Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình nêu rõ mục tiêu trong năm 2025 thành lập một Trung tâm tài chính quốc tế, đặt tại 2 địa điểm là TP.HCM và TP Đà Nẵng. 
Sáng 11/6, Quốc hội nghe Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình giới thiệu về vai trò và ý nghĩa của Trung tâm Tài chính quốc tế (TTTCQT).
Giúp Việt Nam kết nối thị trường tài chính toàn cầu
Theo Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình, việc phát huy các lợi thế cạnh tranh để hình thành TTTCQT sẽ giúp Việt Nam kết nối thị trường tài chính toàn cầu, thu hút các tổ chức tài chính nước ngoài; tận dụng cơ hội dịch chuyển dòng vốn đầu tư quốc tế.
Việc xây dựng Nghị quyết của Quốc hội về TTTCQT với các cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội để thu hút dòng vốn quốc tế phục vụ cho 3 đột phá chiến lược, các động lực tăng trưởng truyền thống và động lực tăng trưởng mới như kinh tế số, kinh tế xanh, đổi mới sáng tạo...
Đồng thời, phát triển dịch vụ tài chính cao cấp, thử nghiệm và quản lý các thị trường mới do thực tiễn đặt ra như: tài sản số, tín chỉ carbon; hình thành nguồn nhân lực chất lượng cao; kết nối với kinh tế thế giới và nâng tầm vị thế của Việt Nam trên thị trường tài chính toàn cầu; góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế đất nước.
Việc xây dựng Nghị quyết cũng bảo đảm sự lãnh đạo, chỉ đạo tuyệt đối của Đảng; thể chế hóa đầy đủ, kịp thời chủ trương, quan điểm và chỉ đạo của Đảng và Nhà nước về phát triển TTTCQT…
Trình bày Tờ trình của Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cũng cho biết có 12 chính sách đặc thù áp dụng trong TTTCQT gồm: (1) Chính sách ngoại hối, hoạt động ngân hàng; (2) Chính sách tài chính, phát triển thị trường vốn; (3) Chính sách thuế và ưu đãi tài chính; (4) Chính sách về xuất, nhập cảnh, cư trú, lao động đối với chuyên gia, nhà quản lý và nhà đầu tư, việc làm, an sinh xã hội; (5) Chính sách đất đai; (6) Chính sách về xây dựng, môi trường; (7) Chính sách thử nghiệm có kiểm soát cho Fintech và đổi mới sáng tạo; (8) Chính sách ưu đãi theo lĩnh vực và chính sách đối với nhà đầu tư chiến lược; (9) Về chính sách phát triển hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội; (10) Chính sách về xuất khẩu, nhập khẩu và phân phối hàng hóa, dịch vụ; (11) Chính sách về phí, lệ phí; (12) Giải quyết tranh chấp trong hoạt động đầu tư kinh doanh…
Đáng chú ý, để phù hợp với chủ trương tiếp tục đẩy mạnh phân quyền, phân cấp giữa cơ quan nhà nước ở trung ương với cơ quan nhà nước ở địa phương, dự thảo Nghị quyết quy định cho phép Chính phủ được ban hành nghị định xử lý các vấn đề phát sinh khác với Luật, Nghị quyết của Quốc hội, Pháp lệnh, Nghị quyết của UBTVQH; UBND TP.HCM, TP Đà Nẵng được sử dụng nguồn thu để lại, nguồn thu từ thuế, phí, lệ phí và nguồn thu hợp pháp khác để thực hiện chính sách đặc thù về mức lương cơ sở đối với cán bộ, công chức, viên chức làm việc tại cơ quan quản lý trong TTTCQT, bố trí nhà ở công vụ hoặc hỗ trợ chi phí thuê nhà ở cho cán bộ quản lý, nhà khoa học, chuyên gia, người nước ngoài làm việc cho Cơ quan điều hành, Cơ quan giám sát; HĐND TP.HCM, TP Đà Nẵng quyết định mức thu, miễn, giảm, thu, nộp, quản lý và sử dụng các khoản phí, lệ phí trên địa bàn TTTCQT chưa có trong Danh mục phí, lệ phí bàn hành kèm theo Luật Phí, lệ phí…
Chính sách cần đột phá, không rập khuôn
Chủ nhiệm Ủy ban KT-TC Phan Văn Mãi trình bày báo cáo thẩm tra dự thảo Nghị quyết cho rằng, việc xây dựng và phát triển Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam là cần thiết, có đủ căn cứ chính trị, cơ sở pháp lý, cơ sở thực tiễn, phù hợp với tiến trình phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới.
Ủy ban KT-TC đề nghị chính sách cần đột phá, không rập khuôn; cần có cơ chế quản lý nhà nước, cơ chế giám sát, kiểm tra hợp lý, một mặt thông thoáng nhưng phải bảo đảm quản lý được rủi ro, giữ vững an ninh tài chính, ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội.
Đánh giá rõ, với các nhóm chính sách như tại Dự thảo đã đủ tiền đề tạo lập khuôn khổ pháp lý cho hình thành và vận hành TTTCQT? các quy định đã đủ sức nặng, hấp dẫn, bảo đảm tính cạnh tranh? đâu là những chính sách được coi là vượt trội, khác biệt riêng có củaViệt Nam.
Nghị quyết chỉ nên quy định những vấn đề chung, mang tính nguyên tắc và những nội dung đã rõ, mang tính ổn định cao; Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ theo thẩm quyền ban hành hướng dẫn cụ thể để bảo đảm tính linh hoạt, kịp thời; phân cấp cho 2 Thành phố những nội dung gắn với chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn địa phương, bảo đảm quyền chủ động, linh hoạt, sáng tạo theo pháp luật.
Ủy ban KT-TC nhất trí chủ trương: “Trong quá trình thực hiện Nghị quyết này, Chính phủ được ban hành Nghị định xử lý các vấn đề phát sinh khác với luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh của UBTVQH và báo cáo Quốc hội tại phiên họp gần nhất”, song cũng đề nghị, việc ban hành các quy định cần bảo đảm các nguyên tắc về kiểm soát quyền lực, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong công tác xây dựng pháp luật, hợp Hiến, hợp pháp, khả thi, kịp thời, khách quan, bảo vệ được lợi ích quốc gia, quyền và lợi ích hợp pháp của người dân, doanh nghiệp và các chủ thể liên quan…
Ủy ban KT-TC cũng đề nghị làm rõ mô hình, mối quan hệ, tính độc lập giữa 2 cơ sở đặt ở 2 Thành phố, cơ quan quản lý nhà nước đối với 2 cơ sở này. Căn cứ vào đặc điểm riêng biệt của mỗi thành phố, đề nghị tại Nghị quyết quy định chính sách chung, nhưng tại các văn bản dưới Luật có quy định tương ứng để phát huy tiềm năng, thế mạnh riêng biệt của mỗi cơ sở; có quy định về cơ chế phối hợp để mang lại hiệu quả tổng thể; nâng cao hiệu quả quản lý, kiểm soát để bảo đảm cạnh tranh lành mạnh.
Dự kiến chiều 12/6, Quốc hội họp phiên toàn thể tại hội trường, tiến hành thảo luận về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam.
