Dự thảo Luật cần tiếp tục được rà soát
Tiếp tục Phiên họp thứ 25, sáng 25/8, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) cho ý kiến về việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự án Luật Đất đai (sửa đổi).
Tại Phiên họp, Chủ nhiệm UBKTQH Vũ Hồng Thanh nhấn mạnh, Thường trực UBKTQH nhận thấy, một số vấn đề đã có ý kiến thẩm tra và có ý kiến của ĐBQH nhưng chưa được cơ quan soạn thảo cung cấp đầy đủ thông tin và giải trình thỏa đáng; một số vấn đề được đề nghị bổ sung nội dung tổng kết, đánh giá tác động, cung cấp dữ liệu nhưng chưa có báo cáo cụ thể…
Dự thảo Luật mới chỉ được rà soát, chỉnh sửa để đưa ra phương án chỉnh lý đối với một số vấn đề lớn. Các nội dung khác của dự thảo Luật cần tiếp tục được rà soát; đặc biệt là các điều, khoản chuyển tiếp, nội dung giao Chính phủ quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành, nội dung sửa đổi, bổ sung các luật để phù hợp với Luật Đất đai, đến nay chưa có Báo cáo của Bộ Tư pháp về bảo đảm tính thống nhất của hệ thống pháp luật.
Báo cáo tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Luật mới được dự thảo sơ bộ; cần được tiếp tục hoàn thiện.
Thường xuyên xem xét lại tính đồng bộ
Thảo luận tại phiên họp, các thành viên UBTVQH, đại diện các Bộ, ngành, cơ quan đã tập trung đóng góp ý kiến vào các nội dung chính như: xác định giá đất, thu hồi đất, tính thống nhất giữa dự án Luật Đất đai (sửa đổi) với các luật khác…
Để dự án Luật Đất đai (sửa đổi) đáp ứng được yêu cầu, Chủ nhiệm UBPLQH Hoàng Thanh Tùng đề nghị cơ quan soạn thảo và thẩm tra dự án Luật theo dõi thường xuyên, xem xét lại tính đồng bộ của hệ thống đất đai với các luật khác để có sự điều chỉnh kịp thời.
Đặc biệt, dự án Luật Đất đai (sửa đổi) có mối quan hệ với dự án Luật Nhà ở (sửa đổi), Luật Đầu tư (sửa đổi), Luật Kinh doanh BĐS (sửa đổi)… nên cũng phải sửa đổi, bổ sung song hành.
Đề cập về xác định giá đất, Chủ nhiệm UBTCNSQH Lê Quang Mạnh đề nghị làm rõ thêm Điều 158 về mục đích sử dụng đất được dùng làm căn cứ định giá là mục đích sử dụng đất đang sử dụng hay trong tương lai. Những mảnh đất nông nghiệp, đất vườn hiện nay nếu quy hoạch sau này sẽ là đất công cộng, thu lại làm đường hoặc làm công viên, sẽ rất khác với giá của những mảnh đất cũng là vườn, cũng là đất nông nghiệp nhưng sau này quy hoạch là đất thương mại, dịch vụ hoặc đất ở.
Liên quan đến việc thu hồi đất, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga đề nghị cơ quan soạn thảo và thẩm tra cố gắng lường hết các cái trường hợp thu hồi để quy định minh bạch trong dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi), bảo đảm quá trình thu hồi đất diễn ra được công khai và minh bạch.
Về giải quyết khiếu nại, tố cáo, UBTPQH đồng ý với những quy định về giải quyết trong dự thảo Luật.
Ngăn tình trạng vừa điều chỉnh, vừa thu hồi
Đóng góp ý kiến cho dự thảo Luật tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh, vấn đề thu hồi đất để phát triển KT-XH vì lợi ích quốc gia, công cộng là vấn đề khó nhất trong Luật Đất đai qua các thời kỳ.
Theo Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, nếu lựa chọn cách thức tiếp cận theo hướng "chọn cho", tức là liệt kê các trường hợp, dự án Nhà nước thu hồi đất, thì không cách gì đủ, có khi càng liệt kê càng thiếu.
Nên chăng, tiếp cận theo hướng chọn bỏ, tức là trừ những trường hợp áp dụng phương pháp thỏa thuận nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất, còn lại Nhà nước thu hồi. Vì thực tế chỉ có 2 hình thức là thu hồi và thỏa thuận.
Với hướng tiếp cận trên, có thể quy định thêm nội dung đất thu hồi phải nằm trong quy hoạch, kế hoạch đất đã được phê duyệt hay các quy định cấm việc vừa điều chỉnh quy hoạch, kế hoạch đã có ngay quyết định thu hồi đất.
Trong thực tế, có việc vừa điều chỉnh quy hoạch, vừa điều chỉnh mục đích sử dụng đất lại ra quyết định thu hồi đất. Cho nên, điều quan trọng là phải ngăn chặn được tình trạng này.
Dẫn chứng công tác cán bộ hiện nay cũng phải trong quy hoạch một thời gian mới được xem xét bổ nhiệm, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho rằng, vấn đề điều chỉnh quy hoạch và thu hồi đất cũng tiếp cận theo cách này để ngăn chặn việc điều chỉnh quy hoạch là ra quyết định thu hồi đất. Ngoài ra, không nên gắn việc thu hồi đất với đấu giá, đấu thầu đất đai.
Dự kiến, dự án Luật Đất đai (sửa đổi) được Quốc hội xem xét, thông qua tại kỳ họp thứ 6, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đề nghị Chính phủ chỉ đạo Bộ TN&MT và các Bộ, ngành, cơ quan hữu quan cần quan tâm tập trung hơn, dốc toàn lực hoàn thiện dự án Luật quan trọng này.
Thay mặt Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà ghi nhận những ý kiến đóng góp của các thành viên UBTVQH, đại diện các Bộ, ngành liên quan đóng góp vào dự án Luật Đất đai (sửa đổi).
Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà cho biết, Chính phủ sẽ tiếp thu tối đa những ý kiến đóng góp và sẽ có phản hồi lại UBTVQH cũng như các cơ quan khác của Quốc hội để chuẩn bị kỹ lưỡng các báo cáo trước khi trình Quốc hội, các đại biểu Quốc hội xem xét tại kỳ họp thứ 6.