Ngân hàng Thế giới vừa hạ dự báo tăng trưởng kinh tế của Việt Nam xuống còn 6,3% trong năm 2023 sau khi đạt mốc cao 8% vào năm 2022, do tăng trưởng ở khu vực dịch vụ chững lại, giá cả và lãi suất leo thang. Còn dư địa để thúc đẩy tăng trưởng
Tuy nhiên, mức tăng trưởng dự kiến sẽ lên 6,5% vào năm 2024 khi các nền kinh tế đang là thị trường xuất khẩu chủ lực của Việt Nam phục hồi, Báo cáo của Ngân hàng Thế giới (WB) ngày 13/3/2023 cho biết.
Triển vọng của kinh tế Việt Nam phản ánh những bất định gia tăng trong nền kinh tế toàn cầu. Rủi ro có xu hướng giảm. Tăng trưởng yếu hơn dự kiến ở các thị trường xuất khẩu chủ lực của Việt Nam, như: Hoa Kỳ, Trung Quốc và khu vực đồng Euro. Điều kiện huy động tài chính bị thắt chặt, lạm phát trong nước gia tăng, bảng cân đối tài sản của khu vực doanh nghiệp, ngân hàng và hộ gia đình đang bộc lộ những yếu kém và khu vực tài chính đang có nguy cơ dễ tổn thương.
Theo WB, khó khăn ở trong nước và nước ngoài đòi hỏi Việt Nam phải ứng phó chính sách theo hướng thận trọng và dựa vào bằng chứng, dữ liệu. Trong đó, bao gồm quản lý chặt liên hệ giữa tăng trưởng và lạm phát, giám sát chắc khu vực tài chính.
Thuận lợi bao gồm việc phục hồi tăng trưởng toàn cầu có thể nhanh hơn dự kiến và nâng xuất khẩu và vì vậy tăng trưởng có thể cao hơn dự tính cơ sở.
Bà Carolyn Turk - Giám đốc Quốc gia WB tại Việt Nam cho biết, Việt Nam còn dư địa để triển khai các biện pháp nhằm thúc đẩy tăng trưởng, không như nhiều quốc gia khác. Trong đó, thực hiện hiệu quả các dự án đầu tư công trọng điểm là một chìa khóa tăng trưởng trong cả ngắn và dài hạn. Đồng thời, chính sách tài khóa và tiền tệ phải đồng bộ để đảm bảo hỗ trợ nền kinh tế và đảm bảo ổn định kinh tế vĩ mô hiệu quả.
Nâng cao năng suất khu vực dịch vụ
Để có thể hoàn thành mục tiêu trở thành nền kinh tế thu nhập cao vào năm 2045, WB khuyến nghị Việt Nam khai thác hiệu quả hơn nữa khu vực dịch vụ đa dạng để duy trì tăng trưởng năng suất bền vững, điều này bao hàm việc thực hiện những cải cách nhằm nâng cao năng suất khu vực dịch vụ và đóng góp liên ngành để phục vụ tăng trưởng năng suất trong các lĩnh vực công nghiệp chế tạo chế biến và nông nghiệp.
Khu vực dịch vụ của Việt Nam đang có đóng góp ngày càng lớn cho nền kinh tế, đồng thời thu hút ngày càng nhiều lao động và năng suất lao động cũng đang tăng lên trong thập kỷ qua kể từ năm 2019. Tuy nhiên, kết quả đạt được của Việt Nam trong khu vực dịch vụ còn chưa bắt nhịp được với các quốc gia so sánh như: Malaysia, Philippines và Indonesia.
Kim ngạch xuất khẩu của những lĩnh vực dịch vụ giàu hàm lượng tri thức và đòi hỏi kỹ năng cao, được gọi là "dịch vụ đổi mới sáng tạo toàn cầu", chỉ chiếm 9% tổng kim ngạch xuất khẩu dịch vụ và các lĩnh vực đó chỉ đóng góp 6,4% việc làm trong toàn khu vực dịch vụ, bao gồm công nghệ thông tin và truyền thông, tài chính và dịch vụ hành nghề chuyên môn, là những lĩnh vực dịch vụ có năng suất cao nhất trong nền kinh tế.
Nguyên nhân ảnh hưởng đến năng suất bao gồm quy mô doanh nghiệp còn nhỏ, những rào cản về thương mại dịch vụ, tỷ lệ áp dụng công nghệ thấp, thiếu kết nối với các ngành, lĩnh vực khác, cho thấy còn nhiều điều cần được cải thiện thông qua các hành động chính sách phù hợp.
Theo WB, để đẩy nhanh tăng trưởng trong khu vực dịch vụ, Việt Nam cần cân nhắc xóa bỏ rào cản về thương mại và đầu tư nước ngoài trong lĩnh vực này và triển khai cải cách để đẩy mạnh cạnh tranh cũng như khả năng tiếp cận tài chính cho các doanh nghiệp trong nước. Khuyến khích áp dụng công nghệ và đổi mới sáng tạo từng bước về sản phẩm và quy trình. Tăng cường năng lực và kỹ năng làm việc cho cả người lao động và cán bộ quản lý. Tập trung vào những dịch vụ có khả năng thúc đẩy tăng trưởng hơn nữa ở những ngành, lĩnh vực khác, cụ thể là các lĩnh vực chế tạo chế biến.
