Chính phủ đề xuất điều chỉnh nguồn vốn thực hiện và đối tượng thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2023… Đề xuất điều chỉnh nguồn vốn, đối tượng
Chiều 16/4, tiếp tục chương trình Phiên họp thứ 32, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét Tờ trình về đề xuất điều chỉnh chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2023.
Trình bày Tờ Trình, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh nêu rõ các cơ sở chính trị, pháp lý và thực tiễn điều chỉnh chủ trương đầu tư Chương trình; đồng thời nhấn mạnh sự cần thiết điều chỉnh chủ trương đầu tư của Chương trình.
Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh cho rằng, trong quá trình tổ chức triển khai thực hiện phát sinh một số khó khăn, vướng mắc, ảnh hưởng đến tiến độ giải ngân và kết quả thực hiện Chương trình, cần thiết phải điều chỉnh một số nội dung tại chủ trương đầu tư Chương trình.
Về các nội dung đề xuất điều chỉnh chủ trương đầu tư, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh đề xuất 2 điều chỉnh: Thứ nhất, điều chỉnh nguồn vốn thực hiện Chương trình. Theo quy định tại Nghị quyết số 120/2020/QH14, nguồn vốn của Chương trình được bố trí trong kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025. Chính phủ đề xuất điều chỉnh, bổ sung quy định: "Kinh phí sự nghiệp thực hiện Chương trình được bố trí trong dự toán ngân sách hằng năm theo quy định”.
Thứ hai, điều chỉnh đối tượng thuộc Chương trình, đề xuất đồng ý về chủ trương và sự cần thiết đầu tư, hỗ trợ một số đối tượng là đơn vị sự nghiệp công lập hoạt động trong lĩnh vực công tác dân tộc, như: Các trường dự bị Đại học, Đại học, trường Hữu nghị T78, trường Hữu nghị 80, trường Phổ thông Vùng cao Việt Bắc; các trường phổ thông dân tộc nội trú, trường phổ thông dân tộc bán trú; Các di tích quốc gia đặc biệt, di tích quốc gia có giá trị tiêu biểu của các dân tộc thiểu số; Một số Trung tâm y tế huyện, bệnh viện của huyện có xã thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi...
Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh nêu rõ, việc điều chỉnh trên bảo đảm nguyên tắc không làm tăng tổng mức đầu tư và cơ cấu nguồn vốn đã được Quốc hội phê duyệt tại Nghị quyết số 120/2020/QH14; không trùng lặp, chồng chéo với các CTMTQG khác và phù hợp với các quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu theo Nghị quyết số 88/2019/QH14 của Quốc hội khóa XIV.
Bảo đảm đầu tư có trọng tâm trọng điểm
Báo cáo Thẩm tra về đề xuất điều chỉnh chủ trương đầu tư Chương trình, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội Y Thanh Hà Niê Kđăm cho biết, việc Chính phủ trình Quốc hội xem xét, điều chỉnh một số nội dung của chủ trương đầu tư Chương trình xuất phát từ thực tiễn vướng mắc, nội dung quy định chưa rõ ràng, thống nhất đối tượng, địa bàn triển khai thực hiện một số dự án, tiểu dự án hỗ trợ các đơn vị sự nghiệp công về giáo dục, y tế, đào tạo nghề…
Theo Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội Y Thanh Hà Niê Kđăm, có một số ý kiến tham gia thẩm tra của các Ủy ban cho rằng, Hồ sơ bổ sung chưa tiếp thu đầy đủ, báo cáo giải trình chưa rõ từng nội dung về sự cần thiết, tính cấp bách; báo cáo đánh giá tác động, tính chính xác và sự cần thiết của danh mục kèm theo có nhiều danh mục chưa thật sự phù hợp; việc làm rõ tính khả thi của điều chỉnh trong bối cảnh thời gian thực hiện của Chương trình còn rất ít...
Về đề nghị điều chỉnh vốn tại điểm b khoản 3 Điều 1 của Nghị quyết 120/2020/QH14, Thường trực Hội đồng Dân tộc thống nhất với nhiều ý kiến tham gia thẩm tra, thực tế không có vướng mắc trong quá trình thực hiện liên quan đến nội dung này và việc điều chỉnh trong bối cảnh thời gian còn rất ít như hiện nay là không cần thiết. Mặt khác các Nghị quyết của Quốc hội về giao vốn (cả vốn đầu tư và vốn sự nghiệp) cho các CTMTQG đã bảo đảm cơ sở pháp lý để thực hiện.
Về đề nghị điều chỉnh đối tượng Chương trình, tại Nghị quyết số 120/2020/QH14 phê duyệt chủ trương đầu tư Chương trình quy định, đối tượng Chương trình theo Nghị quyết số 88/2019/QH14; nhiều ý kiến cho rằng, báo cáo của Chính phủ chưa thật sự làm rõ sự cần thiết, cấp bách đối với các đối tượng, danh mục đầu tư; Nội dung về đánh giá tác động chưa thật sự rõ, chưa chỉ rõ những tác động về thay đổi nguồn vốn, các văn bản phải bổ sung, tính khả thi trong tổ chức triển khai thực hiện nếu được Quốc hội thông qua vào Kỳ họp thứ 7…
Có ý kiến cho rằng, Chính phủ cần khẳng định rõ các đối tượng dự định điều chỉnh, bổ sung có nằm ngoài quy định về chủ trương đầu tư trong Nghị quyết 120/2020/QH14 của Quốc hội hay không? Cần có đầy đủ căn cứ xem xét, quyết định, đề nghị Chính phủ bổ sung các phụ lục tính toán kinh phí chi tiết đối với các đối tượng; đề nghị giao Chính phủ thẩm quyền rà soát, điều chỉnh danh mục, làm rõ đối tượng đầu tư để đẩy nhanh tiến độ, hoàn thành các mục tiêu của Chương trình…
Bổ sung một số đơn vị sự nghiệp công lập
Phát biểu tại Phiên họp, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường cho biết, để bảo đảm tính pháp lý, bố trí vốn phù hợp với chủ trương đầu tư Chương trình, đề nghị cân nhắc sửa lại điểm b, khoản 3 của Điều 1 Nghị quyết số 120/2020/QH14 như đề xuất của Chính phủ.
Bổ sung các đối tượng như đề xuất của Chính phủ, gồm một số đơn vị sự nghiệp công lập hoạt động trong lĩnh vực công tác dân tộc, các di tích quốc gia có giá trị tiêu biểu của các dân tộc thiểu số, một số trung tâm y tế huyện, bệnh viện của huyện có xã vùng đồng bào dân tộc thiểu số là cần thiết.
Đề cập về kinh phí sự nghiệp thực hiện Chương trình, Phó Tổng Kiểm toán nhà nước Hà Thị Mỹ Dung bày tỏ nhất trí với Báo cáo thẩm tra của Hội đồng Dân tộc theo phương án 1. Thống nhất giao Chính phủ chịu trách nhiệm rà soát, điều chỉnh danh mục đầu tư nằm ngoài địa bàn thực hiện được quy định trong Nghị quyết số 120/2020/QH14 bảo đảm các nguyên tắc, hiệu quả đầu tư và mục tiêu của Chương trình.
Phát biểu kết luận Phiên họp, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị Chính phủ bổ sung báo cáo làm rõ sự cần thiết, tính cấp bách, rà soát danh mục đầu tư, báo cáo đánh giá tác động chính sách khi điều chỉnh chủ trương đầu tư và phụ lục vốn đầu tư; Làm rõ tính khả thi của việc đạt được các mục tiêu, chỉ tiêu Chương trình cũng như việc triển khai thực hiện một số Dự án của Chương trình để giải quyết vấn đề cấp bách, bức xúc cho đồng bào như nhà ở, đất ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt, hỗ trợ sản xuất, bảo đảm cơ sở xem xét mức độ ưu tiên đầu tư Chương trình…
