Trong khuôn khổ chuyến công tác tại Nhật Bản, Bộ trưởng Trần Hồng Minh và lãnh đạo Cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA) đã thống nhất định hướng hợp tác chiến lược trong lĩnh vực xây dựng, giao thông, xử lý ngập úng và phát triển đô thị thông minh. Đây được coi là những trụ cột quan trọng hướng tới mục tiêu phát triển hạ tầng bền vững, thích ứng với BĐKH. Củng cố hợp tác Việt Nam - Nhật Bản trong lĩnh vực xây dựng
Ngày 16/10, trong khuôn khổ chuyến thăm và làm việc tại Nhật Bản, đoàn công tác của Bộ Xây dựng do Bộ trưởng Trần Hồng Minh dẫn đầu đã có buổi làm việc với ông Yoneda Gen - Tổng Vụ trưởng Vụ Đông Nam Á và Thái Bình Dương, Cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA).
Phát biểu tại buổi làm việc, Bộ trưởng Trần Hồng Minh bày tỏ vui mừng trước sự phát triển thực chất của quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam - Nhật Bản, đặc biệt sau chuyến thăm chính thức Việt Nam của Thủ tướng Nhật Bản Ishiba Shigeru vào tháng 4/2025. Theo Bộ trưởng, đây là nền tảng quan trọng để hai nước thúc đẩy hợp tác sâu rộng trong lĩnh vực xây dựng, đô thị và hạ tầng kỹ thuật.
Nhật Bản hiện là đối tác thương mại lớn thứ tư của Việt Nam, với kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Nhật Bản đạt gần 19,7 tỷ USD trong 9 tháng đầu năm 2025, tăng 9% so với cùng kỳ năm 2024. Đặc biệt, thông qua JICA, Nhật Bản luôn là nhà tài trợ ODA hàng đầu, góp phần then chốt vào sự phát triển của hệ thống hạ tầng quốc gia Việt Nam trong nhiều thập kỷ qua.
Theo thống kê của Bộ Xây dựng, đến nay JICA đã hỗ trợ gần 70 dự án trong lĩnh vực xây dựng và giao thông, với tổng vốn hơn 10 tỷ USD, trong đó có nhiều dự án hạ tầng trọng điểm như các tuyến metro đô thị, hệ thống thoát nước và xử lý nước thải, nhà máy cấp nước, khu tái định cư và phát triển đô thị xanh. Những dự án này không chỉ góp phần thay đổi diện mạo đô thị Việt Nam, mà còn giúp nâng cao năng lực quản lý, vận hành và chuyển giao công nghệ cho đội ngũ kỹ sư, cán bộ kỹ thuật trong nước.
Tăng cường hợp tác về hạ tầng, đô thị và logistics
Trong buổi làm việc, Bộ trưởng Trần Hồng Minh và lãnh đạo JICA đã trao đổi, thống nhất một loạt định hướng hợp tác chiến lược trong thời gian tới.
Về lĩnh vực cấp, thoát nước và xử lý nước thải, Bộ trưởng đề nghị JICA xem xét gia hạn Dự án hợp tác kỹ thuật “Nâng cao năng lực hoàn thiện khung pháp lý quản lý thoát nước và xử lý nước thải đô thị” đến hết năm 2027, đồng thời tiếp tục hỗ trợ thêm các dự án ODA và chuyển giao kỹ thuật để giúp Việt Nam xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu điện tử minh bạch, hiện đại cho các công trình thoát nước.
Trước tác động nghiêm trọng của thiên tai và bão lũ gần đây, Bộ trưởng cũng đề nghị JICA hỗ trợ các dự án kỹ thuật không hoàn lại về giảm ngập úng, xử lý bùn thải và giảm phát thải khí nhà kính, đặc biệt tại các đô thị lớn như Hà Nội, TP.HCM và khu vực đồng bằng ven biển. Đây là những dự án có ý nghĩa thiết thực, giúp Việt Nam tăng cường khả năng chống chịu, thích ứng với biến đổi khí hậu.
Về lĩnh vực phát triển đô thị thông minh và bền vững, hai bên thống nhất xem xét ký kết thỏa thuận hợp tác song phương nhằm xây dựng tiêu chuẩn quốc gia cho đô thị thông minh, chia sẻ kinh nghiệm quốc tế và thúc đẩy đầu tư giữa doanh nghiệp hai nước. Bộ trưởng đề xuất JICA hỗ trợ Việt Nam triển khai mô hình đô thị thông minh kiểu mẫu, gắn kết giữa quy hoạch đô thị, quản lý hạ tầng kỹ thuật và quản trị dữ liệu đô thị số.
Trong lĩnh vực quản lý chất lượng công trình xây dựng, hai bên cùng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đào tạo nhân lực chuyên sâu và kiểm định công trình, nhất là trong bối cảnh Việt Nam đối mặt với các sự cố công trình do thiên tai và biến đổi khí hậu. Bộ trưởng đề xuất tăng cường hợp tác đào tạo, cử chuyên gia Nhật Bản hỗ trợ Việt Nam trong công tác kiểm định, đánh giá an toàn công trình và phát triển hệ thống giám sát kết cấu tiên tiến.
Đặc biệt, trong lĩnh vực hàng hải và logistics, Bộ trưởng đề nghị JICA tiếp tục đồng hành cùng Việt Nam trong xây dựng và nâng cấp cảng biển, trung tâm logistics và cảng trung chuyển quốc tế, hướng tới mô hình “cảng xanh, cảng thông minh”. Hai bên cũng thống nhất triển khai giai đoạn 2 của Dự án hỗ trợ kỹ thuật Tiêu chuẩn kỹ thuật cảng biển (2027 - 2030), nhằm tăng tính đồng bộ, an toàn và khả năng kết nối vùng trong mạng lưới hạ tầng logistics quốc gia.
Kết thúc buổi làm việc, Bộ trưởng Trần Hồng Minh bày tỏ lời cảm ơn sâu sắc tới JICA vì đã đồng hành cùng Bộ Xây dựng trong nhiều năm qua, đồng thời khẳng định cam kết tiếp tục phối hợp chặt chẽ để triển khai hiệu quả các dự án hiện có, mở rộng hợp tác sang các lĩnh vực mới, phù hợp với định hướng phát triển bền vững và tăng trưởng xanh của Việt Nam.
Bộ trưởng Trần Hồng Minh nhấn mạnh, JICA luôn là người bạn đồng hành tin cậy của Bộ Xây dựng trên hành trình hiện đại hóa hạ tầng quốc gia. Bộ trường bày tỏ tin tưởng, mối quan hệ hợp tác Việt Nam - Nhật Bản sẽ bước sang giai đoạn mới, thực chất hơn, hiệu quả hơn, vì mục tiêu chung là phát triển đô thị bền vững và thích ứng với khí hậu.
