Theo Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, chất lượng công trình, công tác PCCC đối với NƠXH phải được bảo đảm ưu tiên hàng đầu. 
Chiều 27/5, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển NƠXH.
Bổ sung điều kiện về nhà ở để được hỗ trợ NƠXH
Trình bày Báo cáo tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Nghị quyết, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh cho biết, tiếp thu ý kiến thẩm tra của Ủy ban Pháp luật - Tư pháp của Quốc hội và ý kiến của đại biểu Quốc hội, dự thảo Nghị quyết không quy định về chính sách Nhà nước hoàn trả tiền cho chủ đầu tư có quyền sử dụng đất hoặc thỏa thuận nhận chuyển quyền sử dụng đất hoặc ứng trước kinh phí bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; Chỉnh lý dự thảo Nghị quyết theo hướng: cho phép chủ đầu tư được tính các chi phí này vào chi phí đầu tư của dự án. Bên cạnh đó, Chính phủ sẽ tiếp tục rà soát những vướng mắc, hạn chế trong phát triển NƠXH để hoàn thiện Luật Nhà ở năm 2023 trong thời gian tới.
Về quy định điều kiện để được hưởng chính sách hỗ trợ về NƠXH, Chính phủ đã đề xuất bổ sung quy định điều kiện về nhà ở để được hưởng chính sách hỗ trợ về NƠXH bảo đảm phù hợp với việc tổ chức, sắp xếp lại đơn vị hành chính theo Kết luận của Bộ Chính trị. Theo đó, chính sách này cũng đã được chỉ đạo chung trong các văn bản của Đảng.
Về quy định xác định giá bán, giá thuê mua NƠXH, Bộ trưởng Trần Hồng Minh nêu rõ, đây không phải là chính sách mới mà là quy định sửa đổi, bổ sung thủ tục hành chính hiện hành tại Luật Nhà ở năm 2023 theo hướng: Chủ đầu tư tự xây dựng, phê duyệt giá bán, giá thuê mua NƠXH. Sau khi hoàn thành, bàn giao, chủ đầu tư thực hiện kiểm toán, quyết toán và gửi cơ quan chuyên môn cấp tỉnh để kiểm tra, thay vì phải trình thẩm định tại cơ quan chuyên môn cấp tỉnh.
Liên quan đến việc thành lập Quỹ Nhà ở quốc gia, Bộ trưởng Trần Hồng Minh nêu rõ, về địa vị pháp lý, mô hình tổ chức của Quỹ, Chính phủ xin tiếp thu và chỉnh lý dự thảo Nghị quyết theo hướng: Quỹ nhà ở quốc gia là quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách, có tư cách pháp nhân, hoạt động không vì mục đích lợi nhuận. Quỹ nhà ở quốc gia gồm: Quỹ nhà ở Trung ương do Chính phủ thành lập, Quỹ nhà ở địa phương do UBND cấp tỉnh thành lập.
Đồng thời các nội dung về nhiệm vụ chi, quy mô… của Quỹ sẽ được làm rõ tại Nghị định quy định chi tiết Nghị quyết này bảo đảm nhiệm vụ chi phù hợp với mục tiêu thành lập, hoạt động của Quỹ. Về nguồn vốn hoạt động, Chính phủ sẽ quy định chi tiết việc bố trí nguồn vốn cho Quỹ.
Liên quan đến công khai giá, thời gian kiểm toán, quyết toán về giá bán, giá thuê mua NƠXH, tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, Chính phủ sẽ quy định rõ các nội dung nêu trên trong Nghị định của Chính phủ quy định chi tiết Nghị quyết này.
Thực hiện rút gọn thủ tục, thời gian triển khai dự án
Báo cáo ý kiến về việc tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Nghị quyết, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật - Tư pháp Hoàng Thanh Tùng cho biết, về cơ bản, các chính sách về xác định giá bán, giá thuê mua, điều kiện về nhà ở để được hưởng chính sách hỗ trợ NƠXH, bố trí ngân sách nhà nước để thuê NƠXH đều là cần thiết.
Tuy nhiên, đây cũng là vấn đề lớn về thể chế hóa chủ trương, đường lối của Đảng, do đó, Ủy ban Pháp luật - Tư pháp đề nghị Chính phủ báo cáo cụ thể, đầy đủ hơn về cơ sở chính trị, tính phù hợp, hiệu quả của việc cắt giảm thủ tục hành chính, khả năng bố trí nguồn lực nhà nước thực hiện chính sách hỗ trợ về NƠXH để UBTVQH, Quốc hội có cơ sở xem xét, quyết định.
Liên quan đến thành lập Quỹ nhà ở quốc gia, đề nghị rõ nguồn vốn hoạt động, cơ chế huy động nguồn lực cho Quỹ để vừa đáp ứng mục tiêu bổ sung nguồn cung về nhà ở, vừa tập trung hình thành quỹ nhà ở để cho thuê nhằm tiết kiệm nguồn lực về đất đai, nhiều người được sử dụng luân phiên quỹ nhà ở này, bảo đảm giải quyết nhu cầu về nhà ở ổn định, lâu dài cho những đối tượng không có khả năng chi trả để mua NƠXH.
Đáng chú ý, liên quan đến thời gian cấp Giấy phép xây dựng, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị bổ sung cụm từ “giao Chính phủ quy định về thời gian cấp Giấy phép xây dựng”, có thể quy định trong thời gian 50 ngày hoặc 30 ngày…
Đặc biệt lưu ý đơn giản hóa thủ tục hành chính mạnh mẽ hơn để thủ tục cấp Giấy phép xây dựng NƠXH nhanh chóng; đặc biệt quan tâm đến chất lượng công trình, công tác PCCC.
Theo Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, dù thực hiện rút gọn thủ tục, thời gian triển khai dự án nhưng chất lượng công trình, công tác PCCC là yêu cầu phải bảo đảm ưu tiên hàng đầu đối với NƠXH.
Kết luận Phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết, UBTVQH cơ bản thống nhất với đề xuất của Chính phủ về dự thảo Nghị quyết đã được chỉnh lý, đề nghị Chính phủ khẩn trương hoàn thiện dự thảo Nghị quyết, Báo cáo tiếp thu, giải trình và chỉnh lý dự thảo Nghị quyết, gửi đại biểu Quốc hội trong ngày 28/5 để trình Quốc hội xem xét, biểu quyết thông qua tại Phiên họp chiều ngày 29/5 theo Chương trình kỳ họp.
Để các cơ chế, chính sách của Nghị quyết sớm đi vào cuộc sống, UBTVQH cũng đề nghị Chính phủ chỉ đạo các Bộ, ngành, địa phương khẩn trương hoàn thiện, kịp thời ban hành theo thẩm quyền hoặc trình cấp có thẩm quyền ban hành văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành Nghị quyết theo hướng đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, rút gọn thời gian xử lý các công việc, các thủ tục có liên quan; bố trí nguồn lực, lãnh đạo, chỉ đạo để triển khai thực hiện, vửa bảo đảm Nghị quyết nhanh chóng đi vào cuộc sống, vừa bảo đảm chất lượng NƠXH cho người dân, đồng thời phòng ngừa sơ hở, tham nhũng, tiêu cực, lãng phí, trục lợi chính sách.
Trước đó, sáng 24/5, Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển NƠXH. Đa số các ĐBQH đồng tình với bố cục, sự cần thiết ban hành Nghị quyết và nhất trí với nhiều nội dung của dự thảo Nghị quyết về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển NƠXH.
