Hiện nay, việc hoàn thiện cơ chế chính sách về nguồn vốn phát triển nhà ở xã hội (NƠXH) theo hướng huy động tối đa nguồn lực của xã hội, trong đó có nguồn vốn của các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân, doanh nghiệp cùng tham gia phát triển NƠXH là hết sức cần thiết. NƠXH vẫn khó “hút” doanh nghiệp
NƠXH và chính sách NƠXH là một chủ trương, chính sách lớn của Đảng và Nhà nước nhằm hỗ trợ tạo điều kiện cho các đối tượng chính sách có cơ hội tiếp cận và sở hữu nhà ở giá phù hợp. Tuy nhiên, hiện nay các dự án đầu tư xây dựng rất khó thu hút các nhà đầu tư tham gia vì cơ chế, chính sách thiếu linh hoạt, lợi nhuận không cao, thời gian thu hồi vốn đầu tư kéo dài, khó vay vốn ưu đãi để thực hiện dự án.
Bên cạnh đó, việc hỗ trợ đầu tư hệ thống hạ tầng kỹ thuật từ nguồn ngân sách còn rất hạn chế nên kém hấp dẫn để thu hút các nhà đầu tư tham gia vào các dự án loại này.
Trong khi nhu cầu về NƠXH ngày càng tăng, nhất là nhà ở cho các đối tượng chính sách, công nhân và người lao động trong và ngoài khu công nghiệp. Do đó, địa phương đang rất khó khăn trong mời gọi thu hút các nhà đầu tư tham gia đầu tư NƠXH.
Để giải quyết khó khăn trên cần xem xét sửa đổi các quy định của pháp luật về NƠXH, trong đó quy định đối với các dự án đầu tư xây dựng NƠXH thì nhà nước có trách nhiệm thực hiện đầu tư hoàn chỉnh hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội của toàn dự án từ nguồn vốn đầu tư công.
.JPG)
Cụ thể, phần đầu tư xây dựng công trình nhà ở thì tổ chức đấu thầu để chọn nhà đầu tư. Có như vậy, mới thu hút được các nguồn lực khác tập trung đầu tư, phát triển NƠXH nhằm đáp ứng nhu cầu về nhà ở cho các đối tượng chính sách, nhất là công nhân và lực lượng lao động trong và ngoài khu công nghiệp.
Đồng thời sẽ giảm được giá bán, giá cho thuê cho đối tượng chính sách. Mặt khác, đất để xây dựng NƠXH là sử dụng lâu dài và không được thương mại hóa hoặc chuyển sang đất có mục đích sử dụng khác.
Hoàn thiện cơ chế, chính sách về nguồn vốn
Liên quan đến những kiến nghị nêu trên của cử tri tỉnh Bình Phước về sửa đổi các quy định của pháp luật về NƠXH, Bộ Xây dựng cho biết, trong điều kiện kinh tế - xã hội của đất nước còn nhiều khó khăn, Đảng, Nhà nước, Chính phủ, các cấp, các ngành đã có sự quan tâm, cố gắng rất lớn trong việc phát triển NƠXH, góp phần chăm lo cải thiện điều kiện ở cho các đối tượng chính sách xã hội và thực hiện chính sách an sinh, xã hội.
Chính sách về nguồn vốn hỗ trợ phát triển NƠXH theo quy định của Luật Nhà ở năm 2014 và các văn bản hướng dẫn thi hành đã thể hiện sự quan tâm, đồng hành và sự chung tay của Đảng, Quốc hội, Chính phủ cũng như nhân dân cả nước với đối tượng chính sách xã hội, người có thu nhập thấp tại khu vực đô thị và người nghèo gặp khó khăn về nhà ở, không để ai bị bỏ lại phía sau.
Cụ thể, Luật Nhà ở năm 2014 có quy định yêu cầu chủ đầu tư dự án xây dựng nhà ở thương mại tại các đô thị từ loại 3 trở lên phải dành một phần diện tích đất ở trong dự án đã đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật để xây dựng NƠXH.
Đồng thời, cũng có quy định về ưu đãi chủ đầu tư dự án xây dựng NƠXH được UBND cấp tỉnh hỗ trợ toàn bộ hoặc một phần kinh phí đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật trong phạm vi dự án xây dựng NƠXH. Cụ thể, trường hợp xây dựng NƠXH để cho thuê thì được hỗ trợ toàn bộ kinh phí này.
Trong khi đó, Nghị định số 49/2021/NĐ-CP ngày 01/4/2021 của Chính phủ về phát triển và quản lý NƠXH có quy định về ưu đãi chủ đầu tư dự án xây dựng nhà ở thương mại.
Cụ thể, trong trường hợp nhà nước sử dụng quỹ đất 20% để xây dựng NƠXH bằng vốn đầu tư công, vốn nhà nước ngoài đầu tư công thì chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại, khu đô thị có trách nhiệm đầu tư xây dựng đồng bộ hệ thống hạ tầng kỹ thuật theo quy hoạch đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt trước khi bàn giao quỹ đất này cho nhà nước...
Đáng chú ý, đối với chi phí đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật và các khoản chi phí hợp lý khác theo quy định của pháp luật mà chủ đầu tư đã thực hiện đối với quỹ đất 20% phải bàn giao sẽ được ngân sách nhà nước hoàn trả theo quy định của pháp luật về ngân sách nhà nước.
Trường hợp chủ đầu tư hoàn thành việc đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật trong phạm vi dự án xây dựng NƠXH trong vòng 12 tháng kể từ ngày được giao đất, cho thuê đất thì được UBND cấp tỉnh hỗ trợ đấu nối hệ thống hạ tầng kỹ thuật trong dự án với hệ thống hạ tầng kỹ thuật chung của khu vực.
Mặt khác, UBND cấp tỉnh có trách nhiệm chỉ đạo, tổ chức giải phóng mặt bằng và đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật khu NƠXH cho công nhân, người lao động làm việc tại khu công nghiệp (đang trong giai đoạn hình thành) theo quy hoạch đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt và chuyển giao cho chủ đầu tư dự án xây dựng NƠXH triển khai thực hiện dự án.
Chi phí bồi thường, giải phóng mặt bằng, đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật khu NƠXH được phân bổ một phần hoặc toàn bộ vào giá thành kinh doanh hạ tầng khu công nghiệp đó.
UBND cấp tỉnh có trách nhiệm hỗ trợ chủ đầu tư dự án trong việc thực hiện đấu nối hệ thống hạ tầng kỹ thuật trong dự án với hệ thống hạ tầng chung của khu vực.
Theo Bộ Xây dựng, trong bối cảnh hiện nay khi dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp, về lâu dài để thực hiện hiệu quả chính sách NƠXH thì việc hoàn thiện cơ chế chính sách về nguồn vốn phát triển NƠXH theo hướng huy động tối đa nguồn lực của xã hội, trong đó có nguồn vốn của các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân, doanh nghiệp cùng tham gia phát triển NƠXH là hết sức cần thiết.
