Báo cáo Chỉ số về khả năng chi trả nhà ở tại châu Á - Thái Bình Dương 2023 của Viện Nghiên cứu và giáo dục phi lợi nhuận ULI cho thấy, TP.HCM và Hà Nội là 2 thành phố có giá nhà ở mức độ trung bình trong khu vực nhưng lại chênh lệch khá lớn so với thu nhập của người dân. Theo thống kê, tỷ lệ đô thị hóa của Việt Nam hiện ở mức 28% góp phần tạo nên bức tranh sống động về sự dịch chuyển đang diễn ra tại các thành phố lớn và những tỉnh, thành lân cận.
Sự chuyển đổi này thúc đẩy nhu cầu về nhà ở, đặc biệt là ở các thành phố như TP.HCM, Đà Nẵng và Hà Nội. Tuy nhiên, sự gia tăng nhu cầu này thường xung đột với thực tế về khả năng chi trả.
Số liệu từ báo cáo thị trường của Savills Việt Nam cho biết, trong những năm gần đây nguồn cung giá cả phải chăng tiếp tục khan hiếm, mặc dù sức hấp dẫn và sức hút mạnh mẽ.
Cụ thể, trong 6 tháng đầu năm 2023, căn hộ hạng C chiếm 62% thị phần tiêu thụ tại TP.HCM với 42% nguồn cung. Dự kiến trong nửa cuối năm, lượng căn hộ hạng C mới cung cấp cho thị trường TP.HCM là khoảng 3.295 căn, tương đương 39% tổng nguồn cung.
Trong khi đó, theo báo cáo Chỉ số về khả năng chi trả nhà ở tại châu Á - Thái Bình Dương 2023 của ULI, TP.HCM và Hà Nội là 2 thành phố có giá nhà ở mức độ trung bình trong khu vực nhưng lại chênh lệch khá lớn so với thu nhập của người dân.
Theo đó, tại TP.HCM, giá nhà trung bình là 296.000 USD (hơn 7 tỷ đồng) với thu nhập trung bình của một hộ gia đình ở mức 9.120 USD/năm.
Theo tính toán của ULI, chỉ số chênh lệch giữa giá nhà và thu nhập tại TP.HCM đang ở mức 32,5, cao thứ 2 trong khu vực chỉ sau Thâm Quyến (35,0), thậm chí cao hơn Bắc Kinh (29,3), Thượng Hải (24,1) và Hong Kong (26,5).
Cụ thể, chỉ số này ở Hà Nội là 18.3 với mức thu nhập trung bình năm của hộ gia đình là 9.967 USD, cao hơn Seoul (17,3), Tokyo (16,1), nhà ở thương mại Singapore (13,7).
Nêu quan điểm, góc nhìn về khả năng chi trả nhà ở của người dân tại TP.HCM, Phó Giám đốc, Trưởng bộ phận nghiên cứu và S22M Savills TP.HCM Giang Huỳnh cho rằng, phần lớn người dân chỉ có thể chi trả cho phân khúc nhà ở vừa túi tiền, căn hộ hạng C.
Trong khi đó, hiện tại, những căn hộ vừa túi tiền có giá từ 2-4 tỷ đồng có nguồn cung khá thấp, năm 2023 chỉ chiếm khoảng 25%, từ đó hạn chế cơ hội sở hữu nhà của người dân.
.jpg)
Bà Giang Huỳnh cho rằng, chính sách hỗ trợ của Nhà nước là mấu chốt trong việc thiết lập khả năng chi trả cho người dân trong vấn đề nhà ở. Kinh nghiệm thực tiễn của nhiều quốc gia khác nhau đã cho thấy những tác động tích cực của các giải pháp nhà ở đối với phát triển kinh tế - xã hội.
Từ những phân tích trên, bà Giang Huỳnh nhấn mạnh, nếu có thể tạo ra một môi trường thuận lợi hỗ trợ cả nhà đầu tư và người mua, Việt Nam có thể hướng tới một thị trường nhà ở giá cả phải chăng và dễ tiếp cận hơn.
Cụ thể, việc Chính phủ xem xét các loại thuế để hạn chế mua đầu cơ và tăng quỹ đất phát triển nhà ở giá rẻ, thể hiện cam kết thúc đẩy thị trường nhà ở ổn định và bền vững, mang lại lợi ích cho những người mua nhà tiềm năng.
Bên cạnh đó, việc tích hợp các cơ chế tài chính sáng tạo và xây dựng các chính sách nhà ở bền vững có khả năng đạt được nhà ở thành hiện thực đối với toàn bộ dân số.
Đặc biệt, đối với phân khúc NƠXH, Phó Giám đốc, Trưởng bộ phận nghiên cứu và S22M Savills TP.HCM nhìn nhận, đây là vấn đề cần ưu tiên, giúp giải quyết các vấn đề nhà ở cho người có thu nhập thấp. Vì vậy, cần có những chính sách hiệu quả về thủ tục pháp lý dành riêng và đơn giản hóa cho các doanh nghiệp tham gia vào lĩnh vực này, đặc biệt cần thêm sự hỗ trợ của khu vực tư nhân.
