Với việc vận hành thử mô hình chính quyền địa phương 2 cấp từ ngày 12/6 đến 30/6/2025, TP.HCM sẽ kết thúc hoạt động của TP Thủ Đức và 16 quận, 5 huyện trên địa bàn. Điều này cũng đồng nghĩa với việc chấm dứt mô hình “thành phố trong thành phố” khi thành lập TP Thủ Đức trước đây. TP.HCM đã công bố danh sách 102 phường, xã khi thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp (78 phường và 24 xã). Theo đó, TP Thủ Đức được xác lập 12 đơn vị hành chính cấp phường.
Trước đó, TP Thủ Đức được thành lập ngày 01/01/2021 trên cơ sở sát nhập Quận 2, Quận 9 và huyện Thủ Đức. TP Thủ Đức đã trở thành mô hình “thành phố trong thành phố” đầu tiên của Việt Nam.
Sau 4 năm từ ngày thành lập, TP Thủ Đức đã thực sự đổi mới trong việc cải cách thủ tục hành chính, tinh giảm bộ máy và nhận được sự hài lòng cao từ phía người dân, đặc biệt là trong công tác giải phóng mặt bằng, góp phần đưa các dự án trọng điểm quốc gia khởi công đúng và trước tiến độ.
Bên cạnh đó, TP Thủ Đức cũng được định hướng quy hoạch để giải quyết các thách thức về các vấn đề nổi cộm như ngập lụt, kẹt xe, cải tạo chất lượng sống cho người dân.
Theo đó, TP Thủ Đức được quy hoạch kết nối thành phố bền vững với hệ thống không gian mở (cây xanh - công viên, mặt nước) liền mạch và rộng khắp; thành phố bao trùm, phát triển đa tâm với sử dụng đất linh hoạt. Phường Trường Thọ và Long Phước thành các trung tâm vùng đóng vai trò chiến lược trong việc hình thành mô hình đô thị đa tâm kết nối với trung tâm Thủ Thiêm.
Quá trình phát triển Thành phố được định hướng theo cơ chế lan tỏa, tập trung vào 11 trọng điểm với mục tiêu khai thác tối ưu quỹ đất công và các khu đất có tiềm năng chuyển đổi chức năng, nhằm phát huy hiệu quả sử dụng đất và tạo động lực cho phát triển đô thị toàn diện; thành phố kết nối với chiến lược gia tăng liên kết vùng, phát triển hướng đến giao thông công cộng và giao thông xanh, bổ sung các kết nối chiến lược như cầu Cát Lái và cầu Đồng Nai 2 nhằm tăng cường liên kết với các tỉnh lân cận, đặc biệt là Đồng Nai.
Ngoài ra, hệ thống đường liên cảng chuyên dụng được quy hoạch để kết nối trực tiếp với mạng lưới đường cao tốc, bảo đảm hiệu quả vận chuyển hàng hóa và nâng cao năng lực khai thác hệ thống cảng hiện hữu.
Trên thực tế, chính quyền TP Thủ Đức sẽ rất khó thực hiện khối lượng công việc đồ sộ, đòi hỏi chuyên môn cao từ công tác quy hoạch, giao thông, phát triển kinh tế… Vì thế, mô hình “thành phố trong thành phố” chấm dứt là hoàn toàn hợp lý.
Trước đó, TP.HCM công bố Đồ án quy hoạch chung TP Thủ Đức đến năm 2040 và mời gọi đầu tư 535 dự án cho 5 nhóm dự án với tổng nguồn vốn hơn 800.000 tỷ đồng. Nhìn vào sự phân bố 12 đơn vị hành chính cấp phường từ TP Thủ Đức khi thực hiện chính quyền 2 cấp cho thấy các yếu tố để phát triển kinh tế, quy hoạch giao thông, phát triển đô thị… là để phát huy lợi thế sẵn có của TP Thủ Đức cũng như giải quyết các vấn đề thách thức đặt ra tại khu vực này.
Việc vận hành thử mô hình chính quyền địa phương 2 cấp tại TP.HCM được chia làm 2 giai đoạn: Giai đoạn 1 trước ngày 13/6 sẽ vận hành các dịch vụ liên quan đến thủ tục hành chính công vụ phục vụ người dân. Giai đoạn 2 (sau ngày 15/6) sẽ vận hành các dịch vụ, nhóm có liên quan đến các Sở, ban, ngành TP cũng như địa phương, người dân. Trong giai đoạn từ ngày 26/6-30/6 sẽ họp rút kinh nghiệm và triển khai đồng loạt.
Trước đó, TP.HCM đã chuẩn bị rất tốt cho công tác này nên hoạt động liên quan đến thủ tục hành chính công không gây xáo trộn, nhận được sự hài lòng và tín nhiệm từ phía nhân dân. Đơn cử như việc nhập học của các cấp từ mần non đến trung học cơ sở đều được tiến hành nhanh chóng và thuận lợi hơn trước đây. Một số doanh nghiệp được thành lập mới cho biết mọi thủ tục hành chính được hướng dẫn tận tình từ các cấp chính quyền.
