Báo cáo của Hội Môi giới VARS cho biết, hiện nay, pháp lý và nguồn vốn đang là hai khó khăn chính và cơ hữu của thị trường BĐS. Mặc dù Chính phủ đã ban hành rất nhiều giải pháp nhằm tháo gỡ và giải quyết nhưng cho tới thời điểm hiện tại, hai khó khăn này vẫn chưa thực sự tìm được hướng giải quyết dứt điểm.
Cụ thể, có hàng ngàn dự án khó triển khai, bị đắp chiếu vì vướng mắc pháp lý, phải dừng lại để rà soát. Và cũng có rất nhiều những dự án bị đứt gãy tiếp cận tín dụng, vốn đầu tư từ khách hàng.
Đặc biệt, là các dự án đang dở dang trong khâu giải phóng mặt bằng, chờ duyệt tiền sử dụng đất, đang xây dựng…dẫn đến tình trạng trì trệ.
Việc cả khách hàng và nhà đầu tư cùng gặp khó trong khâu tiếp cận dòng tiền khiến cho thanh khoản trên thị trường bị ách tắc, đóng băng mọi giao dịch, ngưng trệ mọi hoạt động đầu tư, sản xuất, kinh doanh…
Theo VARS, Thông tư 06/2023/TT-NHNN (Thông tư 06) sẽ khiến tinh thần của Nghị quyết số 33/NQ-CP không được đảm bảo. Cụ thể, Nghị quyết số 33/NQ-CP thể hiện một cách rõ ràng và quyết liệt mục tiêu tháo gỡ khó khăn về nguồn vốn tín dụng, nhằm khơi thông dòng vốn cho thị trường BĐS, góp phần tăng thanh khoản cho thị trường BĐS Việt Nam.
Thông qua việc tạo điều kiện cho doanh nghiệp, người mua nhà và đầu tư thuận lợi trong khâu tiếp cận các nguồn vốn tín dụng với mức lãi suất ưu đãi. Nhờ đó, các dự án khả thi, hiệu quả sẽ có cơ hội được thực hiện, góp phần cải thiện nguồn cung cho thị trường.

Tuy nhiên, Thông tư 06 chưa chỉ rõ các đối tượng được hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn về tín dụng. Trong khi đó, lại chỉ ra những đối tượng không được vay một cách chung chung. Điều này khiến cho các ngân hàng thương mại, nếu không có thiện chí cho vay sẽ dễ dàng từ chối hồ sơ của khách hàng BĐS một cách “đúng quy định”.
VARS đánh giá, nếu Thông tư 06 được áp dụng, sẽ gây ra một số bất cập, trong đó, các dự án đang bị vướng mắc pháp lý hoặc đang thiếu vốn chưa đủ điều kiện để triển khai tiếp. Nếu không được cho vay, thì doanh nghiệp coi như bị “đứng hình”, không có cơ hội xoay chuyển.
Đồng thời, hiện nay M&A đang được coi là một kênh góp phần hỗ trợ tích cực, mở ra lối thoát cho doanh nghiệp và cho cả thị trường. Khi các chủ đầu tư gặp khó khăn có thể bán bớt một phần tài sản để cứu các phần tài sản còn lại. Nhờ đó, các dự án có cơ hội được tái khởi động, nguồn cung trên thị trường cũng từ đó gia tăng. Nhưng Thông tư 06 có nguy cơ sẽ khiến hoạt động này trở lên khó khăn hơn.
Bên cạnh đó, các quy định, thủ tục thể hiện trong Thông tư 06 còn nhiều điểm chưa rõ, rất dễ khiến thị trường thêm rối. Từ đó, kéo dài thời gian chững của thị trường, ảnh hưởng đến quá trình “hồi sức” của thị trường.
Vì vậy, VARS cho rằng, thời điểm này nên xem xét lại Thông tư 06 và nghiên cứu, ban hành nghị định có nội dung bám sát và đúng theo tinh thần của Nghị quyết số 33/NQ-CP. Mặt khác, để hỗ trợ từ hệ thống ngân hàng đạt được các kết quả cụ thể, rõ rệt, thái độ của ngân hàng với BĐS nên quyết liệt hơn, chủ động hơn, linh hoạt hơn.
Nhìn nhận vấn đề này, ông Nguyễn Quốc Hiệp - Chủ tịch Hiệp hội nhà thầu xây dựng Việt Nam cho rằng, Luật Đầu tư và Luật Kinh doanh BĐS cho phép bán nhà hình thành trong tương lai. Nhưng, câu chữ trong Thông tư 06, chúng ta hiểu không chính xác thì nguồn tín dụng sẽ bị thắt chặt lại và gây khó cho các chủ đầu tư.
Theo Phó Chủ tịch Thường trực Hội Môi giới BĐS Việt Nam Nguyễn Chí Thanh, các doanh nghiệp BĐS đồng thuận với việc siết tín dụng để thanh lọc thị trường. Tuy nhiên, cần giải pháp rà soát chi tiết từng doanh nghiệp, từng dự án, không nên đánh đồng tất cả theo các điều khoản của Thông tư 06.