Chiều 11/6, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về dự án Luật Thủ đô (sửa đổi).
5 vấn đề chỉnh lý, tiếp thu trong dự thảo Luật
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng cho biết, dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi) sau khi tiếp thu, chỉnh lý vẫn giữ bố cục gồm 7 chương và 54 điều, trong đó đã tiếp thu, chỉnh lý cả về nội dung và kỹ thuật tại 36/54 điều so với dự thảo Luật trình Quốc hội tại đầu kỳ họp thứ 7.
Về 5 vấn đề lớn còn ý kiến khác nhau trong dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi), trong giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết, liên quan đến việc quản lý, sử dụng đất tại bãi sông, bãi nổi ở các tuyến sông có đê, trên cơ sở tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội và ý kiến của Bộ NN&PTNT, dự thảo Luật đã được tiếp thu, chỉnh lý theo hướng cho phép xây dựng các tuyến đê mới phù hợp với quy hoạch phòng, chống lũ của tuyến sông có đê, quy hoạch đê điều.
Cùng với đó, trên bãi sông được phép tồn tại khu dân cư hiện hữu, xây dựng mới công trình, nhà ở với tỷ lệ thích hợp bảo đảm phù hợp với các quy hoạch đã được phê duyệt. Đồng thời, giao UBND TP thẩm quyền phê duyệt dự án đầu tư xây dựng công trình tại khu vực này theo trình tự, thủ tục do HĐND TP quy định.
Về hình thức giao đất, cho thuê đất và vai trò của Ban quản lý trong quản lý đất đai trong Khu CNC Hòa Lạc, Thường trực Ủy ban Pháp luật và các cơ quan đều thống nhất chỉnh lý quy định về giao đất, cho thuê đất trong Khu CNC Hòa Lạc theo hướng: đối với khu chức năng cần đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật, Nhà nước cho nhà đầu tư xây dựng, kinh doanh kết cấu hạ tầng thuê đất đối với diện tích đất xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng kỹ thuật và đất sử dụng vào mục đích công cộng theo quy hoạch phân khu xây dựng đã được phê duyệt; đối với dự án thực hiện các loại hình hoạt động công nghệ cao có sử dụng đất thì Nhà nước cho thuê đất không đấu giá quyền sử dụng đất.
Về vai trò của Ban quản lý Khu CNC đối với quản lý đất đai trong phạm vi Khu CNC Hòa Lạc, Thường trực Ủy ban Pháp luật và các cơ quan thống nhất chỉnh lý theo hướng: đối với Khu CNC Hòa Lạc, Ban quản lý Khu CNC thực hiện việc giao đất, cho thuê đất, quản lý đất đai theo phân cấp, ủy quyền của UBND TP; đối với các khu CNC khác trên địa bàn TP, vẫn thực hiện theo quy định của Luật Đất đai năm 2024.
Về việc quản lý, sử dụng tài sản công và khai thác công trình hạ tầng, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật nêu rõ, Thường trực Ủy ban Pháp luật và các cơ quan thống nhất tiếp thu và chỉnh lý dự thảo Luật theo hướng cho phép mở rộng các công trình, hạng mục công trình là tài sản công trên địa bàn TP Hà Nội trong lĩnh vực văn hóa, thể thao thuộc phạm vi quản lý của các cơ quan Trung ương cũng có thể áp dụng cơ chế nhượng quyền khai thác, quản lý như đối với các công trình, hạng mục công trình thuộc phạm vi quản lý của TP.
Đồng thời, cho phép đơn vị sự nghiệp công lập của Bộ, cơ quan ngang Bộ trong phạm vi Khu CNC Hòa Lạc được sử dụng tài sản công vào mục đích kinh doanh, cho thuê, liên doanh, liên kết trong các trường hợp được quy định trong Luật. Không mở rộng áp dụng quy định này đối với đơn vị sự nghiệp công lập của các cơ quan Trung ương khác trên địa bàn TP Hà Nội (ngoài Khu CNC Hòa Lạc) vì số lượng đơn vị sự nghiệp của các cơ quan Trung ương đóng trên địa bàn TP là rất lớn, thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau, phạm vi hoạt động có thể mở rộng ngoài địa bàn TP.
Về cơ chế thử nghiệm có kiểm soát, có ý kiến đề nghị cân nhắc kỹ việc giao HĐND TP được quyền quyết định cho miễn áp dụng quy định của pháp luật; làm rõ việc được miễn trách nhiệm của các bên liên quan và quy định cụ thể trong Luật này.
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết, trên cơ sở tham khảo, nâng cấp các quy định của Nghị định số 73/2023/NĐ-CP ngày 29/9/2023 của Chính phủ quy định về khuyến khích, bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung, dự thảo Luật đã được chỉnh lý lại theo hướng quy định về việc loại trừ trách nhiệm hoặc không xử lý trách nhiệm với cơ quan, cán bộ, công chức trực tiếp hướng dẫn, kiểm soát quá trình thử nghiệm trong trường hợp đã thực hiện đúng các quy định về trình tự, thủ tục, cơ chế hướng dẫn, kiểm soát, giám sát, có động cơ trong sáng, vì lợi ích chung.
Trong đó, cụ thể, xác định rõ thẩm quyền, trình tự, thủ tục thực hiện dự án, thanh toán, quyết toán dự án và thanh tra, kiểm tra, kiểm toán đối với từng loại dự án đầu tư hợp đồng BT thanh toán bằng ngân sách nhà nước và thanh toán bằng quỹ đất. Đối với hợp đồng BT thanh toán bằng ngân sách nhà nước, Dự thảo Luật xác định cụ thể các trường hợp được áp dụng; tiêu chuẩn lựa chọn nhà đầu tư; nguồn vốn thanh toán và thời điểm thanh toán.
Đối với hợp đồng BT thanh toán bằng quỹ đất, Dự thảo Luật xác định rõ loại đất dùng để thanh toán cho nhà đầu tư; tiêu chuẩn lựa chọn nhà đầu tư; xác định thời điểm giao đất, thời điểm kinh doanh, khai thác dự án đối ứng có sử dụng đất.
Một số vấn đề mang tính kỹ thuật của dự thảo Luật cần hoàn thiện
Báo cáo thêm tại Phiên họp, Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trần Sỹ Thanh nêu thực tế, vừa qua có trường hợp, một số công trình như xây dựng khách sạn mini quá tầng, không đúng quy định PCCC, lúc này người dân cũng chưa vào ở, thì trước mắt phải áp dụng biện pháp cắt điện, nước, buộc dừng thi công. Đây chính là áp dụng biện pháp hành chính.
Vì vậy, Chủ tịch UBND TP Hà Nội mong muốn được giao thêm quyền này và chỉ có Chủ tịch UBND xã, Chủ tịch UBND huyện, Chủ tịch UBND thành phố mới được áp dụng.
Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương thống nhất với đề xuất của TP Hà Nội và cho rằng, nên cho phép TP Hà Nội trong điều kiện bất khả kháng được áp dụng biện pháp hành chính để thực hiện đúng quy hoạch phát triển Thủ đô.
Trong khi đó, theo Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định, vấn đề này đang vướng mắc ở tên gọi, đây là biện pháp hành chính hay là biện pháp xử phạt vi phạm hành chính hay là biện pháp ngăn chặn để xử phạt vi phạm hành chính? Nếu xử phạt thì đã có nhưng chưa hiệu quả, vấn đề là chúng ta ngăn chặn để không tiến hành nữa.
Đối với quy định được áp dụng biện pháp yêu cầu ngừng cung cấp dịch vụ điện, nước để bảo đảm an ninh, trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn thành phố, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long bày tỏ thống nhất với việc sau khi chỉnh lý, quy định này được chuyển từ biện pháp ngăn chặn, bảo đảm xử lý vi phạm hành chính sang biện pháp quản lý hành chính.
Kết luận phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhất trí rất cao với báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý Dự thảo Luật Thủ đô (sửa đổi).
Còn một số vấn đề kỹ thuật, cơ quan chủ trì soạn thảo, chủ trì thẩm tra hoàn thiện, xin ý kiến Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ, UBND TP Hà Nội để hoàn chỉnh báo cáo, trình Quốc hội xem xét, thông qua tại đợt 2 của Kỳ họp thứ 7.