (i) Nghị định số 23/2024/NĐ-CP ngày 27/02/2024 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Đấu thầu về lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án thuộc trường hợp phải tổ chức đấu thầu theo quy định của pháp luật quản lý ngành, lĩnh vực; (ii) Nghị định số 115/2024/NĐ-CP ngày 16/9/2024 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Đấu thầu về lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án đầu tư có sử dụng đất.
Trong đó, tại Nghị định số 23/2024/NĐ-CP, Nghị định số 225/2025/NĐ-CP đã sửa đổi, bổ sung các nội dung liên quan đến: khoản 3 Điều 1; Điều 3; Điều 4; khoản 1 Điều 5; khoản 1 Điều 7; Điều 8; Điều 9; khoản 1 Điều 10; khoản 5 Điều 11; Điều 36; khoản 1 Điều 40; Điều 45; Điều 50; khoản 3 Điều 54; Điều 55; Điều 56; Điều 57; khoản 1 Điều 58; Điều 59; Điều 60.
Trường hợp đặc biệt vẫn phải làm đúng trình tự
Nội dung đáng chú ý và nhận được sự quan tâm của xã hội trong số các nội dung sửa đổi này là những điều chỉnh, bổ sung quy định về chỉ định nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt, ưu đãi trong lựa chọn nhà đầu tư là doanh nghiệp khoa học và công nghệ, doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, tổ chức hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo…
Trong đó, tại khoản 3 Điều 1, bổ sung khoản 3a như sau:
“Chỉ định nhà đầu tư, lựa chọn nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt, thực hiện theo quy định tương ứng tại Chương IVa và Chương IVb Nghị định số 115/2024/NĐ-CP ngày 16 tháng 9 năm 2024 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Đấu thầu về lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án đầu tư có sử dụng đất.”.
Như vậy, trong trường hợp đặc biệt hay cần chỉ định nhà đầu tư, vẫn phải làm đúng theo trình tự, thủ tục tại Điều 61a và Chương VIIIa Nghị định số 115/2024/NĐ-CP (sau khi Nghị định này đã được sửa đổi, bổ sung tại Nghị định số 225/2025/NĐ-CP).
Bổ sung khoản 3b như sau:
“Xử lý vi phạm trong hoạt động đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư; giải quyết kiến nghị trong đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện theo quy định tương ứng tại Điều 61a và Chương VIIIa Nghị định số 115/2024/NĐ-CP ngày 16 tháng 9 năm 2024 của Chính phủ quy định chỉ tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Đấu thầu về lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án đầu tư có sử dụng đất.".
Như vậy, tất cả các trường hợp xử lý vi phạm, giải quyết kiến nghị trong đấu thầu đều phải thực hiện theo Điều 61a và Chương VIIIa Nghị định số 115/2024/NĐ-CP. (sau khi Nghị định này đã được sửa đổi, bổ sung tại Nghị định số 225/2025/NĐ-CP).
Làm rõ khái niệm hồ sơ yêu cầu của nhà nước
Tại khoản 4 Điều 3, bổ sung khoản 4a, 4b như sau:
“Hồ sơ yêu cầu là toàn bộ tài liệu sử dụng cho hình thức chỉ định nhà đầu tư, bao gồm các yêu cầu thực hiện dự án đầu tư kinh doanh làm căn cứ để nhà đầu tư chuẩn bị hồ sơ đề xuất và để bên mời thầu tổ chức đánh giá hồ sơ đề xuất.
Hồ sơ đề xuất là toàn bộ tài liệu do nhà đầu tư lập và nộp cho bên mời thầu theo yêu cầu của hồ sơ yêu cầu.”.
Như vậy, Nghị định số 225/2025/NĐ-CP làm rõ khái niệm hồ sơ yêu cầu (của Nhà nước) và hồ sơ đề xuất (của nhà thầu), là căn cứ để thực hiện chỉ định thầu, bảo đảm có căn cứ và minh bạch.
Bổ sung khoản 7 Điều 4 như sau:
"7. Đối với dự án áp dụng hình thức chi định nhà đầu tư theo quy định tại khoản 2a Điều 34 của Luật Đấu thầu, dự án áp dụng hình thức lựa chọn nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt quy định tại Điều 34a của Luật Đấu thầu, nhà đầu tư không phải đáp ứng điều kiện về bảo đảm cạnh tranh quy định tại điểm a khoản 1 và khoản 3 Điều này.".
Với quy định này, khi thực hiện chỉ định nhà đầu tư hoặc lựa chọn nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt, không áp dụng quy định bảo đảm tính cạnh tranh giữa nhiều nhà đầu tư; cũng là cơ chế để trường hợp “chỉ có một nhà đầu tư” vẫn có thể được lựa chọn, miễn là đúng căn cứ luật định.
Doanh nghiệp khoa học công nghệ được ưu đãi trong chấm thầu
Đáng chú ý, tại khoản 1 Điều 5, bổ sung điểm c và điểm d như sau:
“c) Nhà đầu tự là doanh nghiệp khoa học và công nghệ; doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, tổ chức hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo được cơ quan có thẩm quyền công nhận; trung tâm đổi mới sáng tạo; tổ chức, doanh nghiệp đã được cấp Giấy chứng nhận là doanh nghiệp công nghệ cao, cơ sở ươm tạo công nghệ cao, ươm tạo doanh nghiệp công nghệ cao, doanh nghiệp thành lập mới từ dự án đầu tư sản xuất sản phẩm công nghệ cao theo quy định của pháp luật về công nghệ cao được hưởng mức ưu đãi 5% khi đánh giá hồ sơ dự thầu;
d) Nhà đầu tư nước ngoài mà có cam kết chuyển giao công nghệ cho nhà đầu tư, đối tác trong nước được hưởng mức uu đãi 2% khi đánh giá hồ sơ dự thầu.”…
Đây chính là những cơ chế của Nhà nước nhằm khuyến khích doanh nghiệp phát triển trên cơ sở, nền tảng của khoa học, công nghệ, khởi nghiệp có tính sáng tạo, đổi mới và cam kết chuyển giao công nghệ (đối với doanh nghiệp đầu tư nước ngoài – FDI). Trong đó, doanh nghiệp trong nước được ưu đãi 5%, doanh nghiệp FDI được ưu đãi 2% trong chấm thầu, tổng điểm đánh giá hồ sơ đề xuất.
