Đa dạng hóa nguồn lực cho phát triển NƠXH

Giải quyết hiệu quả vấn đề nhà ở cho người lao động

Hội nghị ĐBQH hoạt động chuyên trách, nhiệm kỳ Khóa XV diễn ra chiều 29/8/2023 đã xem xét, cho ý kiến về một số vấn đề lớn còn ý kiến khác nhau đối với Dự án Luật Nhà ở (sửa đổi).

Đối với những quy định liên quan đến việc Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam làm chủ đầu tư NƠXH, nhà lưu trú công nhân, đại biểu Trần Văn Tuấn - Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Giang cho biết, có cơ sở để đưa ra quy định Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam làm chủ đầu tư NƠXH, nhà lưu trú công nhân để bảo đảm giải quyết hiệu quả vấn đề nhà ở, nâng cao đời sống cho người lao động.

Theo đại biểu Trần Văn Tuấn, việc quy định Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam làm chủ đầu tư NƠXH, nhà lưu trú công nhân là phù hợp với chức năng, nhiệm vụ, đồng thời nâng cao vị trí, vai trò của công đoàn trong việc chăm lo, bảo vệ quyền, lợi ích chính đáng của người lao động, theo quy định của Hiến pháp và Luật Công đoàn.

Một trong những vấn đề hàng đầu được công nhân, người lao động quan tâm hiện nay là vấn đề nhà ở. Chiến lược phát triển nhà ở quốc gia đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 đặt mục tiêu đến năm 2020 phấn đấu đảm bảo 70% công nhân lao động tại các KCN được giải quyết về chỗ ở, tuy nhiên chúng ta chưa hoàn thành được mục tiêu này.

Đại biểu Trần Văn Tuấn cho rằng, vấn đề nhà ở kéo theo một loạt các vấn đề xã hội khác, gây ảnh hưởng đến an ninh, an toàn, bảo vệ môi trường sống, chăm sóc trẻ em, bảo đảm sức khỏe… Nhà ở vẫn là mong ước của rất nhiều người lao động. Nếu giải quyết tốt, sẽ tạo an tâm cho người lao động để họ gắn bó hơn với công việc.

Trong điều kiện cần huy động nguồn lực cho lĩnh vực này, không nên bỏ qua một chủ thể như Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam. Việc để Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam làm chủ đầu tư NƠXH sẽ giúp đa dạng hóa, thu hút nhiều chủ thể, nhiều nguồn lực để giải quyết vấn đề cấp bách này, cùng chăm lo cho đời sống của người lao động, điều đó cũng giúp Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam hoàn thành tốt hơn nhiệm vụ, sứ mệnh của mình.

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga - Đoàn ĐBQH tỉnh Hải Dương nêu quan điểm, việc trao quyền cho Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam làm chủ đầu tư NƠXH, nhà lưu trú công nhân là quy định có mục đích nhân văn, góp phần tháo gỡ thực trạng việc phát triển NƠXH chưa thực sự hiệu quả, chưa thu hút được các nguồn đầu tư, chưa đáp ứng nhu cầu của người dân trong giai đoạn hiện nay. Đối tượng thụ hưởng của các chính sách về NƠXH, nhà lưu trú công nhân là người lao động có thu nhập thấp. Nên, với chức năng chăm lo, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người lao động, việc Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam làm chủ đầu tư NƠXH, nhà lưu trú công nhân là tương đối phù hợp.

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga phân tích, khác với các chủ đầu tư thông thường, nếu trao quyền cho Tổng Liên đoàn Lao động thì đối tượng thụ hưởng chính sách chính là những đối tượng được hướng trong suốt các nhiệm vụ, hoạt động của tổ chức Tổng Liên đoàn Lao động.

Mặt khác, Tổng Liên đoàn Lao động có lợi thế trong việc điều tra, khảo sát, nắm bắt nhu cầu về NƠXH, nhà lưu trú cho công nhân do có hệ thống công đoàn từ trung ương xuống cơ sở, điều này giúp việc đầu tư đúng trọng tâm, trọng điểm, nâng cao hiệu quả đầu tư.

Trước 2 luồng ý kiến của các ĐBQH, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga cho rằng đây là nội dung lớn, hoàn toàn mới, vì vậy cần được đánh giá tác động kỹ lưỡng, đặc biệt là tính khả thi của nguồn lực thực hiện để tránh lãng phí, đề nghị nghiên cứu, xem xét thực hiện thí điểm một thời gian để đánh giá tính hiệu quả trước khi quy định rõ trong luật.

Bảo đảm nhà ở cho lực lượng vũ trang

Bên cạnh đó, các ĐBQH chuyên trách cũng đặc biệt quan tâm đến việc bảo đảm chế độ về nhà ở cho lực lượng vũ trang.

Đại biểu Nguyễn Thị Xuân - Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Lắk nêu rõ, lực lượng vũ trang là lực lượng đặc thù, vì vậy cần xác định phát triển nhà ở cho lực lượng vũ trang là trách nhiệm của Nhà nước mà trực tiếp là Bộ Quốc phòng và Bộ Công an.

Kinh nghiệm một số nước trên thế giới cho thấy, trong quy hoạch xây dựng của các địa phương, trong chiến lược và kế hoạch phát triển nhà ở cho lực lượng vũ trang, cần hình thành các khu nhà ở lực lượng vũ trang theo thiết kế mẫu, thiết kế điển hình cho từng loại đối tượng như là sĩ quan các cấp, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân viên, lực lượng vũ trang, áp dụng thống nhất trong cả nước…

Trong trường hợp tại một số khu vực có nhiều đơn vị, chủ đầu tư giao cơ quan quân sự hoặc công an cấp tỉnh quản lý riêng. Đối với nhà ở cho lực lượng vũ trang tại các đảo vùng biên giới xa xôi, vùng đặc biệt khó khăn, cần có cơ chế đặc thù riêng do Chính phủ quy định.

Đại biểu Nguyễn Thị Xuân đề nghị đối với quy định đối tượng được thuê nhà ở công vụ, cần tách riêng đối tượng được thuê nhà ở công vụ thuộc Bộ Quốc phòng và Bộ Công an.

Về hình thức thực hiện chính sách hỗ trợ về NƠXH, đề nghị nghiên cứu hiệu chỉnh theo hướng lực lượng vũ trang được ưu tiên mua thuê, mua NƠXH, được ưu tiên vay vốn để mua thuê, mua NƠXH và nhà ở cho lực lượng vũ trang.

Đối tượng và điều kiện được hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở cho lực lượng vũ trang, đề nghị hiệu chỉnh theo hướng Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, Bộ trưởng Bộ Công an quy định cụ thể tiêu chí xét duyệt đối tượng, điều kiện được hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở cho lực lượng vũ trang thuộc phạm vi quản lý; Bộ Quốc phòng, Bộ Công an có trách nhiệm phê duyệt kế hoạch phát triển nhà ở cho lực lượng vũ trang, UBND cấp tỉnh có trách nhiệm bố trí quỹ đất phù hợp để phát triển nhà ở cho lực lượng vũ trang; Nghiên cứu bổ sung loại hình nhà ở riêng lẻ cho phù hợp với thực tiễn công tác của lực lượng vũ trang, nhất là tại các khu vực đóng quân ở vùng biên giới, hải đảo, nông thôn, miền núi…

Liên quan đến nhà ở cho lực lượng vũ trang trong dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi), đại biểu Nguyễn Hải Hưng - Đoàn ĐBQH tỉnh Hải Dương cho biết, tại Điều 45 của dự thảo Luật quy định: Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, hạ sĩ quan thuộc lực lượng vũ trang nhân dân được điều động, luân chuyển, biệt phái theo yêu cầu quốc phòng, an ninh… được thuê nhà ở công vụ. Đề nghị bổ sung đối tượng là công chức, viên chức quốc phòng được thuê nhà ở công vụ.

Bên cạnh đó, đại biểu Nguyễn Hải Hưng cũng đề nghị bổ sung lực lượng vũ trang được hỗ trợ giải quyết bán, cho thuê mua, cho thuê NƠXH cho các đối tượng trong lực lượng vũ trang.

Tại Điều 102 dự thảo Luật về đất để phát triển nhà ở cho lực lượng vũ trang nhân dân, đề nghị bổ sung nội dung: Đất quốc phòng, an ninh do các đơn vị quân đội công an đang sử dụng nhưng trong quy hoạch không có nhu cầu sử dụng vào mục đích quốc phòng an ninh, được chuyển mục đích sử dụng sang đất ở theo quy định của Luật Đất đai để phát triển nhà ở cho lực lượng vũ trang.