Mỹ vừa ban hành kết luận cuối cùng vụ việc điều tra chống bán phá giá và chống trợ cấp với sản phẩm pin năng lượng mặt trời nhập khẩu từ Việt Nam, Campuchia, Malaysia và Thái Lan với các mức thuế chênh lệch khá lớn. 
Cục Phòng vệ thương mại - Bộ Công Thương (PVTM) cho biết, sản phẩm bị điều tra là một số sản phẩm pin năng lượng mặt trời thuộc mã HS 8541.42.0010, 8541.43.0010, 8501.71.0000, 8501.72.1000, 8501.72.2000, 8501.72.3000, 8501.72.9000, 8501.80.1000, 8501.80.2000, 8501.80.3000, 8501.80.9000, 8507.20.8010, 8507.20.8031, 8507.20.8041, 8507.20.8061 và 8507.20.8091.
Theo số liệu hải quan Mỹ, kim ngạch nhập khẩu từ Việt Nam năm 2023 (trước khi bị điều tra) là 4,2 tỷ USD. Theo đó, nhập khẩu từ Việt Nam chiếm tỷ trọng 26% trong tổng nhập khẩu pin năng lượng mặt trời của Mỹ (cao nhất trong số những nước bị điều tra).
Thời kỳ điều tra chống bán phá giá (CBPG) được tính từ ngày 01/10/2023 – 31/3/2024. Thời kỳ điều tra chống trợ cấp: Năm 2023.
Theo kết luận cuối cùng, mức thuế CBPG đối với Việt Nam như sau: Đối với 2 công ty bị đơn bắt buộc mức thuế CBPG từ 52,54% - 120,38%. Đối với 9 công ty hưởng thuế suất riêng rẽ mức thuế CBPG là 77,12%.
Đối với các công ty khác (không hợp tác với DOC) mức thuế CBPG toàn quốc được tính dựa trên thông tin sẵn có bất lợi là 271,28%.
Như vậy, mức thuế áp dụng cho doanh nghiệp phổ biến từ 52,54%% - 120,38%, cá biệt là 271,28% đối với các doanh nghiệp không hợp tác.
Trong khi đó, mức thuế CBPG cuối cùng đối với các doanh nghiệp xuất khẩu từ 3 nước khác bị điều tra lần lượt là: Campuchia có mức thuế chung là 117,18%; Malaysia: 0% - 81,24% và Thái Lan: 111,45% - 172,68% và đều cao hơn so với kết luận sơ bộ.
Mức thuế CBPG của Việt Nam bị đẩy lên cao do Mỹ không công nhận Việt Nam là nền kinh tế thị trường nên sử dụng giá trị thay thế của nước thứ ba để tính toán.
Về mức thuế cuối cùng đối với vụ việc chống trợ cấp của Việt Nam như sau: đối với 2 công ty bị đơn bắt buộc mức thuế CTC từ 68,15% - 230,66%. Đối với 4 công ty không hợp tác mức thuế chống trợ cấp được tính dựa trên thông tin sẵn có bất lợi là 542,64%. Đối với các công ty khác mức thuế chống trợ cấp là 124,57%.
Trong khi đó, mức thuế chống trợ cấp cuối cùng đối với các doanh nghiệp xuất khẩu từ 3 nước khác bị điều tra lần lượt là: Campuchia: 534,67% - 3.403,96%, Malaysia 14,64% - 168,80% và Thái Lan là 263,74 - 799,55% và đều cao hơn đáng kể so với kết luận sơ bộ. Mức thuế chống trợ cấp cuối cùng bị đẩy lên cao do DOC đưa ra kết luận về các chương trình trợ cấp xuyên quốc gia dựa trên thông tin sẵn có bất lợi.
Theo quy trình, thủ tục tiếp theo, Ủy ban thương mại quốc tế Mỹ (ITC) sẽ ban hành kết luận cuối cùng về thiệt hại trong vòng 45 ngày kể từ ngày DOC ban hành kết luận cuối cùng về phá giá và trợ cấp, dự kiến vào ngày 02/6/2025. Chỉ khi ITC kết luận ngành sản xuất nội địa Mỹ chịu thiệt hại đáng kể do pin năng lượng mặt trời nhập khẩu từ Việt Nam bán phá giá hay được trợ cấp, lệnh áp thuế mới chính thức được ban hành, dự kiến vào ngày 09/9/2025.
Với nội dung kết luận điều tra trên, Cục PVTM khuyến nghị các doanh nghiệp sản xuất, xuất khẩu liên quan của Việt Nam cần tiếp tục theo dõi diễn biến điều tra tại ITC; đồng thời chủ động tìm kiếm thị trường mới, đồng thời nâng cao năng lực cạnh tranh, tuân thủ chặt chẽ quy định của nước nhập khẩu trong trường hợp Lệnh áp thuế được áp dụng chính thức.
Ngày 14/5/2024, Bộ Thương mại Mỹ (DOC) đã chính thức khởi xướng điều tra CBPG và chống trợ cấp với pin năng lượng mặt trời nhập khẩu từ Thái Lan, Malaysia, Campuchia và Việt Nam.
Tại thời điểm đó, nguyên đơn cáo buộc khoảng 50 doanh nghiệp xuất khẩu của Việt Nam bán phá giá và được trợ cấp.
Về biên độ CBPG bị cáo buộc với hàng hóa xuất khẩu từ Việt Nam: 271,45% (cao nhất trong 04 nước bị cáo buộc Campuchia: 125,37%; Malaysia: 81,22%; Thái Lan: 70,36%). Do Mỹ vẫn coi Việt Nam là quốc gia có nền kinh tế phi thị trường, nên DOC đã sử dụng các giá trị thay thế của quốc gia thứ ba để tính toán biên độ phá giá cho Việt Nam (trong vụ việc này, Nguyên đơn đề xuất quốc gia thay thế là Indonesia).
