Đề xuất danh sách các bảng phân loại
Ngày 03/11, tại Hà Nội, Bộ Xây dựng tổ chức Hội thảo "Đóng góp ý kiến các dự thảo Tiêu chuẩn quốc gia về Mô hình thông tin công trình (BIM)" theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến, với sự tham dự của đông đảo nhà quản lý, chuyên gia đầu ngành, hội, hiệp hội chuyên ngành, trường đại học và đại diện các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực xây dựng trên toàn quốc.
Có 3 dự thảo Tiêu chuẩn được tổ chức lấy ý kiến, trong đó Viện Kinh tế xây dựng có 1 dự thảo: Tổ chức và số hóa thông tin về nhà và công trình dân dụng, bao gồm mô hình hóa thông tin công trình (BIM) - Quản lý thông tin sử dụng mô hình hóa thông tin công trình (phần 2: Phân phối thông tin trong các giai đoạn của Dự án).
Tổng công ty Tư vấn xây dựng Việt Nam - CTCP có 2 dự thảo: Tổ chức và số hóa thông tin về nhà và công trình dân dụng, bao gồm mô hình hóa thông tin công trình (BIM) - Quản lý thông tin sử dụng mô hình hóa thông tin công trình (phần 1: Khái niệm và nguyên tắc); Công trình xây dựng - Tổ chức thông tin về công trình xây dựng (phần 2).
Theo TS Lê Minh Long - Phó Vụ trưởng Vụ KHCN&MT, Bộ Xây dựng, thực hiện Đề án Hoàn thiện hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật xây dựng (Quyết định số 198/2018/QĐ-TTg ngày 9/2/2018 của Thủ tướng Chính phủ), Bộ Xây dựng đã tích cực triển khai và hoàn thành định hướng biên soạn Hệ thống Tiêu chuẩn quốc gia đến năm 2030 của ngành Xây dựng và đã báo cáo Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, trong đó có các Tiêu chuẩn quốc gia về BIM.
Trải qua quá trình nghiên cứu, học hỏi và đúc rút kinh nghiệm quốc tế, đặc biệt là ở các quốc gia tiên tiến trên thế giới, Bộ Xây dựng nhận thấy hiện nay châu Âu (kể cả Vương quốc Anh) cũng áp dụng (có điều chỉnh phù hợp từng quốc gia) các tiêu chuẩn ISO về BIM. Bộ Xây dựng đã giao Viện Kinh tế xây dựng và Tổng công ty Tư vấn xây dựng Việt Nam - CTCP (VNCC) biên soạn 3 tiêu chuẩn nêu trên.
Về dự thảo TCVN “Công trình xây dựng - Tổ chức thông tin trong công trình xây dựng. Phần 2: Khung phân loại”, đại diện Viện Kinh tế Xây dựng cho biết, tiêu chuẩn này tương đương với ISO 12006-2:2015 và đề xuất danh sách các bảng phân loại cho các lớp đối tượng thông tin theo cách cụ thể như hình dáng hoặc chức năng, được bổ sung bởi các định nghĩa. Tiêu chuẩn này thể hiện cách các lớp đối tượng được phân loại trong mỗi bảng liên quan đến nhau, như một chuỗi các hệ thống hoặc hệ thống con, ví dụ một mô hình thông tin công trình.
Dự thảo tiêu chuẩn này không đưa ra một hệ thống phân loại đầy đủ có thể sử dụng ngay, cũng không đưa ra nội dung các bảng phân loại, mà chỉ đưa ra các ví dụ. Tiêu chuẩn phục vụ xây dựng và công bố các hệ thống và bảng phân loại chi tiết phù hợp với nhu cầu thực tế.
Tuy nhiên, nếu tiêu chuẩn này được áp dụng để xây dựng hệ thống các bảng phân loại, cần đảm bảo sự hài hòa giữa các hệ thống và bảng phân loại đó. Tiêu chuẩn này áp dụng trong toàn bộ vòng đời của các công trình xây dựng bao gồm từ bước xác định chủ trương đầu tư, thiết kế, xây dựng, vận hành bảo trì, phá dỡ công trình và áp dụng cho tất cả các loại công trình.
Hỗ trợ quản lý và tạo lập thông tin
Về dự thảo TCVN “Tổ chức và số hóa thông tin về nhà và công trình dân dụng, bao gồm mô hình hóa thông tin công trình (BIM) - Quản lý thông tin sử dụng mô hình hóa thông tin công trình - Phần 1: Khái niệm và nguyên tắc”, đại diện VNCC cho biết, tiêu chuẩn này được xây dựng dựa trên cơ sở tham khảo ISO 19650-1:2018, đưa ra các khái niệm và nguyên tắc được khuyến nghị cho các quá trình kinh doanh trong lĩnh vực xây dựng nhằm hỗ trợ việc quản lý và tạo lập thông tin trong vòng đời của tài sản xây dựng khi sử dụng BIM.
Các quá trình này có thể mang lại kết quả kinh doanh có lợi cho chủ sở hữu/người vận hành tài sản, khách hàng, chuỗi cung ứng của họ và những người tham gia tài trợ dự án, bao gồm cả việc tăng cơ hội, giảm thiểu rủi ro và giảm chi phí thông qua việc tạo lập và sử dụng các mô hình thông tin tài sản và dự án.
Dự thảo tiêu chuẩn này dành cho người tham gia cung cấp, thiết kế, xây dựng hoặc vận hành thử các tài sản được xây dựng, thực hiện các hoạt động quản lý tài sản, bao gồm cả vận hành và bảo trì. Tiêu chuẩn này áp dụng trong toàn bộ vòng đời của các công trình xây dựng bao gồm từ bước xác định chủ trương đầu tư, thiết kế, xây dựng, vận hành bảo trì và phá dỡ công trình. Tiêu chuẩn này áp dụng cho các loại công trình.

Đối với dự thảo TCVN “Tổ chức và số hóa thông tin về nhà và công trình dân dụng, bao gồm mô hình hóa thông tin công trình (BIM) - Quản lý thông tin sử dụng mô hình hóa thông tin công trình - Phần 2: Phân phối thông tin trong các giai đoạn của dự án” được xây dựng dựa trên cơ sở tham khảo ISO 19650-2:2018.
Tiêu chuẩn này nằm trong chuỗi các dự thảo TCVN để hiện thực hóa lộ trình BIM, các tài liệu này hướng dẫn ngành Xây dựng phát triển một cách hiệu quả hơn bằng cách tiếp cận phương pháp quản lý thông tin để đưa ra được những quyết định sáng suốt dựa trên nhiều nguồn dữ liệu sẵn có. Tiêu chuẩn bao gồm các yêu cầu liên quan đến việc quản lý thông tin trong giai đoạn bàn giao tài sản/ dự án. Cần được bên giao việc và bên nhận việc xem xét và sửa đổi thường xuyên cho đến khi thiết lập được quy trình tốt nhất.
Dự thảo tiêu chuẩn này mô tả quy trình triển khai thực hiện dự án đầu tư xây dựng sử dụng BIM và có thể áp dụng cho toàn bộ vòng đời của các dự án đầu tư xây dựng công trình dân dụng.
Bao gồm bước hoạch định chiến lược, phát triển dự án, giai đoạn ký kết hợp đồng (thỏa thuận), giai đoạn thiết kế, giai đoạn thi công… các nội dung liên quan về hoạt động xây dựng, thậm chí là giai đoạn kết thúc/ phá dỡ công trình. Các nội dung trong tiêu chuẩn này được hiểu và áp dụng một cách tương xứng, phù hợp với từng quy mô và mức độ phức tạp của dự án.
Tiêu chuẩn này có thể được sử dụng bởi bất kỳ bên giao việc nào. Nếu bên giao việc có kế hoạch áp dụng tài liệu này cho bất kỳ tài sản (hoặc dự án) nào thì việc sử dụng tài liệu này phải được phản ánh trong thỏa thuận chính thức.
Đảm bảo sự phù hợp môi trường xây dựng Việt Nam
Tại Hội thảo, nhiều ý kiến đóng góp của các cơ quan quản lý, đại diện các tổ chức, doanh nghiệp, các chuyên gia đầu ngành… chủ yếu xoay quanh nội dung về các thuật ngữ, khái niệm liên quan trong các văn bản pháp luật hiện hành và một số thuật ngữ, định nghĩa trong các dự thảo tiêu chuẩn, hệ thống phân loại. Nhiều ý kiến cho rằng, nên xem xét, đảm bảo sự phù hợp trong môi trường hoạt động xây dựng ở Việt Nam.
Bên cạnh đó, các chuyên gia góp ý nhóm nghiên cứu cần xem xét, làm rõ hơn sự chuyển tiếp của các hoạt động, bổ sung thêm phần thuyết minh, để người sử dụng có thể hiểu được mối quan hệ giữa các chủ thể và các nhóm. Ngoài ra, dự thảo cũng cần phân loại rõ các đối tượng áp dụng, rà soát câu chữ, trình bày trong các dự thảo nhằm đảm bảo tính đồng bộ và phù hợp với điều kiện thực tiễn của Việt Nam.
TS Lê Minh Long cho biết, sau Hội thảo, Bộ Xây dựng sẽ tổ chức thêm nhiều hoạt động tiếp thu ý kiến công khai tới mọi tầng lớp người dân, các tổ chức xã hội, để đảm bảo các dự thảo tiêu chuẩn đạt chất lượng tốt nhất.
Dự kiến trong thời gian tới, Bộ Xây dựng sẽ tổ chức xây dựng các tiêu chuẩn về BIM, đồng thời mong muốn tiếp tục nhận được sự quan tâm, đồng hành của các nhà quản lý, các chuyên gia, doanh nghiệp trong việc xây dựng và hoàn chỉnh Hệ thống tiêu chuẩn về BIM nói riêng, hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật ngành Xây dựng nói chung.