Không quy định chi tiết quy hoạch sử dụng đất quốc gia, quy hoạch sử dụng cấp tỉnh

Kế hoạch hằng năm phù hợp với chỉ tiêu

Nhiều ý kiến các đại biểu quốc hội (ĐBQH) góp ý các nội dung liên quan đến quy hoạch sử dụng đất các cấp.

Đại biểu Mai Văn Hải - Đoàn ĐBQH tỉnh Thanh Hóa cho biết, về nguyên tắc lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, khoản 1 Điều 60 của dự thảo Luật quy định, các quy hoạch ngành, lĩnh vực có sử dụng đất phải phù hợp với quy hoạch sử dụng đất quốc gia đã được phê duyệt. Quy hoạch sử dụng đất các cấp phải tổng hợp, cân đối, phân bổ nhu cầu sử dụng đất của các quy hoạch ngành, lĩnh vực có sử dụng đất.

Đây là quy định được nêu trong Nghị quyết số 751 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội giải thích một số điều của Luật Quy hoạch. Trong khi đó, quy định nguyên tắc quy hoạch sử dụng đất được lập đồng thời như các quy hoạch được quy định trong Luật Quy hoạch năm 2017 cần phải xem xét lại, bởi các quy hoạch được lập theo quy định trong Luật Quy hoạch được lập lần đầu, tích hợp gặp nhiều khó khăn, vướng mắc, không thể thực hiện đúng theo trình tự, nên phải lập đồng thời.

Đối với quy hoạch sử dụng đất, từ khi thực hiện Luật Đất đai năm 1987 đã thực hiện tốt theo nguyên tắc từ tổng thể đến chi tiết, quy hoạch cấp dưới phải căn cứ và phù hợp với quy hoạch cấp trên. Hơn nữa, quy hoạch sử dụng đất mang tính chất kỹ thuật, chuyên ngành. Đề nghị, với quy hoạch sử dụng đất, nên thực hiện nguyên tắc từ quy hoạch sử dụng đất quốc gia, sau đó mới lập đến cấp tỉnh, cấp huyện.

Góp ý về quy hoạch sử dụng đất cấp huyện, đại biểu Đào Chí Nghĩa - Đoàn ĐBQH TP Cần Thơ đề nghị Ban soạn thảo nghiên cứu kỹ hơn và đánh giá tác động của những quy định tại khoản 3 Điều 66 dự thảo Luật với các nội dung như: Đối với quận, thành phố thuộc thành phố trực thuộc Trung ương, thị xã thuộc thành phố trực thuộc Trung ương, thành phố thuộc tỉnh, thị xã thuộc tỉnh, thành phố thuộc thành phố trực thuộc Trung ương đã có quy hoạch đô thị được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt theo quy định của Luật Quy hoạch đô thị, thì không lập quy hoạch sử dụng đất, nhưng phải lập kế hoạch sử dụng đất hàng năm phù hợp với chỉ tiêu sử dụng đất đã được phân bổ từ quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh và các chỉ tiêu sử dụng của địa phương.

Không chi tiết quy hoạch sử dụng đất quốc gia, cấp tỉnh

Cũng theo Đại biểu Đào Chí Nghĩa, Ban soạn thảo cần nghiên cứu kỹ lưỡng và nên để quy hoạch sử dụng đất thực hiện đúng sứ mệnh. Theo đó, đối với công tác quy hoạch chung của từng địa phương cần xác định là quy hoạch nền. Quy hoạch cụ thể mục đích sử dụng đất của từng khu chức năng, từng vị trí lô đất, xác định trong từng vị trí cụ thể bao nhiêu có tầng, có tầng hầm hay không… là nhiệm vụ của quy hoạch đô thị, quy hoạch xây dựng. Còn đất sử dụng với mục đích gì là nhiệm vụ của quy hoạch sử dụng đất.

Góp ý về nhiệm vụ lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, đại biểu Trần Thị Hiền - Đoàn ĐBQH tỉnh Hà Nam đề nghị giảm bớt thủ tục hành chính và thực hiện phân cấp, phân quyền, tạo điều kiện thuận lợi cho địa phương, không quy định nội dung phải xin ý kiến Bộ TN&MT đối với nhiệm vụ lập quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh.

Về kế hoạch sử dụng đất hằng năm cấp huyện tại Điều 67, đại biểu Trần Thị Hiền đề nghị cần đơn giản hóa các tiêu chí và nội dung của kế hoạch, không nên quá chi tiết, cụ thể gây rất nhiều khó khăn, vướng mắc trong quá trình lập kế hoạch và thực hiện kế hoạch.

Hiện nay, việc lập kế hoạch sử dụng đất phải căn cứ vào danh mục thu hồi, chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa, đất rừng đang là vấn đề gặp rất nhiều vướng mắc của các địa phương. Vì vậy, trong kế hoạch sử dụng đất, chỉ cần quy định Hội đồng nhân dân thông qua danh mục thu hồi chuyển mục đích sử dụng đất trước khi quyết định thu hồi đất là đủ.

Khẳng định quy hoạch sử dụng đất là nội dung đặc biệt quan trọng và được thể hiện xuyên suốt trong Luật Đất đai, đại biểu Trần Đình Gia - Đoàn ĐBQH tỉnh Hà Tĩnh đề nghị đánh giá kỹ lưỡng để quản lý sử dụng đất hiệu quả, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội. Quy hoạch sử dụng đất được phân thành 3 cấp gồm cấp quốc gia - cấp tỉnh - cấp huyện.

Để thuận lợi cho công tác quản lý của cơ quan Trung ương và chủ động trong tổ chức thực hiện của địa phương, đề nghị mỗi cấp quy hoạch cấp quốc gia và cấp tỉnh quy định giới hạn một số nhóm đất chính cần thiết để đảm bảo mục tiêu tầm quốc gia và cấp tỉnh, không quy định quá chi tiết về các loại đất, chi tiết chỉ tiêu sử dụng đất trên cấp trên phân bổ cho cấp dưới, chỉ phân bổ theo các chỉ tiêu chi tiết, không khống chế chỉ tiêu tổng của từng loại đất như đất nông nghiệp, đất phi nông nghiệp, đất chưa sử dụng. Các chỉ tiêu sử dụng đất sẽ được thể hiện chi tiết ở quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp huyện.

Ngoài ra, cần có cơ chế linh hoạt trong việc đánh giá sự phù hợp giữa quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất. Một khu đất có thể có nhiều mục đích sử dụng nhiều loại đất mà chưa thể xác định rõ được trong quá trình lập quy hoạch.

Tham gia thảo luận tại phiên họp, đại biểu Huỳnh Thanh Phương - Đoàn ĐBQH tỉnh Tây Ninh góp ý nội dung về nguyên tắc lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, khoản 9 Điều 60 của dự thảo Luật. Việc quy định các quy hoạch sử dụng đất được lập đồng thời để các cấp quy hoạch có sự chủ động hơn trong thực hiện quy hoạch cấp mình.

Tuy nhiên, để hoàn chỉnh quy hoạch của cấp dưới thì cần chờ quy hoạch của cấp trên, dù quy hoạch của cấp dưới được chủ động thực hiện trước thì cũng khó có thể thẩm định, phê duyệt trước nếu chưa có quy hoạch của cấp trên. Do đó, quy định này khó thực thi trong thực tiễn.

Đại biểu Huỳnh Thanh Phương đề nghị sửa khoản 9 Điều 60 dự thảo Luật theo hướng, các quy hoạch sử dụng đất có thể được lập đồng thời, quy hoạch sử dụng đất cao hơn được phê duyệt trước quy hoạch cấp thấp hơn, cần quy định rõ ràng, chặt chẽ hơn về trách nhiệm, thời gian hoàn thành quy hoạch, tránh tình trạng vướng mắc, cấp dưới phải chờ quy hoạch của cấp trên, kéo dài thời gian lập quy hoạch, ảnh hưởng đến quyền lợi của các tổ chức, cá nhân.

Xóa bỏ tình trạng quy hoạch treo

Góp ý về quy hoạch, kết hoạch sử dụng đất, đại biểu Tô Văn Tám - Đoàn ĐBQH tỉnh Kon Tum cho biết, đây là vấn đề được người dân quan tâm, nhưng trên thực tế việc tổ chức thực hiện chậm hoặc không thực hiện được một số nội dung của quy hoạch.

Theo đánh giá của đại biểu Tô Văn Tám, việc thực hiện chậm quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất không chỉ chậm 5 năm, 10 năm hay 20 năm, thậm chí còn lâu hơn và được người dân gọi là quy hoạch treo.

Quy hoạch treo không chỉ gây lãng phí, ảnh hưởng đến kinh tế - xã hội mà còn ảnh hưởng đến đời sống nhân dân. Vì vậy, sửa đổi luật Đất đai cần có quy định rõ ràng, khả thi để xóa bỏ tình trạng này.

Đại biểu Tô Văn Tám đề nghị bỏ tầm nhìn trong quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất tại Điều 62, bởi tầm nhìn chỉ mang tính ước lượng, dự báo, mà dự báo có thể chính xác, có thể không chính xác, có thể là một tác nhân của quy hoạch treo.

Người dân chỉ mong muốn nhà nước xác định rõ quy hoạch đất đai cụ thể là bao lâu và quyền lợi của họ như thế nào trong khu vực quy hoạch. Việc bỏ tầm nhìn quy hoạch nhằm đáp ứng nhu cầu này.

Ngoài ra, để đảm bảo quyền lợi của người dân trong vùng quy hoạch, cần chỉnh lý, bổ sung thêm tại khoản 3 Điều 78 dự thảo Luật theo hướng, khi quy hoạch sử dụng đất đã được công bố mà chưa có kế hoạch sử dụng đất cấp huyện, thực hiện các quyền của quyền sử dụng đất quy định tại Điều 38 của luật này và pháp luật liên quan.

Theo đại biểu Tô Văn Tám, “pháp luật liên quan” rất rộng, người dân khó tiếp cận, vì vậy cần quy định vào dự thảo Luật một điều về quyền của người sử dụng đất. Đồng thời, bổ sung vào khoản 3 Điều 76 dự thảo Luật nội dung “hết kỳ quy hoạch sử dụng đất đã được quy hoạch mà không thực hiện dự án thì hủy bỏ quy hoạch”.