Bộ Xây dựng chủ trì, phối hợp với Bộ Nội vụ hướng dẫn các địa phương rà soát lập, điều chỉnh quy hoạch đô thị, quy hoạch nông thôn để bảo đảm các quy hoạch này có phương án sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã. Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký ban hành Công điện số 616/CĐ-TTg ngày 4/7/2023 về việc rà soát, hoàn thiện các quy hoạch để thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, xã giai đoạn 2023-2030.
Theo đó, để bảo đảm thực hiện đúng chủ trương của Đảng về việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện và cấp xã, Thủ tướng yêu cầu Chủ tịch UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo bổ sung vào quy hoạch tỉnh trình Thủ tướng phê duyệt một số nội dung.
Cụ thể, đến năm 2025, thực hiện sắp xếp đối với các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã có đồng thời cả 2 tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên và quy mô dân số dưới 70% quy định; đơn vị hành chính cấp huyện đồng thời có tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên dưới 20% và quy mô dân số dưới 200% quy định; đơn vị hành chính cấp xã đồng thời có tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên dưới 20% và quy mô dân số dưới 300% quy định.
Đến năm 2030, thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, xã còn lại có đồng thời cả 2 tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên và quy mô dân số dưới 100% quy định; đơn vị hành chính cấp huyện đồng thời có tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên dưới 30% và quy mô dân số dưới 200% quy định; đơn vị hành chính cấp xã đồng thời có tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên dưới 30% và quy mô dân số dưới 300% quy định.
Tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên và quy mô dân số của đơn vị hành chính thực hiện theo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về tiêu chuẩn của đơn vị hành chính và phân loại đơn vị hành chính.
Việc lập và thực hiện quy hoạch sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, xã giai đoạn 2023-2030 ngoài tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên và quy mô dân số cần tính đến kết quả sắp xếp giai đoạn trước, đơn vị hành chính ổn định từ lâu, có vị trí biệt lập, có các yếu tố đặc thù và những đơn vị hành chính nông thôn đã được quy hoạch thành đơn vị hành chính đô thị.
Phạm vi ranh giới cụ thể của từng đơn vị hành chính cấp huyện, xã phải phù hợp với từng giai đoạn phát triển của thời kỳ quy hoạch tỉnh.
Thủ tướng cũng yêu cầu Chủ tịch UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chủ động phối hợp với Bộ Nội vụ trong việc xây dựng Quy hoạch tổng thể đơn vị hành chính các cấp giai đoạn đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2045 liên quan đến địa phương mình.
Thủ tướng giao Bộ trưởng các Bộ: Nội vụ, Kế hoạch và Đầu tư, Xây dựng, Chủ tịch UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quán triệt, thực hiện nghiêm chủ trương sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã. Đặc biệt là công tác quy hoạch, coi đây là nhiệm vụ quan trọng, cần sớm hoàn thành để bảo đảm thực hiện đúng tiến độ việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023-2025 và giai đoạn 2026-2030.
Giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với Bộ Nội vụ hướng dẫn các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương bổ sung nội dung về sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, xã giai đoạn 2023-2025 và 2026-2030 trong quy hoạch tỉnh.
Đồng thời, tổ chức thẩm định trình Thủ tướng khi quy hoạch tỉnh đã bổ sung nội dung về sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023-2025 và giai đoạn 2026-2030.
Về phía Bộ Nội vụ, Thủ tướng yêu cầu đẩy nhanh tiến độ xây dựng Quy hoạch tổng thể đơn vị hành chính các cấp giai đoạn đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Chủ động phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư, UBND tỉnh, thành trong việc bổ sung nội dung về sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, xã giai đoạn 2023-2025 và giai đoạn 2026-2030 trong quy hoạch tỉnh.
Bộ Xây dựng chủ trì, phối hợp với Bộ Nội vụ hướng dẫn các địa phương rà soát lập, điều chỉnh quy hoạch đô thị, quy hoạch nông thôn để bảo đảm các quy hoạch này có phương án sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã.
Văn phòng Chính phủ theo dõi, đôn đốc các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ và các địa phương trong việc thực hiện công điện này, kịp thời báo cáo Thủ tướng những vấn đề vướng mắc, khó khăn trong quá trình thực hiện để tháo gỡ, giải quyết, xử lý kịp thời.
Ngày 3/7/2023, Bộ Nội vụ đã báo cáo Đảng đoàn Quốc hội một số vấn đề, trong đó có bổ sung việc tiếp tục sắp xếp huyện, xã phù hợp với quy hoạch tỉnh, đô thị, nông thôn và theo đúng kết luận của Bộ Chính trị. Tuy nhiên, các quy hoạch tỉnh đã được phê duyệt cũng như quy hoạch đang triển khai đều chưa có nội dung nêu trên.
Bộ Nội vụ đề nghị các địa phương đã được Thủ tướng phê duyệt quy hoạch tỉnh thì Bộ Nội vụ sẽ phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư hướng dẫn bổ sung nội dung về mục tiêu, nguyên tắc chung trong sắp xếp đơn vị hành chính vào quy hoạch.
Địa phương đã trình Bộ Kế hoạch và Đầu tư thẩm định và nơi đang hoàn thiện quy hoạch tỉnh để trình phê duyệt cần bổ sung nội dung sắp xếp đơn vị hành chính. Thời gian tới, Bộ Nội vụ sẽ có hướng dẫn các địa phương vấn đề này.
Giai đoạn 2019-2021, cả nước sắp xếp 21 đơn vị hành chính cấp huyện và 1.056 đơn vị hành chính cấp xã, từ đó giảm được 8 huyện và 561 xã, giảm hơn 3.400 cơ quan ở cấp xã với 3.600 biên chế; 429 cơ quan cấp huyện với 141 biên chế; giảm chi ngân sách cả giai đoạn hơn 2.000 tỷ đồng.
