Thống nhất ban hành Luật
Chính phủ vừa ban hành Nghị quyết số 42/NQ-CP ngày 04/4/2024 về phiên họp chuyên đề về xây dựng pháp luật tháng 3/2024 nêu rõ, tại phiên họp Chính phủ chuyên đề về xây dựng pháp luật tháng 3/2024, Chính phủ đã thảo luận, cho ý kiến đối với 3 dự án Luật, 1 đề nghị xây dựng luật: (1) Dự án Luật Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ (PCCC&CNCH); (2) Dự án Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn; (3) Dự án Luật Địa chất và khoáng sản; (4) Đề nghị xây dựng Luật Quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp.
Chính phủ yêu cầu các đồng chí Bộ trưởng các Bộ, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ tiếp tục tập trung nguồn lực cho công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế.
Trong đó, đối với dự án Luật PCCC&CNCH, Chính phủ thống nhất về sự cần thiết ban hành Luật nhằm thể chế hóa chủ trương của Đảng, chính sách của Nhà nước, hoàn thiện các quy định hiện hành, đáp ứng yêu cầu công tác quản lý nhà nước về PCCC&CNCH trong tình hình mới.

Để hoàn thiện dự án Luật, đề nghị Bộ Công an nghiên cứu, tiếp thu tối đa ý kiến Thành viên Chính phủ, bảo đảm các yêu cầu:
Thứ nhất, tiếp tục tăng cường phân cấp, phân quyền, có cơ chế giám sát, kiểm tra; đẩy mạnh đơn giản hóa thủ tục hành chính; phân định rõ trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức liên quan, chủ đầu tư; không gây xung đột với luật khác nhất là các luật mới ban hành; có cơ chế chuyển tiếp đối với các dự án, công trình đang trong quá trình thực hiện; đề cao công tác phòng ngừa, bảo đảm an toàn PCCC; những nội dung còn chưa ổn định cần giao Chính phủ quy định nhằm bảo đảm tính linh hoạt, phù hợp với thực tiễn. Có chính sách khuyến khích chuyển giao công nghệ sản xuất trang, thiết bị PCCC&CNCH tại Việt Nam.
Thứ hai, thống nhất điều chỉnh hoạt động cứu nạn, cứu hộ đối với những tai nạn, sự cố thông thường xảy ra trong đời sống hằng ngày chưa đến mức áp dụng cấp độ phòng thủ dân sự theo Luật Phòng thủ dân sự.
Thứ ba, đề nghị rà soát, quy định bảo đảm phù hợp với điều kiện của Việt Nam; khuyến khích tiêu chuẩn quốc tế, tiêu chuẩn nước ngoài có quy định an toàn PCCC cao hơn Việt Nam.
Thứ tư, tiếp tục rà soát, phân loại rõ công trình cải tạo đến mức nào mới phải có giải pháp, thiết kế PCCC nhằm bảo đảm tính khả thi, tránh gây vướng mắc trên thực tế.
Thứ năm, Bộ Công an chủ trì, phối hợp với Bộ Xây dựng tiếp tục rà soát, thống nhất quy định này theo hướng đồng bộ với pháp luật về xây dựng; bảo đảm nguồn nhân lực thực hiện; đơn giản hóa thủ tục hành chính, thực hiện “một cửa liên thông” để tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp; đối với các công trình, cơ sở, phương tiện của quân đội, giao Bộ Quốc phòng chịu trách nhiệm quản lý, có cơ chế phối hợp với Bộ Công an.
Thứ sáu, nghiên cứu, xem xét quy định theo nguyên tắc có đi, có lại.
Thứ bảy, Bộ Công an chủ trì, phối hợp với Bộ Xây dựng rà soát, thống nhất bổ sung quy định chuyển tiếp đối với các quy hoạch, hồ sơ dự án, công trình đang trong quá trình thực hiện, tránh gây vướng mắc trong thực tiễn.

Nghị quyết số 42/NQ-CP cũng nêu rõ, Bộ Công an lưu ý giải pháp xử lý đối với công trình hiện hữu không bảo đảm về PCCC và giao Chính phủ quy định cho phù hợp với thực tế để các Bộ, địa phương có căn cứ thực hiện giải pháp kỹ thuật khắc phục những vướng mắc, tránh lãng phí nguồn lực.
Bộ Công an chủ trì, phối hợp với Bộ Xây dựng, Bộ Tư pháp, Văn phòng Chính phủ và các cơ quan liên quan hoàn thiện dự án Luật theo Nghị quyết Phiên họp Chính phủ chuyên đề hôm nay và theo đúng quy định của Luật Ban hành VBQPPL. Giao Bộ trưởng Bộ Công an thừa ủy quyền Thủ tướng Chính phủ, thay mặt Chính phủ ký Tờ trình Quốc hội dự án Luật này tại Kỳ họp thứ 7 Quốc hội khóa XV.
Xử lý dứt điểm các công trình không bảo đảm yêu cầu phòng cháy
Trước đó, tại Kỳ họp thứ 13 ngày 22/9/2023, HĐND TP Hà Nội đã thông qua Nghị quyết số 26/NQ-HĐND về các biện pháp tăng cường công tác PCCC&CNCH trên địa bàn thành phố. Trong đó thống nhất một số kết quả chủ yếu, Hà Nội có 433 khu dân cư có nguy cơ cháy, nổ cao và 150.484 cơ sở thuộc diện quản lý nhà nước về PCCC; Tình hình cháy, nổ trên địa bàn Thành phố vẫn diễn biến phức tạp và nhiều nguy hiểm; thiệt hại về người và tài sản vẫn ở mức cao.
Số vụ cháy lớn, cháy gây thiệt hại nghiêm trọng chiếm khoảng 3,59% tổng số vụ cháy nhưng lại gây mức độ thiệt hại về tài sản chiếm khoảng 85%. Đặc biệt, 9 tháng đầu năm 2023 đã xảy ra 185 vụ cháy, trong đó có vụ cháy đặc biệt nghiêm trọng tại phường Khương Đình, quận Thanh Xuân.
Một số nguyên nhân chủ yếu là: Các điều kiện về cơ sở, hạ tầng phục vụ công tác PCCC&CNCH còn nhiều tồn tại, khó khăn, chưa theo kịp sự phát triển kinh tế, xã hội Thủ đô.
Một số chính quyền địa phương, người đứng đầu cơ sở chưa thực sự quan tâm đúng mức đến công tác PCCC; một số nơi còn có biểu hiện lơ là, chủ quan, còn tâm lý phó mặc cho các cơ quan chuyên trách.
Nhận thức về vai trò, trách nhiệm trong thực hiện công tác phòng cháy chữa cháy và cứu nạn cứu hộ của một số chủ đầu tư, chủ cơ sở chưa đầy đủ; còn một số cơ sở không chấp hành nghiêm các kiến nghị, quyết định tạm đình chỉ, đình chỉ hoạt động của cơ quan có thẩm quyền và tìm cách đối phó với cơ quan quản lý…

Do đó, HĐND Thành phố tán thành với đề nghị của Thường trực HĐND Thành phố về việc ban hành ngay các biện pháp, nhiệm vụ để tăng cường công tác PCCC&CNCH trên địa bàn Thành phố.
Điểm đáng chú ý, Nghị quyết số 26/NQ-HĐND 5 của HĐND TP Hà Nội nêu rõ nhiệm vụ xử lý dứt điểm các công trình không đảm bảo yêu cầu về phòng cháy được đưa vào hoạt động trước khi Luật PCCC có hiệu lực...
Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng, việc xử lý dứt điểm các công trình không bảo đảm yêu cầu về PCCC không đơn giản, có thể làm được ngay, liên quan đến các Bộ, ngành và địa phương... Và đó có thể cũng là một trong những nguyên do để Chính phủ lưu ý Bộ Công an phải có giải pháp xử lý đối với công trình hiện hữu không bảo đảm về PCCC và giao Chính phủ quy định cho phù hợp với thực tế làm căn cứ thực hiện giải pháp kỹ thuật khắc phục những vướng mắc, tránh lãng phí nguồn lực…
Dự thảo Luật PCCC&CNCH đăng tải trên Cổng thông tin điện tử Chính phủ từ ngày 06/01/2024, không có nội dung quy định chuyển tiếp đối với các quy hoạch, hồ sơ dự án, công trình đang trong quá trình thực hiện.