Những khu đất đã và đang bị sử dụng, chuyển nhận, đền bù sai đối tượng, không đúng chính sách ở Long Thành phải được trả về đúng với vị trí của nó. Hàng loạt sai phạm nối tiếp nhau liên quan đến việc đền bù bồi thường giải phóng mặt bằng làm sân bay Long Thành đã được cơ quan điều tra được công an Đồng Nai phát hiện.
Mới nhất, sau khi mở rộng điều tra vụ án xảy ra tại UBND xã Bình Sơn, huyện Long Thành, tỉnh Đồng Nai, ngày 23/2/2025, ông Lê Quang Hùng, Giám đốc Trung tâm phát triển quỹ đất huyện Long Thành, cùng 5 cấp dưới đã bị bắt vì liên quan sai phạm đền bù làm sân bay.
Hơn 6 năm trước, tháng 11/2028, dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư dự án sân bay Long Thành được Thủ tướng phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi, tổng mức đầu tư 22.856 tỷ đồng. Dự án thực hiện để có mặt bằng "sạch" giao chủ đầu tư xây dựng sân bay Long Thành, gồm 5.000 ha đất xây dựng cảng hàng không và hơn 364 ha đất xây dựng 2 khu tái định cư.
Trong quá trình triển khai dự án, năm 2020, công an tỉnh Đồng Nai đã có cảnh báo về việc nhiều đối tượng lợi dụng Cảng hành không quốc tế Long Thành để “vẽ” ra những gói thầu ảo, hợp đồng ảo để chiếm đoạt tài sản qua hình thức kêu gọi sang nhượng, góp vốn làm ăn.
Cứ ngỡ, sau những cảnh báo đó, sẽ cảnh tỉnh cho lớp cán bộ tiếp nhận công việc thực hiện dự án bồi thường hỗ trợ tái định cư dự án sân bay Long Thành hết sức giữ gìn để làm tròn nhiệm vụ góp phần đưa dự án hoàn thành đúng tiến độ. Nhưng, tất cả đều không được như mong đợi! Và rồi, sau những cảnh tỉnh không được lắng nghe, miếng bánh đất đai béo bở đã khiến nhiều cán bộ “lạc lối”.
Khởi tố vụ án, cơ quan điều tra xác định, Hội đồng bồi thường dự án sân bay Long Thành có nhiều sai phạm trong việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư sân bay Long Thành; gây thiệt hại rất lớn ngân sách Nhà nước.
Tháng 11/2023, công an Đồng Nai đã khởi tố Nguyễn Tấn Biên (46 tuổi, cán bộ địa chính xây dựng xã Lộc An, huyện Long Thành); Phạm Viết Mạnh (31 tuổi, cán bộ Trung tâm phát triển quỹ đất huyện Long Thành) và Trần Ngọc Hân (25 tuổi) để điều tra về hành vi Lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Theo như cáo buộc của nhà chức trách, các cá nhân có sai phạm với nhiều hình thức như: định giá tài sản trên đất, đưa hối lộ để làm sai lệch, hợp thức hóa hồ sơ nhằm trục lợi... Chẳng hạn như với trường hợp của Phạm Viết Mạnh, từ tháng 7/2020, Mạnh được phân công làm việc tại tổ bồi thường. Cán bộ này có nhiệm vụ kiểm đếm, áp giá, chi trả tiền bồi thường và công khai phương án bồi thường cho các hộ dân tại xã Bình Sơn. Quá trình làm việc, Mạnh đã nhận hàng chục triệu đồng của một số hộ có đất mua bán bằng giấy tay, để lập hồ sơ đền bù và cấp suất tái định cư.
Đến nay, cơ quan điều tra đang tiếp tục củng cố hồ sơ để đưa ra kết luận cuối cùng của vụ án, chỉ rõ tên những cá nhân, tổ chức sai phạm hoặc có liên quan trách nhiệm đến sai phạm. Nhưng đằng sau đó là câu hỏi về vai trò giám sát của các cơ quan, tổ chức, chính quyền cấp trên(?). Bởi lẽ, những cảnh báo về các sai phạm trong quá trình triển khai đền bù bồi thường giải phóng mặt bằng dự án này vốn đã được nhắc đến, nhưng dường như không có một động thái tích cực nào đáng kể từ các cấp quản lý để ngăn chặn, thậm chí, tình trạng còn diễn biến ngày càng xấu hơn. Từ câu chuyện của Long Thành (Đồng Nai), bây giờ, nếu mổ xẻ những dự án xây dựng hạ tầng ở nhiều địa phương khác… chắc sẽ có nhiều phát hiện đau lòng!(?).
Những khu đất đã và đang bị sử dụng, chuyển nhận, đền bù sai đối tượng, không đúng chính sách ở Long Thành phải được trả về đúng với vị trí của nó.
Cũng vậy, ở các địa phương khác, trong các sai phạm về quản lý, sử dụng đất đai, không thể nêu trách nhiệm tập thể chung chung, mà cần chỉ rõ trách nhiệm cá nhân ở từng cấp chính quyền.
Thời điểm này, còn đó ở nhiều địa phương những sai phạm về quản lý sử dụng đất đai chưa được xử lý. Bằng chứng là người ta vẫn cứ rao bán đất của nông dân ầm ầm trên các phương tiện truyền thông. Cuối cùng, chỉ có bà con sở tại là thấp thỏm trên chính mảnh đất nguồn cội của mình.
Đất đai đang như "hố thẳm" hút những kẻ “lạc lối” làm giàu bất chính. Những tưởng nhiều bài học trước mắt sẽ khiến họ tỉnh ngộ. Nhưng, cứ xem kỹ, nghĩ hết, vẫn thấy mọi việc theo một nếp cũ đầy nguy hại. Miếng bánh đất đai vẫn là nơi để những mưu toan, những áp đặt, những dối lừa... tiếp tục nảy nở trong bóng tối! Và bánh xích xe ủi vẫn cứ lăn, bật tung mọi gốc rễ, xáo trộn cuộc sống của bao người trong vùng các dự án!
