Theo báo cáo của Bộ Giao thông Vận tải, dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017-2020 (giai đoạn 1), có 1/11 dự án đã hoàn thành (Cao Bồ - Mai Sơn), 7/10 dự án cơ bản đáp ứng tiến độ yêu cầu; 4 dự án: Mai Sơn - Quốc lộ 45, Cam Lộ - La Sơn, Dầu Giây - Phan Thiết, Phan Thiết - Vĩnh Hảo phải hoàn thành trong năm 2022.
Về vật liệu đắp nền đường, báo cáo của Cục Quản lý xây dựng và chất lượng công trình giao thông, Bộ Giao thông Vận tải cho thấy còn thiếu hụt khoảng 12,59 triệu m3 đất đắp tại 6 dự án thành phần, nằm trong danh sách này có các dự án phải hoàn thành tiến độ trong năm 2022.
Cụ thể, dự án Mai Sơn - Quốc lộ 45 (địa bàn Ninh Bình) thiếu 0,8 triệu m3; Cam Lộ - La Sơn thiếu 0,37 triệu m3 (gói thầu XL5 và XL6 trên địa bàn Thừa Thiên - Huế); Diễn Châu - Bãi Vọt thiếu 2,92 triệu m3 (địa bàn Nghệ An); Nha Trang - Cam Lâm thiếu 2,6 triệu m3 (địa bàn Khánh Hòa); Cam Lâm - Vĩnh Hảo thiếu 2,3 triệu m3 (tỉnh Ninh Thuận 2 triệu m3 và Bình Thuận 0,3 triệu m3); Vĩnh Hảo - Phan Thiết thiếu 3 triệu m3 (tỉnh Bình Thuận).
Doanh nghiệp xây dựng Xuân Trường - đơn vị thi công thực hiện gói thầu số 10-XL dài 13,65km đoạn qua tỉnh Ninh Bình thuộc dự án Mai Sơn - Quốc lộ 45 cho biết, giá trị xây lắp của gói thầu đã đạt gần 60% khối lượng và cơ bản đáp ứng theo tiến độ, riêng phần đường đang thi công đắp nền trên toàn tuyến có khối lượng đắp đất hoàn thành đạt 1,2/2 triệu m3.
Tuy nhiên, gói thầu vẫn thiếu hụt khoảng 0,8 triệu m3 đất đắp do điều kiện đặc thù của tất cả các mỏ đất trên địa bàn tỉnh Ninh Bình là chỉ khai thác được khoảng 2 - 3m phần đất trên mặt, dưới là đá cứng.
Vì vậy, song song với việc tìm kiếm mỏ đất thay thế, để bảo đảm tiến độ thi công theo chỉ đạo mới đây nhất của Thủ tướng Chính phủ và Bộ GTVT về rút ngắn tiến độ hoàn thành dự án trước 3 tháng, doanh nghiệp xây dựng Xuân Trường chủ động sử dụng vật liệu sẵn có là đá nghiền thay cho đất đắp với giá thành cao hơn, tính ra thua lỗ 60-80 tỷ đồng.
Mặc dù nỗ lực vậy nhưng vẫn cần thiết giải quyết được vật liệu thiếu đất trong tháng 3/2022 để nhà thầu hoàn thành công trình đưa vào sử dụng; nếu lùi sang tháng 4/2022 chắc chắn dự án sẽ chậm tiến độ.
Lãnh đạo Cục Quản lý xây dựng và chất lượng công trình giao thông, Bộ GTVT khẳng định, các địa phương đang tích cực tháo gỡ, dự kiến sẽ cơ bản hoàn thành tháo gỡ các vướng mắc về nguồn vật liệu đắp nền đường trong tháng 3/2022. Ban Quản lý dự án cũng tích cực phối hợp chặt chẽ với địa phương giải quyết các thủ tục liên quan đến cấp phép, chuyển đổi mục đích sử dụng đất rừng, đền bù giải phóng mặt bằng, đường vào khai thác... rà soát khối lượng vật liệu thiếu hụt, chủ động nắm bắt, xác định rõ nguyên nhân một số dự án vẫn báo cáo thiếu vật liệu là do đâu, thiếu ở vị trí nào, khối lượng thiếu cụ thể…
Tuy nhiên, nếu lý do xuất phát từ việc địa phương cấp phép chưa đủ, Bộ GTVT sẽ kiến nghị cấp có thẩm quyền đôn đốc địa phương tiếp tục thực hiện đúng theo các Nghị quyết 60 và Nghị quyết 133 của Chính phủ đã ban hành.