Giải pháp mới nhằm hạn chế gian lận thuế trong chuyển nhượng bất động sản

1. Thuế, phí chuyển nhượng BĐS tại Việt Nam

Thu nhập, thuế, phí giao dịch BĐS được tính dựa vào thông tin khai báo trong hợp đồng giao dịch và các căn cứ Bảng giá đất do cơ quan nhà nước ban hành tại thời điểm kê khai. Tùy vào đối tượng và tài sản giao dịch mà cách tính thuế khác nhau. Sau đây là bảng tổng hợp các loại thu nhập và thuế tương ứng ở thời điểm hiện tại (1). 

● Bên chuyển nhượng BĐS là doanh nghiệp

Bảng 1. Thu nhập, thuế, phí khi bên chuyển nhượng BĐS là doanh nghiệp

● Bên chuyển nhượng BĐS là cá nhân

Bảng 2. Thu nhập, thuế, phí khi bên chuyển nhượng BĐS là cá nhân

● Các loại phí chung khi giao dịch chuyển nhượng BĐS

Bảng 3. Các loại phí chung khi giao dịch chuyển nhượng BĐS 

Từ bảng tính thuế trên cho thấy khai báo giá trị giao dịch BĐS sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến thu nhập của bên chuyển nhượng và tất cả các loại thuế, phí. Để có cơ sở xác định giá trị BĐS, các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương ban hành quy định về Bảng giá đất giai đoạn 2020-2024 thông qua các Nghị quyết và Quyết định (10).

Bảng giá nhà nước này được sử dụng để làm căn cứ tính các loại thuế, phí liên quan (11). Hàng năm, đóng góp thuế giao dịch BĐS vào ngân sách nhà nước chiếm một tỉ trọng rất lớn (12), mặc dù nguồn thu biến động theo tình hình thị trường giao dịch, có thời điểm tăng mạnh (13), cũng như có thời điểm giảm (14).

Nhìn chung, xu thế tăng vẫn chiếm ưu thế (15). Việc giám sát thu nhập của bên chuyển nhượng BĐS, cùng với các khoản thuế và phí phải nộp vào ngân sách nhà nước, đã được cơ quan chức năng thực hiện, tuy nhiên vẫn tồn tại những kẽ hở dẫn đến thất thoát.

Trong quá trình thanh tra, kiểm tra và xử lý các vụ việc liên quan đến hành vi trốn thuế trong lĩnh vực chuyển nhượng BĐS, cơ quan thuế nhận thấy một số đối tượng lợi dụng các mánh khóe như khai báo giá trị chuyển nhượng trong hợp đồng thấp hơn so với giá giao dịch thực tế nhằm giảm nghĩa vụ đóng thuế (16).

Từ thực tế trên, nghiên cứu tập trung phân tích và đánh giá toàn diện về các quy định cùng giải pháp hiện hành trong nước, từ đó đưa ra các giải pháp mới nhằm hạn chế tình trạng gian lận thuế trong chuyển nhượng BĐS tại Việt Nam.

Mở đầu, bài viết trình bày các phương pháp nghiên cứu được áp dụng. Tiếp đến, thực trạng kiểm soát thuế trong hoạt động chuyển nhượng BĐS tại Việt Nam được phân tích và đánh giá chi tiết. Sau đó, các giải pháp mới được đề xuất và khuyến nghị để bổ sung vào hệ thống quy định hiện hành. Cuối cùng, bài viết đưa ra những kết luận tổng quan, đúc kết nội dung nghiên cứu.

2. Phương pháp nghiên cứu

Phương pháp nghiên cứu được sử dụng trong bài viết này bao gồm nhiều cách tiếp cận khác nhau để đảm bảo tính toàn diện và chính xác trong việc xác định giải pháp hạn chế gian lận thuế trong giao dịch BĐS tại Việt Nam.

Trước hết, nghiên cứu đã thu thập dữ liệu từ nhiều nguồn khác nhau. Các thông tin được khai thác từ các báo cáo Chính phủ, thông tư hướng dẫn, các quy định pháp luật liên quan, và tài liệu học thuật đã được công bố.

Tiếp theo, nghiên cứu đã tham khảo từ các bài viết về phỏng vấn với các chuyên gia, bao gồm các nhà quản lý BĐS, luật sư, và nhân viên Cục thuế. Các chuyên gia cung cấp những góc nhìn độc đáo và thông tin quan trọng về những thực trạng, khó khăn, cũng như đề xuất trong quản lý thuế giao dịch BĐS.

Bên cạnh đó, phương pháp so sánh đã được sử dụng để xác định cách thức quản lý thuế BĐS ở các tỉnh thành tại Việt Nam. Việc so sánh này giúp xác định những điểm yếu cần khắc phục đồng thời đề xuất các giải pháp hữu hiệu dựa trên kinh nghiệm thực tiễn giữa các tỉnh, thành phố.

Cuối cùng, nghiên cứu sử dụng phương pháp hệ thống để phân tích và tổng hợp thông tin, đề xuất các giải pháp đồng bộ, có tính khả thi cao. Các giải pháp đề xuất không chỉ đảm bảo tính khả thi trong quản lý giao dịch BĐS, mà còn phù hợp với điều kiện thực tế của Việt Nam.

3. Thực trạng kiểm soát thuế từ hoạt động chuyển nhượng BĐS tại Việt Nam

Tình trạng kê khai "hai giá" trong giao dịch BĐS diễn ra phổ biến bao gồm giá thực giao dịch và giá để khai thuế. Điều này gây thất thu ngân sách, cản trở quản lý đất đai và làm phát sinh tranh chấp trong xác định bồi thường thu hồi đất.

Ví dụ mới đây tại Cần Thơ, Cục Thuế đã xử lý 137 hồ sơ có chênh lệch giá, truy thu và phạt 28,12 tỷ đồng nộp vào ngân sách (17). Trước thực trạng đó, rất nhiều biện pháp đã được đề xuất và đưa vào áp dụng như tuyên truyền, công tác kiểm tra và xử phạt, phối hợp các bên liên quan, xây dựng cập nhật bảng giá đất.  

3.1. Tuyên truyền

Tổng cục Thuế yêu cầu cơ quan thuế địa phương đẩy mạnh tuyên truyền về quy định trốn thuế và xử lý vi phạm trong kinh doanh, chuyển nhượng BĐS. Cơ quan thuế đã phát "Thư ngỏ" tại Văn phòng đăng ký đất đai, Bộ phận "Một cửa", Văn phòng công chứng và Chi cục Thuế để khuyến khích người dân, doanh nghiệp kê khai đúng giá chuyển nhượng khi tính thuế (18).

Cơ quan thuế tăng cường tuyên truyền qua Website và phương tiện truyền thông để nâng cao ý thức kê khai, nộp thuế đúng quy định. Đồng thời, phối hợp với Sở Tư pháp yêu cầu tổ chức công chứng hướng dẫn khai báo chính xác giá mua bán BĐS.

Việc thu thập dữ liệu, rà soát doanh thu và đôn đốc kê khai, nộp thuế cũng được đẩy mạnh. Sự phối hợp giữa cơ quan thuế, Sở Tư pháp và tổ chức công chứng giúp kiểm soát kê khai giá BĐS hiệu quả hơn, minh bạch hóa thông tin và củng cố niềm tin vào hệ thống thuế (19).

Hiệu quả giải pháp này phụ thuộc vào ý thức tự giác của người dân, dễ dẫn đến kết quả không như mong muốn. Sự thực hiện không đồng đều giữa các địa phương làm giảm tính nhất quán. Kiểm tra, đối chiếu giá kê khai với thực tế đòi hỏi nhiều nguồn lực và thời gian.

Ngoài ra, tuyên truyền chủ yếu mang tính nhắc nhở, thiếu biện pháp răn đe mạnh với hành vi gian lận (20). Dù vậy, giải pháp tuyên truyền đã đóng góp đáng kể vào việc nâng cao ý thức và trách nhiệm của người dân trong việc kê khai và nộp thuế. Tuy nhiên, để đối phó với các thách thức hiện tại, cần bổ sung các biện pháp kỹ thuật và pháp lý chặt chẽ hơn.

Sự phát triển của công nghệ số mở ra cơ hội áp dụng các hệ thống quản lý thuế điện tử và cơ sở dữ liệu BĐS, giúp cải thiện hiệu quả kiểm tra thông tin. Đồng thời, vấn đề thất thu thuế đang được dư luận quan tâm, tạo điều kiện thuận lợi để xã hội cùng tham gia và ủng hộ giải pháp này.

Đây cũng là cơ hội để cải cách hệ thống pháp lý, bổ sung các quy định chặt chẽ hơn đối với thuế chuyển nhượng BĐS. Bên cạnh đó, việc học hỏi kinh nghiệm quốc tế từ các quốc gia có hệ thống quản lý thuế hiệu quả sẽ giúp Việt Nam tối ưu hóa chiến lược quản lý (21).

3.2. Công tác kiểm tra và xử phạt

Tổng cục Thuế tăng cường thanh tra, kiểm tra nhằm phát hiện và xử lý gian lận thuế, đặc biệt trong công chứng và chuyển nhượng BĐS. Các chi cục thuế xây dựng chuyên đề kiểm tra để xác minh hồ sơ khai thuế, phát hiện kê khai sai doanh thu hoặc giá trị giao dịch.

Cơ quan thuế đối chiếu hồ sơ, yêu cầu bổ sung thông tin khi cần và lập kế hoạch thanh tra hàng năm để ngăn chặn trốn thuế. Ngoài ra, cơ quan thuế phối hợp với các Sở, ban, ngành liên quan và đề xuất UBND các tỉnh xây dựng Đề án chống thất thu thuế.

Khi phát hiện vi phạm, cơ quan thuế xử lý hoặc chuyển hồ sơ điều tra nếu vượt thẩm quyền. Phối hợp liên ngành đóng vai trò quan trọng, yêu cầu thống nhất trong thanh tra, kiểm tra và xử lý. Để nâng cao hiệu quả, cần tăng cường thanh tra và xử lý nghiêm, bao gồm cả truy cứu trách nhiệm hình sự với các trường hợp trốn thuế nghiêm trọng (16,22).

Theo Điều 143 của Luật Quản lý Thuế số 38/2019/QH14, hành vi sử dụng chứng từ, tài liệu không phản ánh đúng bản chất hoặc giá trị giao dịch thực tế để xác định sai số tiền thuế phải nộp là vi phạm pháp luật.

Cơ quan chức năng có thể thực hiện các biện pháp truy thu thuế, xử phạt hành chính, hoặc xử lý hình sự đối với hành vi trốn thuế, đặc biệt khi mức độ vi phạm từ 100 triệu đồng trở lên, theo Điều 200 Bộ luật Hình sự 2015 (23,24).

Các quy định này đóng vai trò cảnh báo đối với những đối tượng có ý định vi phạm. Thực tế cho thấy, khi người dân nhận thức rõ mức độ nghiêm trọng của hành vi trốn thuế, họ có xu hướng tuân thủ pháp luật tốt hơn (19).

Một số địa phương đã chuyển hồ sơ nghi vấn trốn thuế BĐS cho cơ quan điều tra, nhưng do thiếu chứng cứ theo Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, các vụ việc bị trả lại để xử lý hành chính.

Đến nay, chỉ một số ít doanh nghiệp BĐS bị khởi tố vì trốn thuế, nhưng việc thu thập chứng cứ gặp nhiều khó khăn và kéo dài. Để quản lý thuế hiệu quả hơn, cần bổ sung chức năng điều tra cho cơ quan thuế trong Luật Quản lý thuế.

Hiện tại, dù có phối hợp với Công an, nhưng thiếu quy định rõ ràng khiến việc xử lý vi phạm còn hạn chế. Nếu có chức năng này, cơ quan thuế sẽ kiểm soát tốt hơn tình trạng kê khai giá thấp. Công an có thể sử dụng nghiệp vụ để xác định giá thực tế của BĐS chuyển nhượng, dù việc thu thập chứng cứ khó khăn do giao dịch tiền mặt hoặc qua bên thứ ba. Tuy nhiên, với kinh nghiệm điều tra, Công an có thể làm rõ số tiền thực tế để chứng minh hành vi gian lận và trốn thuế (25). 

Thanh tra, kiểm tra và xử phạt gian lận thuế BĐS giúp phát hiện vi phạm và nâng cao hiệu quả quản lý nhờ phối hợp liên ngành. Tuy nhiên, việc thiếu chứng cứ gây khó khăn trong xử lý hình sự, trong khi quá trình thanh tra kéo dài, tốn nguồn lực.

Cơ hội cải thiện nằm ở việc bổ sung chức năng điều tra cho cơ quan thuế và tăng cường hợp tác liên ngành. Tuy nhiên, thách thức lớn là thu thập chứng cứ trong giao dịch BĐS phức tạp, đồng bộ hóa quy định pháp lý và nâng cao năng lực xử lý vi phạm.

3.3. Phối hợp các bên liên quan

Sự phối hợp giữa cơ quan thuế, công an, Sở TN&MT (nay là Sở NN&MT), Sở Xây dựng và các đơn vị liên quan đóng vai trò quan trọng trong ngăn chặn gian lận thuế BĐS. Cơ quan thuế có thể tận dụng thông tin từ các đơn vị này để xác định giá trị giao dịch thực, phát hiện kê khai sai. Công an hỗ trợ điều tra giao dịch không minh bạch, như thanh toán tiền mặt hoặc qua kênh không chính thống.

Để phối hợp hiệu quả, cần cơ chế chia sẻ thông tin thuận tiện và thống nhất trong thực thi pháp luật, giúp giám sát và xử lý vi phạm kịp thời. Ngân hàng đóng vai trò quan trọng trong giám sát giao dịch tài chính, đảm bảo minh bạch và chính xác khi chuyển nhượng BĐS. Khi có yêu cầu, ngân hàng cung cấp thông tin hỗ trợ điều tra gian lận thuế, góp phần tăng cường quản lý thuế và nâng cao minh bạch thị trường BĐS (24). 

Thực hiện chỉ đạo của Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế đã tư vấn cho Bộ Tài chính việc bổ sung quy định về thanh toán qua ngân hàng trong hoạt động chuyển nhượng BĐS tại Điều 16 của Luật Kinh doanh BĐS số 66/2014/QH13, ban hành ngày 25/11/2014.

Đồng thời, Tổng cục Thuế cũng đã đề xuất bổ sung chức năng điều tra cho cơ quan thuế (22). Quy định thanh toán qua ngân hàng trong chuyển nhượng BĐS (Điều 16, Luật Kinh doanh BĐS 2014) giúp quản lý thuế hiệu quả, đặc biệt với thu nhập từ chuyển nhượng.

Nếu được thể chế hóa, Nhà nước tiết kiệm chi phí in tiền, ngân hàng giảm áp lực kiểm đếm, lưu trữ và kiểm soát tiền giả, còn cơ quan thuế dễ giám sát dòng tiền để thu thuế. Đồng thời, giao dịch qua ngân hàng giúp các bên thanh toán thuận tiện, giảm rủi ro mất cắp, nhầm lẫn và loại bỏ nguy cơ tiền giả (25).

Việc phối hợp giữa các cơ quan liên quan trong việc hạn chế gian lận thuế trong chuyển nhượng BĐS mang lại nhiều ưu điểm, như tăng cường giám sát, phát hiện và xử lý kịp thời hành vi gian lận thuế, góp phần nâng cao tính minh bạch trong thị trường BĐS.

Tuy nhiên, quy trình phối hợp hiện tại còn gặp khó khăn do thiếu cơ chế chia sẻ thông tin hiệu quả và sự đồng bộ giữa các cơ quan. Tăng cường hợp tác giữa các bên tạo cơ hội phát triển các biện pháp phòng chống gian lận thuế mạnh mẽ hơn, đồng thời cải thiện môi trường kinh doanh BĐS.

Tuy vậy, thách thức lớn là cải thiện quy định pháp lý, thiết lập hệ thống giám sát chặt chẽ, và xây dựng sự đồng thuận trong thực thi pháp luật giữa các cơ quan liên quan.

3.4. Xây dựng cập nhật bảng giá đất

Theo điều 159, Luật Đất đai 2024 hiện hành, quy định bảng giá đất được xây dựng định kỳ 1 năm một lần thay vì 5 năm như trước đây để đảm bảo bám sát giá thị trường (26). Khung giá đất tại nhiều tỉnh thành, đặc biệt ở đô thị lớn, chênh lệch đáng kể so với giá thị trường, gây méo mó giao dịch và tạo cơ hội thao túng.

Việc cập nhật giá đất hàng năm theo nguyên tắc thị trường sẽ giúp phản ánh đúng giá trị thực, thúc đẩy cạnh tranh minh bạch, hạn chế đầu cơ và sốt giá ảo (27). Do đó, giá thị trường là một trong những căn cứ quan trọng để xây dựng bảng giá đất ở các địa phương (16,27).

Việt Nam đang xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu đất đai, gồm bản đồ giá đất cập nhật hàng ngày và thông tin giao dịch qua đấu giá, đấu thầu. Khi hoàn thành, hệ thống sẽ cung cấp giá trị thực và đầy đủ của từng thửa đất. Hiện nay, giá đất vẫn được xác định bằng các phương pháp so sánh, thặng dư, thu nhập, chiết trừ và hệ số (27).

Rõ ràng, cập nhật bảng giá đất giúp minh bạch hóa giao dịch BĐS, hạn chế kê khai giá thấp để trốn thuế và hỗ trợ cơ quan thuế giám sát, phát hiện gian lận. Điều này góp phần ổn định, công bằng thị trường BĐS, đồng thời giúp doanh nghiệp dự báo nghĩa vụ thuế và lập kế hoạch kinh doanh dài hạn.

Tuy nhiên, việc cập nhật bảng giá đất gặp khó khăn do giá đất biến động nhanh, khiến cập nhật hàng năm có thể không phản ánh đầy đủ thị trường. Chi phí xây dựng và duy trì cơ sở dữ liệu cao, đặc biệt ở vùng nông thôn. Ngoài ra, ở khu vực ít giao dịch, thiếu dữ liệu có thể khiến bảng giá thiếu chính xác so với giá thị trường.

Tóm lại, việc áp dụng bốn biện pháp trên đã cải thiện đáng kể việc kiểm soát thuế giao dịch BĐS. Trong 5 tháng đầu năm 2022, thuế thu nhập cá nhân trên cả nước từ chuyển nhượng BĐS đạt 16.000 tỷ đồng, tăng 68% so với cùng kỳ 2021 (28).

Tính đến hết tháng 2 năm 2022, thuế từ chuyển nhượng BĐS của các cá nhân tại tỉnh Nghệ An đã tăng thêm 15,9 tỷ đồng so với mức thuế mà người dân đã kê khai (24). Trong năm 2021, thu thuế thu nhập cá nhân từ hoạt động chuyển nhượng BĐS tại tỉnh Lâm Đồng đạt 863 tỷ đồng, tăng gần gấp đôi so với cùng kỳ năm 2020 (16). Và còn rất nhiều tỉnh thành khác đã đạt được những thành quả từ hoạt động này.

Tuy nhiên, các giải pháp đang triển khai vẫn còn những hạn chế cần khắc phục. Các giải pháp bổ sung vẫn cần thiết để siết chặt hơn nữa tình trạng gian lận thuế chuyển nhượng BĐS. 

4. Đề xuất và kiến nghị

Hiện nay, các giải pháp chủ yếu tập trung vào tuyên truyền, kiểm tra, yêu cầu giải trình và khai thác dữ liệu từ cơ quan nhà nước. Chúng còn tồn tại lỗ hổng và tỉ lệ khai man giá trị giao dịch BĐS vẫn còn cao.

Do vậy, tác giả đề xuất giải pháp mới nhằm bổ sung vào hệ thống giải pháp hiện hành để giảm thiểu việc khai báo giá trị giao dịch thấp hơn thực tế, từ đó kiểm soát thu nhập của bên bán BĐS và hạn chế thất thu thuế cho nhà nước. Các đề xuất này cần được xem xét và đưa vào các quy định hiện hành nhằm kiểm soát và răn đe các bên tham gia giao dịch BĐS. 

Đề xuất thứ nhất: Trong tất cả các giao dịch BĐS, Nhà nước được ưu tiên quyền mua đầu tiên với giá mà bên bán đã khai báo khi thực hiện thủ tục tính thuế. Khi có nghi ngờ giao dịch BĐS khai man giá trị chuyển nhượng, Nhà nước có thể áp dụng nhiều biện pháp để kiểm tra, trong đó có quyền mua BĐS này từ bên bán. 

Đề xuất thứ hai: Sau khi Nhà nước thực hiện quyền mua, có thể sử dụng sau đó hoặc tiến hành đấu giá trước khi hoàn tất giao dịch với bên bán. Nhà nước sẽ có quyền tiếp tục giao dịch nếu điều kiện có lợi, hoặc hủy giao dịch nếu thấy bất lợi đối với quyền lợi của mình. Bên bán sẽ nhận được số tiền tương ứng với giá trị đã khai báo ban đầu. 

Cụ thể, khi phát hiện các giao dịch có dấu hiệu nghi vấn về giá, Nhà nước có quyền áp dụng hai đề xuất đã nêu. Cơ quan tiếp nhận hồ sơ khai báo giá trị giao dịch sẽ chuyển thông tin cho đơn vị đấu giá để tổ chức đấu giá BĐS đó công khai.

Giá trị ban đầu đưa ra đấu giá sẽ là mức giá khai báo trong hợp đồng giao dịch trước đó giữa bên mua và bên bán. Nếu BĐS được bán với giá cao hơn mức ghi trên hợp đồng, Nhà nước sẽ thu phần chênh lệch so với giá khai báo ban đầu của bên bán. Đồng thời, thuế liên quan đến bên bán được tính trên giá khai báo ban đầu của họ.

Còn thuế đối với bên mua sẽ tương ứng với giá trị giao dịch thực tế từ đấu giá. Qua đó, thu nhập của bên bán và giá trị giao dịch thực tế sẽ được xác định rõ ràng, giúp Nhà nước không chỉ ngăn chặn thất thu thuế mà còn có thể thu thêm phần chênh lệch vào ngân sách. 

Cơ chế đấu giá công khai giúp minh bạch thị trường, hạn chế đầu cơ, thao túng giá. Quyền mua ưu tiên của Nhà nước bảo vệ lợi ích công, giảm rủi ro gian lận. Khi người bán biết Nhà nước có thể mua lại theo giá kê khai, họ sẽ tránh khai gian để trốn thuế, góp phần minh bạch hóa giao dịch.

Chính sách này giúp tăng thu ngân sách, giảm thất thu thuế và thúc đẩy thị trường BĐS minh bạch, công khai hơn. Việc hạn chế đầu cơ giúp giảm giá đất ảo, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và nhà đầu tư. Đồng thời, nâng cao niềm tin vào hệ thống thuế, khuyến khích tuân thủ nghĩa vụ thuế đầy đủ.

Tuy nhiên, chính sách này đòi hỏi hệ thống thông tin đồng bộ và các thủ tục giao dịch phức tạp hơn. Quy trình đấu giá có thể làm giảm tính linh hoạt của thị trường, gây khó khăn cho các bên giao dịch. Ngoài ra, một số khu vực thiếu dữ liệu đất đai sẽ cần thời gian để xác minh.

Các nhà đầu tư có thể phản đối việc công khai giá trị giao dịch do ảnh hưởng đến lợi ích cá nhân. Việc phối hợp giữa cơ quan thuế, đấu giá và điều tra cần chặt chẽ để tránh chồng chéo trách nhiệm. Mặc dù sẽ có những thách thức khi đưa vào áp dụng, giải pháp mới hứa hẹn mang lại nhiều lợi ích to lớn. Để triển khai hiệu quả, cần sự đồng bộ, phối hợp liên ngành và sự quyết tâm của các cơ quan quản lý.

5. Kết luận

Khai báo giá trị giao dịch BĐS ảnh hưởng đến thu nhập bên bán và các loại thuế, phí liên quan. Để ngăn chặn kê khai sai nhằm trốn thuế, có nhiều biện pháp đã được triển khai. Dù đã cải thiện tình hình nhưng tình trạng khai giá thấp hơn thực tế vẫn xảy ra và gây thất thu ngân sách.

Trước tình hình đó, tác giả đề xuất giải pháp kiểm soát giá trị giao dịch BĐS bằng quyền mua ưu tiên của Nhà nước và cơ chế đấu giá công khai, giúp minh bạch thị trường, giảm gian lận thuế và tạo áp lực tuân thủ.

Tuy nhiên, để đạt hiệu quả, cần triển khai đồng bộ, xây dựng hệ thống dữ liệu hiện đại và tăng cường phối hợp liên ngành. Dù còn thách thức, giải pháp này có tiềm năng cải thiện thị trường BĐS, tăng thu ngân sách và hạn chế đầu cơ, thúc đẩy dòng tiền vào sản xuất.

Việc bổ sung quy định vào pháp luật sẽ tạo cơ sở vững chắc cho chính sách, đảm bảo minh bạch và công bằng. Cần cập nhật hướng dẫn về định giá, đấu giá và xác định giá trị giao dịch thực tế, đồng thời tăng cường phối hợp giữa cơ quan thuế, đấu giá và điều tra để triển khai hiệu quả trên toàn quốc.

* Tít bài do Tòa soạn đặt

TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1]. Các loại thuế, phí, lệ phí phải nộp khi chuyển nhượng bất động sản [Internet]. [cited 6 Tháng Mười-Một 2023]. Available at: https://thuvienphapluat.vn/phap-luat-doanh-nghiep/bai-viet/khi-chuyen-nhuong-bat-dong-san-cac-loai-thue-phi-le-phi-phai-nop-2406.html
[2]. Thông tư 78/2014/TT-BTC hướng dẫn 218/2013/NĐ-CP thi hành Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp mới nhất [Internet]. [cited 6 Tháng Mười-Một 2023]. Available at: https://thuvienphapluat.vn/van-ban/Doanh-nghiep/Thong-tu-78-2014-TT-BTC-huong-dan-218-2013-ND-CP-thi-hanh-Luat-Thue-thu-nhap-doanh-nghiep-236976.aspx
[3]. Thông tư 219/2013/TT-BTC hướng dẫn Luật thuế giá trị gia tăng và Nghị định 209/2013/NĐ-CP mới nhất [Internet]. [cited 6 Tháng Mười-Một 2023]. Available at: https://thuvienphapluat.vn/van-ban/Thue-Phi-Le-Phi/Thong-tu-219-2013-TT-BTC-huong-dan-Luat-thue-gia-tri-gia-tang-va-Nghi-dinh-209-2013-ND-CP-220761.aspx?anchor=dieu_12
[4]. Thông tư 111/2013/TT-BTC Hướng dẫn Luật thuế thu nhập cá nhân và Nghị định 65/2013/NĐ-CP mới nhất [Internet]. [cited 6 Tháng Mười-Một 2023]. Available at: https://thuvienphapluat.vn/van-ban/Thue-Phi-Le-Phi/Thong-tu-111-2013-TT-BTC-Huong-dan-Luat-thue-thu-nhap-ca-nhan-va-Nghi-dinh-65-2013-ND-CP-205356.aspx?anchor=dieu_2
[5]. Thông tư 13/2022/TT-BTC hướng dẫn Nghị định 10/2022/NĐ-CP lệ phí trước bạ mới nhất [Internet]. [cited 6 Tháng Mười-Một 2023]. Available at: https://thuvienphapluat.vn/van-ban/Thue-Phi-Le-Phi/Thong-tu-13-2022-TT-BTC-huong-dan-Nghi-dinh-10-2022-ND-CP-le-phi-truoc-ba-496405.aspx?anchor=khoan_1_2
[6]. Nghị định 10/2022/NĐ-CP quy định về lệ phí trước bạ mới nhất [Internet]. [cited 6 Tháng Mười-Một 2023]. Available at: https://thuvienphapluat.vn/van-ban/Thue-Phi-Le-Phi/Nghi-dinh-10-2022-ND-CP-quy-dinh-ve-le-phi-truoc-ba-484768.aspx
[7]. Thông tư 85/2019/TT-BTC hướng dẫn phí và lệ phí thẩm quyền quyết định Hội đồng nhân dân tỉnh mới nhất [Internet]. [cited 6 Tháng Mười-Một 2023]. Available at: https://thuvienphapluat.vn/van-ban/thue-phi-le-phi/thong-tu-85-2019-tt-btc-huong-dan-phi-va-le-phi-tham-quyen-quyet-dinh-hoi-dong-nhan-dan-tinh-431619.aspx
[8]. Thông tư 106/2021/TT-BTC sửa đổi Thông tư 85/2019/TT-BTC mới nhất [Internet]. [cited 6 Tháng Mười-Một 2023]. Available at: https://thuvienphapluat.vn/van-ban/Thue-Phi-Le-Phi/Thong-tu-106-2021-TT-BTC-sua-doi-Thong-tu-85-2019-TT-BTC-496057.aspx
[9]. Thông tư 257/2016/TT-BTC phí công chứng thực thẩm định hành nghề công chứng thẻ công chứng viên mới nhất [Internet]. [cited 6 Tháng Mười-Một 2023]. Available at: https://thuvienphapluat.vn/van-ban/Thue-Phi-Le-Phi/Thong-tu-257-2016-TT-BTC-phi-cong-chung-thuc-tham-dinh-hanh-nghe-cong-chung-the-cong-chung-vien-333295.aspx
[10]. Bảng giá đất 63 tỉnh thành phố [Cập nhật mới nhất 2023] [Internet]. [cited 15 Tháng Mười-Một 2023]. Available at: https://thuvienphapluat.vn/chinh-sach-phap-luat-moi/vn/thoi-su-phap-luat/bat-dong-san/27130/bang-gia-dat-2020-cua-cac-tinh-thanh-pho-truc-thuoc-trung-uong
[11]. Luật đất đai 2013 số 45/2013/QH13 mới nhất [Internet]. [cited 15 Tháng Mười-Một 2023]. Available at: https://thuvienphapluat.vn/van-ban/Bat-dong-san/Luat-dat-dai-2013-215836.aspx
[12]. Vai trò của thị trường bất động sản trong nền kinh tế và giải pháp ổn định thị trường tại Việt Nam [Internet]. [cited 15 Tháng Mười-Một 2023]. Available at: https://kinhtevadubao.vn/vai-tro-cua-thi-truong-bat-dong-san-trong-nen-kinh-te-va-giai-phap-on-dinh-thi-truong-tai-viet-nam-27533.html
[13]. Thu thuế thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản tăng 96,4% so với cùng kỳ [Internet]. 2022 [cited 15 Tháng Mười-Một 2023]. Available at: https://baochinhphu.vn/thu-thue-thu-nhap-tu-chuyen-nhuong-bat-dong-san-tang-964-so-voi-cung-ky-102221017114935031.htm
[14].    Thị trường ảm đạm, thu thuế bất động sản giảm mạnh ảnh hưởng đến thu ngân sách [Internet]. [cited 15 Tháng Mười-Một 2023]. Available at: https://vnbusiness.vn/thue-ngan-sach/thi-truong-am-dam-thu-thue-bat-dong-san-giam-manh-anh-huong-den-thu-ngan-sach-1092460.html
[15]. Số thu thuế chuyển nhượng bất động sản tăng qua từng năm [Internet]. 2022 [cited 15 Tháng Mười-Một 2023]. Available at: https://hanoimoi.vn/so-thu-thue-chuyen-nhuong-bat-dong-san-tang-qua-tung-nam-456500.html
[16]. Thực trạng thu thuế chuyển nhượng bất động sản hiện nay [Internet]. 2022 [cited 6 Tháng Mười-Một 2023]. Available at: https://tapchitaichinh.vn/thuc-trang-thu-thue-chuyen-nhuong-bat-dong-san-hien-nay.html
[17]. Cần Thơ xử lý 137 hồ sơ chuyển nhượng bất động sản chênh lệch giá giữa hợp đồng và phụ lục [Internet]. [cited 13 Tháng Hai 2025]. Available at: https://thoibaotaichinhvietnam.vn/can-tho-xu-ly-137-ho-so-chuyen-nhuong-bat-dong-san-chenh-lech-gia-giua-hop-dong-va-phu-luc-169912.html
[18]. Kê khai trung thực giá chuyển nhượng bất động sản là để bảo vệ chính mình [Internet]. [cited 27 Tháng Chạp 2024]. Available at: https://gdt.gov.vn/wps/portal/%21ut/p/z0/PcpdC4IwGIbhv-LJDuV9nW5zh0VkRhARle1EtvzI0Ik4-vj3iUFHz3PBDQquNGISJRcMMlBWP5tau6a3up18VTzHSKa7-HzcLzcngSkTksWrdZgcBGxB1W1vfmnzGAa1AHXrrSvfDrK6cN4M6wiOOp88ry1f4_-k5ZT03YcgRUoJuru2tccICqwMD5H7VRgzP6KG-VIXzI-1wagIAxoIhE4lly8Mh-Ej/?utm_source
[19]. Chống thất thu thuế trong kinh doanh, chuyển nhượng bất động sản [Internet]. [cited 27 Tháng Chạp 2024]. Available at: https://www.qdnd.vn/kinh-te/cac-van-de/bai-3-tuyen-truyen-tot-xu-ly-nghiem-chinh-sach-dong-bo-tiep-theo-va-het-690849
[20]. Chống thất thu thuế chuyển nhượng bất động sản: Phát hiện, chuyển cơ quan điều tra nhiều trường hợp trốn thuế [Internet]. [cited 27 Tháng Chạp 2024]. Available at: https://thoibaotaichinhvietnam.vn/chong-that-thu-thue-chuyen-nhuong-bat-dong-san-phat-hien-chuyen-co-quan-dieu-tra-nhieu-truong-hop-tron-thue-110769.html
[21]. Hỗ trợ người dân kê khai để giảm thất thu thuế bất động sản [Internet]. 2024 [cited 27 Tháng Chạp 2024]. Available at: https://laodong.vn/kinh-doanh/ho-tro-nguoi-dan-ke-khai-de-giam-that-thu-thue-bat-dong-san-1338006.ldo
[22]. Ngăn chặn gian lận thuế bất động sản: Còn nhiều khó khăn [Internet]. [cited 26 Tháng Chạp 2024]. Available at: https://taisancong.vn/ngan-chan-gian-lan-thue-bat-dong-san-con-nhieu-kho-khan-13269.html
[23]. Rà soát sửa đổi pháp luật thuế để hạn chế trốn thuế chuyển nhượng bất động sản [Internet]. 2022 [cited 26 Tháng Chạp 2024]. Available at: https://haiquanonline.com.vn/ra-soat-sua-doi-phap-luat-thue-de-han-che-tron-thue-chuyen-nhuong-bat-dong-san-167638.html
[24]. Chống thất thu Thuế chuyển nhượng bất động sản: Còn nhiều khó khăn [Internet]. 2022 [cited 26 Tháng Chạp 2024]. Available at: https://laodong.vn/bat-dong-san/chong-that-thu-thue-chuyen-nhuong-bat-dong-san-con-nhieu-kho-khan-1032709.ldo
[25]. Hoàn thiện pháp luật chống trốn thuế thu nhập trong các giao dịch chuyển nhượng bất động sản [Internet]. [cited 26 Tháng Chạp 2024]. Hoàn thiện pháp luật chống trốn thuế thu nhập trong các giao dịch chuyển nhượng bất động sản. Available at: https://danchuphapluat.vn//hoan-thien-phap-luat-chong-tron-thue-thu-nhap-trong-cac-giao-dich-chuyen-nhuong-bat-dong-san
[26]. TOÀN VĂN: LUẬT ĐẤT ĐAI [Internet]. 2024 [cited 27 Tháng Chạp 2024]. Available at: https://xaydungchinhsach.chinhphu.vn/toan-van-luat-dat-dai-119240221224513596.htm
[27]. Bỏ khung giá đất, xác định giá theo thị trường: Cơ hội và thách thức [Internet]. [cited 15 Tháng Mười-Một 2023]. Available at: https://thoibaotaichinhvietnam.vn/bo-khung-gia-dat-xac-dinh-gia-theo-thi-truong-co-hoi-va-thach-thuc-112195.html
[28]. Gian nan chống gian lận trong chuyển nhượng nhà đất [Internet]. [cited 26 Tháng Chạp 2024]. Available at: https://dangcongsan.vn/cung-ban-luan/gian-nan-chong-gian-lan-trong-chuyen-nhuong-nha-dat-614216.html