Bộ Nội vụ đã xây dựng Cẩm nang chính quyền địa phương cấp xã gửi về cho các địa phương trước ngày 01/7. Nội dung cẩm nang cụ thể hóa được chức trách, nhiệm vụ, quyền hạn và xử lý được tình huống phát sinh tại cơ sở, đảm bảo thống nhất và hiệu quả trong tổ chức thực hiện. 
Thứ trưởng Bộ Nội vụ Nguyễn Thị Hà cho biết như trên trong việc phát triển các thủ tục hành chính phục vụ người dân, doanh nghiệp, sau 3 ngày đầu tiên bỏ cấp huyện, tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp. Cụ thể:
Thứ nhất, theo thẩm quyền, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành 28 Nghị định phân cấp, phân quyền và phân xác quyền giữa Trung Quốc và địa phương, giữa chính quyền địa phương cấp tỉnh và cấp xã. Các Bộ đã ban hành 58 thông tin, tạo cơ sở pháp lý đầy đủ để thực hiện tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.
“Các nghị định cũng đã quy định đầy đủ các thủ tục hành chính đi kèm, trong đó làm rõ thẩm quyền, thành phần hồ sơ, thời gian, chi phí các biểu mẫu hành chính để mang lại lợi ích cho người dân và doanh nghiệp tiếp cận và thực thi ngay từ ngày mùng 01/7/2025”, Thứ trưởng Nguyễn Thị Hà nhấn mạnh.
Theo đó, phân cấp phân quyền từ Trung ương xuống cho địa phương là 556 thủ tục hành chính, cụ thể UBND tỉnh là 262 thủ tục hành chính, Chủ tịch UBND tỉnh là 217 thủ tục hành chính, cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban tỉnh là 70 thủ tục hành chính, UBND xã 6 thủ tục hành chính, Chủ tịch UBND xã 1 thủ tục hành chính và bỏ 24 thủ tục hành chính.
Cùng với đó, phân quyết thẩm quyền giải quyết 346 thủ tục hành chính thuộc thẩm quyền giải quyết của cấp huyện, trong đó chuyển thẩm quyền giải quyết lên cấp tỉnh là 18 thủ tục hành chính, chuyển xuống cấp xã 278 thủ tục hành chính và bãi bỏ 50 thủ tục hành chính.
Như vậy, theo Thứ trưởng Nguyễn Thị Hà, tổng số thủ tục hành chính sau khi phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền là: Cấp tỉnh 1261 thủ tục hành chính, cấp xã 463 thủ tục hành chính và bãi bỏ 74 thủ tục hành chính.
Thứ hai, sau khi Nghị định được ban hành, các Bộ, cơ quan ngang Bộ đã tiến hành công bố công khai ngay thủ tục hành chính thuộc thẩm quyền, bảo đảm thời hạn hoàn thành việc công bố công khai các thủ tục hành chính tại Nghị định trước ngày 20/6/2025.
“Đồng thời với việc công bố công khai các thủ tục hành chính, một số Bộ đã có văn bản gửi các địa phương hoặc công khai danh mục thủ tục hành chính trên Cổng thông tin điện tử của Bộ để cung cấp thông tin đến chính quyền địa phương, người dân, doanh nghiệp về tổng thể thủ tục hành chính của Bộ, đảm bảo thủ tục hành chính được tiếp cận thuận lợi, nhanh chóng”, Thứ trưởng Nguyễn Thị Hà cho biết.
Thứ ba, Bộ Nội vụ đã xây dựng Cẩm nang chính quyền địa phương cấp xã gửi về cho các địa phương trước ngày mùng 01/7. Nội dung cẩm nang được thiết kế rất thiết thực, thực tiễn rõ ràng, cụ thể hóa được chức trách, nhiệm vụ, quyền hạn, mối quan hệ công tác và xử lý được tình huống phát sinh tại cơ sở, đảm bảo thống nhất và hiệu quả trong tổ chức thực hiện.
Thứ tư, đối với các địa phương, trên cơ sở chỉ đạo, hướng dẫn của các cơ quan Trung ương, Ban Thường vụ các tỉnh, thành phố đã ban hành kế hoạch để triển khai việc tổ chức vận hành thử nghiệm mô hình chính quyền địa phương 2 cấp và chỉ đạo các cơ quan, đơn vị, các địa phương chuẩn bị các điều kiện cần thiết, đặc biệt là việc ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số để phục vụ cho vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.
“Về cơ bản, các thủ tục hành chính phục vụ người dân và doanh nghiệp đã được ban hành sớm, quy định rõ, cụ thể và được vận hành ngay, cơ bản thông suốt khi chính thức đi vào hoạt động từ ngày mùng 01/7/2025”, Thứ trưởng Nguyễn Thị Hà nhấn mạnh.
Cũng liên quan đến vấn đề này, Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP Trần Văn Sơn cho biết: Theo báo cáo, hệ thống chính quyền địa phương 2 cấp đã hoạt động thông suốt và liên tục cho đến 4h chiều hôm nay (03/7). Ngày mùng 1, hồ sơ trực tuyến chiếm 57 % và hồ sơ trực tiếp chiếm khoảng 43 %, số lượng rất nhiều. Tổng cộng ngày mùng 2/7 có 38.000 hồ sơ, trong đó trực tuyến chiếm 59,7% và trực tiếp chiếm 40,3%. Ngày hôm nay, cập nhật đến lúc 4h chiều có trên 40.000 hồ sơ, trong đó trực tuyến 59,3%, còn trực tiếp là 40,7%.
“Mục tiêu năm nay những thủ tục hành chính liên quan đến các doanh nghiệp sẽ được giải quyết trực tuyến và nhất là không phụ thuộc vào địa giới hành chính”, Bộ trưởng Trần Văn Sơn nhấn mạnh.
Bộ trưởng Trần Văn Sơn cũng cho biết, đối với cổng dịch vụ công quốc gia, có một địa chỉ duy nhất. Dân ở bất cứ nơi nào, bất cứ nơi nào chỉ cần thông qua máy tính, điện thoại di động kết nối internet đều có thể gửi hồ sơ trực tuyến, thông qua cổng dịch vụ công quốc gia có thể chuyển toàn bộ hồ sơ đến các trung tâm phục vụ hành chính công cấp ủy và cấp xã để giải quyết theo thẩm quyền.
“Quan trọng nhất, thông qua cổng dịch vụ công việc này, dân dân sẽ theo dõi, giám sát toàn bộ quá trình giải quyết thủ tục hành chính chính của mình. Qua đó, những phản ánh, kiến nghị của dân dân, doanh nghiệp đều được tổng hợp và giải quyết”, Bộ trưởng Trần Văn Sơn cho biết.
