Chỉ số giá nhà ở và vật liệu xây dựng tăng 1,01%

Lương thực tăng làm CPI tăng

Tổng cục Thống kê đánh giá, giá lương thực, thực phẩm tăng, giá điện, nước sinh hoạt tăng do thời tiết nắng nóng kéo dài là những nguyên nhân chính làm chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 5/2023 tăng 0,01% so với tháng 4/2023, tăng 0,4% so với tháng 12/2022 và tăng 2,43% so với cùng kỳ năm 2022.

Bình quân 5 tháng đầu năm 2023, CPI tăng 3,55%, lạm phát cơ bản tăng 4,83% so với cùng kỳ năm 2022.

Trong mức tăng 0,01% của CPI tháng 5/2023 so với tháng 4/2023, có 08 nhóm hàng hóa và dịch vụ có chỉ số giá tăng, 03 nhóm hàng có chỉ số giá giảm.

Tám nhóm hàng hóa và dịch vụ có chỉ số giá tăng theo thứ tự giảm dần, gồm: Nhóm nhà ở và vật liệu xây dựng tăng 1,01%; Nhóm văn hóa, giải trí và du lịch tăng 0,24%; Nhóm hàng ăn và dịch vụ ăn uống tăng 0,24%; Nhóm hàng hóa và dịch vụ khác tăng 0,23%; Nhóm thiết bị và đồ dùng gia đình tăng 0,16%; Nhóm đồ uống và thuốc lá tăng 0,13%; Nhóm may mặc, mũ nón và giày dép tăng 0,1%; Nhóm thuốc và dịch vụ y tế tăng 0,04%.

Trong đó, riêng với nhóm nhà ở và vật liệu xây dựng tăng mạnh nhất với 1,01% chủ yếu do thời tiết nắng nóng kéo dài, dẫn đến nhu cầu sử dụng điện của người dân tăng lên. Giá điện sinh hoạt tháng 5/2023 tăng 2,62% so với tháng 4/2023, giá nước sinh hoạt tăng 2,19%.

Giá gas trong tháng 5/2023 tăng 0,31% so với tháng trước do từ ngày 01/5/2023, giá gas trong nước điều chỉnh tăng 2.000 đồng/bình 12 kg sau khi giá gas thế giới tăng 5 USD/tấn (từ mức 550 USD/tấn lên mức 555 USD/tấn).

Ở chiều ngược lại, giá dầu hỏa giảm 5,93% so với tháng trước do ảnh hưởng của đợt điều chỉnh giá ngày 04/5/2023, 11/5/2023 và 22/5/2023.

Giá vật liệu bảo dưỡng nhà ở giảm 0,15% do giá thép giảm khi giá quặng sắt trên thị trường thế giới giảm.

Ba nhóm hàng hóa và dịch vụ có chỉ số giá giảm theo thứ tự, gồm: Nhóm giáo dục giảm 0,1%; Nhóm bưu chính viễn thông giảm 0,17%; Nhóm giao thông giảm 2,98%.

Trong đó, đặc biệt kể đến nhóm giao thông giảm 2,98%, có tác động làm CPI chung giảm 0,29 điểm phần trăm, chủ yếu do: Giá xăng trong nước giảm 7,83% (tác động làm CPI chung giảm 0,28 điểm phẩn trăm) do ảnh hưởng của các đợt điều chỉnh giá trong nước vào ngày 04/5/2023, 11/5/2023 và 22/5/2023. Giá nhóm phương tiện đi lại giảm 0,07%.

Ở chiều ngược lại, có một số mặt hàng tăng giá trong tháng 5/2023 như: Giá vận tải hành khách bằng đường bộ tăng 0,06%, đường sắt tăng 2,53%, đường hàng không tăng 0,45% do nhu cầu đi lại dịp nghỉ lễ 30/4 và 1/5 tăng, phí thuê ô tô, xe máy tự lái tăng 0,08%, phí học bằng lái xe tăng 0,57% do nhu cầu cao, giá dịch vụ bảo dưỡng phương tiện đi lại tăng 0,19%, trong đó giá sửa chữa xe máy tăng 0,18% và sửa chữa xe đạp tăng 0,23%.

Lạm phát cơ bản cao hơn CPI bình quân

Lạm phát cơ bản (CPI sau khi loại trừ lương thực, thực phẩm tươi sống, năng lượng và mặt hàng do Nhà nước quản lý bao gồm dịch vụ y tế và giáo dục) tháng 5/2023 tăng 0,27% so với tháng 4/2023, tăng 4,54% so với cùng kỳ năm 2022.

Bình quân 5 tháng đầu năm 2023, lạm phát cơ bản tăng 4,83% so với cùng kỳ năm 2022, cao hơn mức CPI bình quân chung (tăng 3,55%).

Nguyên nhân chủ yếu do bình quân giá xăng dầu trong nước 5 tháng đầu năm 2023 giảm 15,27% so với cùng kỳ năm 2022, giá gas giảm 8,51% là yếu tố kiềm chế tốc độ tăng của CPI nhưng thuộc nhóm hàng được loại trừ trong danh mục tính lạm phát cơ bản.

Bên cạnh đó, giá vàng trong nước biến động cùng chiều với giá vàng thế giới. Tính đến ngày 25/5/2023, bình quân giá vàng thế giới ở mức 2.005,44 USD/ounce, tăng 0,06% so với tháng 4/2023 do lo ngại về những bất ổn của hệ thống tài chính và dấu hiệu suy thoái kinh tế.

Giá vàng thế giới tăng mạnh sau quyết định tăng lãi suất lần thứ 10 liên tiếp của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) vào ngày 03/5/2023, tăng lãi suất cơ bản thêm 0,25 điểm phần trăm đưa lên mức 5-5,25%, cao nhất kể từ mùa hè năm 2007.

Trong nước, chỉ số giá vàng tháng 5/2023 tăng 1,02% so với tháng 4/2023, tăng 3,97% so với tháng 12/2022, tăng 0,44% so với cùng kỳ năm 2022. Bình quân 5 tháng đầu năm 2023 tăng 0,62%.

Trên thế giới, đồng USD biến động tăng, giảm giá đan xen sau khi FED tăng lãi suất và sự không chắc chắn về việc nâng giới hạn nợ của Hoa Kỳ để ngăn chặn tình trạng vỡ nợ.

Tính đến ngày 25/5/2023, chỉ số USD trên thị trường quốc tế đạt mức 102,28 điểm, tăng 0,78% so với tháng 4/2023.

Trong nước, giá USD bình quân trên thị trường tự do quanh mức 23.640 VND/USD. Chỉ số giá USD tháng 5/2023 giảm 0,11% so với tháng 4/2023, giảm 2,37% so với tháng 12/2022, tăng 1,73% so với cùng kỳ năm 2022. Bình quân 5 tháng đầu năm 2023 tăng 2,91%.