Những điểm mới được đề cập tại dự thảo Luật Hàng không dân dụng Việt Nam (HKDDVN) được kỳ vọng góp phần thu hút nguồn lực đầu tư, hiện đại hóa lĩnh vực hàng không, tạo ra thị trường hàng không cạnh tranh, phát triển. Tạo cơ chế mở để thu hút các nguồn lực đầu tư kinh doanh hàng không
Như đã đề cập ở bài viết trước, Cục Hàng không Việt Nam vừa hoàn tất dự thảo Luật HKDDVN (thay thế luật năm 2006). Dự kiến, dự thảo sẽ được Chính phủ trình Quốc hội vào kỳ họp tháng 10/2025.
Theo Cục Hàng không Việt Nam (HKVN), việc xây dựng Luật HKDDVN (thay thế luật năm 2006) trên cơ sở tuân thủ, phù hợp với Hiến pháp, chủ trương chính sách của Đảng và Nhà nước; đảm bảo sự tương thích với các Điều ước quốc tế mà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên.
Đồng thời tăng cường hội nhập quốc tế trong lĩnh vực hàng không dân dụng trên cơ sở chia sẻ về mục tiêu, lợi ích, giá trị, nguồn lực và tuân thủ các quy định chung trong khuôn khổ các điều ước quốc tế; phát huy những ưu điểm của Luật HKDDVN, bổ sung, thay thế các nội dung không phù hợp, cản trở sự phát triển của lĩnh vực hàng không dân dụng và tiếp thu có chọn lọc kinh nghiệm phát triển hàng không của các nước tiên tiến trên thế giới.
Ngoài ra, thúc đẩy hoạt động hàng không trên nguyên tắc An toàn - Chất lượng - Hiện đại - Chuyên nghiệp - Minh bạch; phát triển hàng không dân dụng theo cơ chế thị trường, định hướng xã hội chủ nghĩa; tạo môi trường cạnh tranh bình đẳng cho các doanh nghiệp, cũng như tạo cơ chế mở để thu hút các nguồn lực ngoài nhà nước đầu tư kinh doanh hàng không, giảm gánh nặng cho ngân sách Nhà nước.
Bên cạnh đó, tiếp tục đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, cải thiện môi trường kinh doanh tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp; tăng cường phân cấp, phân quyền trong quản lý nhà nước về hàng không dân dụng; nâng cao hiệu quả chất lượng công tác phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực; trong quản lý nhà nước về hàng không dân dụng.
Đặc biệt, tạo đột phá trong phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số gắn với bảo vệ môi trường, ứng phó biến đổi khí hậu và phát triển bền vững trong hoạt động hàng không dân dụng.
Nhiều chính sách mới để phát triển hàng không
Theo ban soạn thảo, dự thảo Luật HKDDVN (thay thế) có nhiều nội dung mới, trong đó nổi bật là: Hoàn thiện khung pháp lý về công tác quản lý nhà nước chuyên ngành về hàng không dân dụng; bảo đảm thực hiện các quy định của điều ước quốc tế, thỏa thuận quốc tế mà Việt Nam là thành viên và các khuyến cáo của ICAO.
Tăng cường năng lực giám sát, kiểm tra bảo đảm an toàn hàng không cho cơ quan quản lý nhà nước chuyên ngành hàng không dân dụng; bổ sung khung pháp lý để Nhà chức trách hàng không và Cảng vụ hàng không nhằm nâng cao vai trò và chức năng của mình.
Xây dựng các chính sách hỗ trợ, ưu đãi phát triển công nghiệp hàng không, nghiên cứu, ứng dụng khoa học và công nghệ, đào tạo nguồn nhân lực để phát triển ngành hàng không hiện đại, phát triển bền vững.
Hai là, hoàn thiện khung pháp lý về an toàn hàng không đáp ứng các yêu cầu của ICAO về hệ thống quản lý an toàn hàng không quốc gia; tuân thủ quy định của quốc tế trong việc bảo đảm vai trò độc lập của cơ quan điều tra tai nạn hàng không với Nhà chức trách hàng không.
Tăng cường sự phối hợp, quản lý giữa hàng không dân dụng, quân sự đối với công tác điều hành bay, quản lý bề mặt chướng ngại vật hàng không; thực hiện phân cấp, tăng cường trách nhiệm của các địa phương trong việc quản lý bề mặt giới hạn chướng ngại vật hàng không và độ cao công trình liên quan đến bề mặt chướng ngại vật hàng không.
Hiện đại hóa, tối ưu hóa tổ chức và sử dụng vùng trời nhằm nâng cao an toàn hàng không, hài hòa giữa phát triển hàng không, an toàn bay và quốc phòng -an ninh, phù hợp với ICAO và thông lệ quốc tế và tạo động lực thúc đẩy kinh tế -xã hội. Quản lý phương tiện hoạt động thường xuyên tại khu vực hạn chế cảng hàng không, sân bay đảm bảo an toàn hoạt động hàng không dân dụng.
Tăng tính chủ động của các đơn vị, doanh nghiệp trong việc quản lý, giám sát nhân viên hàng không, đảm bảo hiệu quả hoạt động quản lý nhà nước và hoạt động quản lý của doanh nghiệp, thu hút nguồn nhân lực nhân viên hàng không, đặc biệt là nguồn nhân lực chất lượng cao để đảm bảo nhu cầu, sự phát triển của hoạt động hàng không dân dụng.
Ba là, hoàn thiện khung pháp lý về an ninh hàng không; quy định rõ vai trò của công tác bảo đảm an ninh hàng không, cơ quan quản lý nhà nước về an ninh hàng không trong tình hình mới. Phân định trách nhiệm bảo đảm an ninh hàng không của các chủ thể hoạt động trong lĩnh vực hàng không dân dụng. Đẩy mạnh thực hiện phân cấp, phân quyền theo nguyên tắc 4 tại chỗ để việc bảo đảm an ninh hàng không kịp thời hiệu quả.
Bốn là, hoàn thiện khung pháp lý về cảng hàng không, sân bay, khắc phục các tồn tại trong công tác quy hoạch, đầu tư, xây dựng cảng hàng không, sân bay và thu hút các nguồn lực đầu tư, xây dựng phát triển cảng hàng không, sân bay.
Tạo hành lang pháp lý cho việc đầu tư, xây dựng cảng hàng không, sân bay hiệu quả, thực hiện công bố chuyển đổi cảng hàng không nội địa thành cảng hàng không quốc tế khi cảng hàng không nội địa đã đáp ứng các yêu cầu theo quy định của pháp luật; tạo điều kiện để kinh tế -du lịch các vùng miền phục hồi và phát triển.
Đồng thời xác định rõ trách nhiệm của từng chủ thể trong hoạt động đầu tư, xây dựng cảng hàng không, sân bay; phân định địa vị pháp lý, quyền và trách nhiệm giữa “doanh nghiệp cảng hàng không” và “người khai thác cảng hàng không, sân bay” phù hợp với quy định của pháp luật về doanh nghiệp; hoàn thiện các quy định về sân bay chuyên dùng, chuyển đổi cảng hàng không nội địa thành cảng hàng không quốc tế.
Năm là, hoàn thiện khung pháp lý về vận chuyển hàng không đảm bảo thực hiện các quy định và cam kết quốc tế về vận tải hàng không các chính sách về giá dịch vụ hàng không, sân bay đồng bộ với hệ thống pháp luật về giá, phí, lệ phí.
Đảm bảo quyền lợi của khách hàng, nâng cao trách nhiệm của doanh nghiệp vận chuyển hàng không trong việc thực hiện các quy định về quyền, nghĩa vụ của người vận chuyển; thực hiện hoạt động điều phối giờ cất hạ cánh tại cảng hàng không, sân bay hài hòa, hiệu quả, phù hợp với thông lệ quốc tế.
Đồng thời đảm bảo sự hài hòa, phù hợp trong việc phát triển đội tàu bay với sự phát triển của kết cấu hạ tầng cảng hàng không, sân bay, năng lực giám sát an toàn hàng không của cơ quan quản lý nhà nước….
