Trường hợp đối tượng đăng ký xin mua, thuê, thuê mua NƠXH có đăng ký hộ khẩu thường trú tại tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương nơi có NƠXH thì phải có bản sao có chứng thực hộ khẩu thường trú hoặc giấy đăng ký hộ khẩu tập thể tại địa phương đó. Liên quan đến đề nghị hướng dẫn xác định đúng điều kiện được hưởng chính sách hỗ trợ về NƠXH của UBND tỉnh Thanh Hóa, Bộ Xây dựng đã có văn bản góp ý, trả lời vấn đề này.
Bộ Xây dựng cho biết, về cơ quan xác định điều kiện về thực trạng nhà ở, tại điểm a, điểm b Khoản 1 Điều 51 Luật Nhà ở năm 2014 quy định:
“a) Chưa có nhà ở thuộc sở hữu của mình, chưa được mua, thuê hoặc thuê mua NƠXH, chưa được hưởng chính sách hỗ trợ nhà ở, đất ở dưới mọi hình thức tại nơi sinh sống, học tập hoặc có nhà ở thuộc sở hữu của mình nhưng diện tích nhà ở bình quân đầu người trong hộ gia đình thấp hơn mức diện tích nhà ở tối thiểu do Chính phủ quy định theo từng thời kỳ và từng khu vực
b) Phải có đăng ký thường trú tại tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương nơi có NƠXH; trường hợp không có đăng ký thường trú thì phải có đăng ký tạm trú từ một năm trở lên tại tỉnh, thành phố này,…”.
Đồng thời, khoản 16 Điều 1 Nghị định số 49/2021/NĐ-CP ngày 01/4/2021 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 100/2015/NĐ-CP ngày 20/10/2015 của Chính phủ về phát triển và quản lý NƠXH quy định:
“a) Trường hợp đối tượng đăng ký xin mua, thuê, thuê mua NƠXH có đăng ký hộ khẩu thường trú tại tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương nơi có NƠXH thì phải có bản sao có chứng thực hộ khẩu thường trú hoặc giấy đăng ký hộ khẩu tập thể tại địa phương đó;
b) Trường hợp đối tượng đăng ký mua, thuê, thuê mua NƠXH không có hộ khẩu thường trú theo quy định tại điểm a khoản này thì phải có bản sao giấy xác nhận đăng ký tạm trú và giấy xác nhận đóng bảo hiểm xã hội từ 01 năm trở lên tại tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương nơi có dự án đầu tư xây dựng NƠXH;…”.
Theo đó, giấy tờ chứng minh về điều kiện nhà ở bao gồm: “…a) Đối tượng quy định tại các khoản 1, 4, 5, 6, 7 Điều 49 của Luật Nhà ở thì phải có xác nhận về thực trạng nhà ở và chưa được hỗ trợ nhà ở, đất ở của UBND cấp xã nơi có đăng ký thường trú hoặc nơi đăng ký tạm trú từ một năm trở lên nếu có thường trú tại tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương khác;…”
Về điều kiện và đối tượng dự kiến được mua, thuê, thuê mua NƠXH, Bộ Xây dựng cho biết, tại khoản 4 Điều 50 Luật Nhà ở năm 2014 quy định một trong các hình thức thực hiện chính sách hỗ trợ về NƠXH:
“Hỗ trợ vay vốn ưu đãi của Nhà nước thông qua Ngân hàng chính sách xã hội, tổ chức tín dụng do Nhà nước chỉ định để các đối tượng quy định tại các khoản 1, 4, 5, 6 và 7 Điều 49 của Luật này xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà để ở.”
Mặt khác, khoản 3 Điều 51 Luật Nhà ở năm 2014 quy định điều kiện được hưởng chính sách hỗ trợ về NƠXH: “Đối với trường hợp quy định tại khoản 4 Điều 50 của Luật này thì phải đáp ứng điều kiện về nhà ở, cư trú theo quy định sau đây:
a) Có đất ở nhưng chưa có nhà ở hoặc có nhà ở nhưng nhà ở bị hư hỏng, dột nát;
b) Có đăng ký thường trú tại địa phương nơi có đất ở, nhà ở cần phải xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa.”
Ngoài ra, khoản 3 Điều 16 Nghị định số 100/2015/NĐ-CP ngày 20/10/2015 của Chính phủ được sửa đổi, bổ sung tại điểm d khoản 10 Điều 1 Nghị định số 49/2021/NĐ-CP ngày 01/4/2021 đã có quy định cụ thể về điều kiện vay vốn đối với hộ gia đình, cá nhân vay vốn để xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà ở của mình.
Ngày 27/11/2023, tại Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV đã biểu quyết thông qua dự án Luật Nhà ở (sửa đổi) có hiệu lực từ ngày 01/01/2025.
Luật Nhà ở (sửa đổi) đã quy định theo hướng giảm bớt các thủ tục hành chính, quy định các điều kiện, tiêu chí để các đối tượng được hưởng chính sách NƠXH và có thể dễ dàng được vay vốn mua NƠXH.
Theo số liệu báo cáo của Bộ Xây dựng, đến nay trên địa bàn cả nước có 495 dự án NƠXH dành cho đối tượng thu nhập thấp và công nhân KCN với quy mô hơn 402 nghìn căn đã hoàn thành và triển khai đầu tư xây dựng.
Hoàn thành 70 dự án với quy mô hơn 35,5 nghìn căn; khởi công xây dựng 127 dự án với quy mô gần 108 nghìn căn. Bên cạnh đó, có 298 dự án với quy mô 259 nghìn căn được chấp thuận chủ trương đầu tư mới.
Trong năm 2023, cả nước có 44 dự án NƠXH dành cho đối tượng thu nhập thấp và công nhân KCN khu công nghiệp với quy mô khoảng 36,2 nghìn căn đã hoàn thành và được cấp phép, khởi công xây dựng.
