Doanh nghiệp BĐS đối mặt với 3 nhóm khó khăn, thách thức
Số liệu vừa công bố của Bộ Xây dựng cho biết, trong năm 2023, các doanh nghiệp bất động sản (BĐS) vẫn phải đối mặt với nhiều khó khăn khi số lượng doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực BĐS thành lập mới được 4.725 doanh nghiệp, giảm khoảng 45 % so với năm 2022.
Số lượng doanh nghiệp giải thể, ngừng kinh doanh có thời hạn lần lượt là 1.286 doanh nghiệp, tăng 7,7% và 3.705 doanh nghiệp, tăng 47,4% so với năm trước so với năm 2022.
Đáng chú ý, tình trạng cắt giảm nhân sự tại các doanh nghiệp BĐS vẫn đang diễn ra, không chỉ đối với các doanh nghiệp nhỏ mà cả các doanh nghiệp BĐS lớn trên thị trường. Trong đó có các doanh nghiệp như: Tập đoàn Đất Xanh giảm 1.384 nhân sự, Đất Xanh Services giảm 1.245 nhân sự...
Ông Hoàng Hải - Cục trưởng Cục Quản lý nhà và Thị trường BĐS cho biết, các doanh nghiệp BĐS đang phải đối mặt với 3 nhóm khó khăn, thách thức.
Thứ nhất, khó khăn, vướng mắc về pháp lý dự án, trong đó có việc thực hiện quy định về phương pháp định giá đất. Cụ thể, quy hoạch sử dụng đất đã được công bố nhưng chưa có kế hoạch sử dụng đất hàng năm của cấp huyện. Có quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 đã được phê duyệt nhưng không phù hợp với quy hoạch cấp trên...
Thứ hai, cơ chế phối hợp giữa các sở, ban, ngành, địa phương còn chưa kịp thời, đồng bộ cũng đã gây ra nhiều khó khăn, vướng mắc cho dự án BĐS trong công tác giải phóng mặt bằng bồi thường, hỗ trợ và tái định cư, thỏa thuận thu hồi đất, áp giá bồi hoàn với người dân; công tác xác định giá đất để tính thu tiền sử dụng đất, thực hiện các hồ sơ, thủ tục của dự án.

Thứ ba, khó khăn trong tiếp cận vốn vay tín dụng. Các doanh nghiệp hầu như không huy động được vốn trái phiếu doanh nghiệp và huy động vốn khác, dẫn đến thiếu vốn để thực hiện dự án, phải giãn tiến độ, dừng triển khai. Bên cạnh đó là khó khăn về thanh khoản, dòng tiền, đặc biệt trong bối cảnh áp lực đáo hạn và trả nợ trái phiếu doanh nghiệp.
Tiếp tục tháo gỡ vướng mắc cho các dự án BĐS
Để tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy sản xuất - kinh doanh cho doanh nghiệp, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã có các biện pháp quyết liệt nhằm thúc đẩy, tạo được sự chuyển biến rất tích cực có tính lan tỏa từ các bộ, ngành đến các địa phương.
Cụ thể, Tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ do Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị làm Tổ trưởng cùng với sự vào cuộc mạnh mẽ của UBND cấp tỉnh, để kiến tạo môi trường đầu tư kinh doanh minh bạch, tạo điều kiện để tiếp cận thuận lợi thị trường vốn, tín dụng và tháo gỡ được các vướng mắc pháp lý cho dự án BĐS.
Theo đó, 5 thành phố trực thuộc Trung ương, các địa phương có nhiều dự án BĐS, NƠXH, nhà ở công nhân, bao gồm Bình Dương, Đồng Nai, Bình Thuận, Bắc Ninh, Bình Định đã được Tổ công tác 1435 của Thủ tướng Chính phủ tiếp nhận, xử lý và trực tiếp làm việc để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các dự án BĐS.
Từ đó, nhiều văn bản quy phạm pháp luật về đầu tư, xây dựng, quy hoạch, nhà ở, kinh doanh BĐS đã được nghiên cứu sửa đổi, bổ sung để tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc về thủ tục, pháp lý dự án. Đến nay, còn một số vướng mắc liên quan đến pháp luật về đất đai, về thủ tục giao đất, cho thuê đất, giải phóng mặt bằng, tính tiền sử dụng đất…
Theo đánh giá của Bộ Xây dựng, mặt bằng lãi suất tín dụng đã được điều chỉnh giảm nhiều lần trong năm. Ngân hàng Nhà nước Việt nam đã tích cực chỉ đạo các ngân hàng thương mại tập trung thực hiện cho vay, giải ngân đối với các dự án BĐS đủ điều kiện. Cùng đó, triển khai các gói tín dụng hỗ trợ cho vay đối với dự án NƠXH, cải tạo xây dựng chung cư cũ.
Tuy nhiên, theo phản ánh của các hiệp hội, doanh nghiệp kinh doanh BĐS thì việc tiếp cận nguồn vốn tín dụng của các doanh nghiệp vẫn còn hạn chế. Bên cạnh đó, việc rà soát tháo gỡ và thực hiện thủ tục để triển khai các dự án của các địa phương cũng còn chậm.
Do đó, thời gian tới, Bộ Xây dựng sẽ tiếp tục đẩy mạnh hoạt động của Tổ công tác, kịp thời hướng dẫn, tháo gỡ khó khăn vướng mắc về thủ tục pháp lý, đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án BĐS, nhất là các dự án nhà ở, khu đô thị, KCN lớn, có tác động lan tỏa.
Đồng thời, đôn đốc, hướng dẫn các địa phương triển khai thực hiện Nghị quyết số 33/NQ-CP của Chính phủ về một số giải pháp tháo gỡ và thúc đẩy thị trường BĐS phát triển an toàn, lành mạnh, bền vững.
Ngoài ra, sẽ tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc giải quyết các thủ tục hành chính liên quan đến dự án BĐS, kiên quyết xử lý các trường hợp gây khó khăn, phiền hà, xử lý lòng vòng gây chậm trễ cho người dân và doanh nghiệp.