Phú Quốc là đô thị biển đảo độc đáo, đặc sắc

Ngày 30/8, Bộ Xây dựng đã tổ chức Hội nghị thẩm định Đồ án Quy hoạch chung TP Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang đến năm 2040. Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị, Chủ tịch Hội đồng chủ trì Hội nghị.  

Trung tâm kinh tế, du lịch sinh thái biển đảo đặc sắc

Theo dự thảo Quy hoạch, phạm vi lập quy hoạch bao gồm toàn bộ diện tích đất tự nhiên 589,27 km2 với 2 phường Dương Đông, An Thới và 7 xã: Cửa Cạn, Gành Dầu, Bãi Thơm, Hàm Ninh, Cửa Dương, Dương Tơ, Thổ Châu và các không gian biển liên quan.

Thời hạn lập quy hoạch: Giai đoạn ngắn hạn đến năm 2030, giai đoạn dài hạn đến năm 2040.

Về tính chất, Phú Quốc là đô thị biển - đảo độc đáo, đặc sắc, hướng tới đạt tiêu chuẩn đô thị loại I.

 Phú Quốc cũng được xác định là khu kinh tế có vị thế đặc biệt; trung tâm kinh tế du lịch, dịch vụ du lịch sinh thái biển - đảo đặc sắc, với nhiều giá trị khác biệt, chất lượng cao của quốc gia và quốc tế; trung tâm thương mại, dịch vụ tầm cỡ khu vực và quốc tế; trung tâm chăm sóc sức khỏe, điều dưỡng ứng dụng công nghệ cao của khu vực và quốc tế.

Đồng thời là đầu mối quan trọng về giao thông vận tải nội vùng, cảng biển và cảng hàng không quốc tế; trung tâm nghiên cứu khoa học công nghệ chuyên ngành; trung tâm bảo tồn đa dạng sinh học rừng và biển của quốc gia và khu vực. Có vị trí đặc biệt về an ninh và quốc phòng.

Khách du lịch dự báo đến năm 2030, khoảng 9,5 triệu khách/năm; đến năm 2040, khoảng 14,6 triệu khách/năm.

Dân số đến năm 2030, khoảng 400.000 người (bao gồm dân số chính thức và các thành phần dân số khác như khách du lịch, lao động con lắc,..); trong đó, dân số chính thức khoảng 255.000 người. Đến năm 2040, khoảng 680.000 người (bao gồm dân số chính thức và các thành phần dân số khác như khách du lịch, lao động con lắc,...); trong đó dân số chính thức khoảng 430.000 người.

Đến năm 2030, đất xây dựng đô thị khoảng 15.170 ha, chỉ tiêu 223 m²/người; đến năm 2040, đất xây dựng đô thị khoảng 16.551 ha, chỉ tiêu 243m²/người.

4 chiến lược, 12 phân khu phát triển

Chiến lược 1: Bảo tồn và phát triển tài nguyên cảnh quan thiên nhiên và nhân văn đặc thù biển đảo Phú Quốc.

Chiến lược này ưu tiên công tác bảo tồn, khôi phục, phát triển hệ sinh thái trên cạn, dưới nước. Bảo vệ nguồn nước, mở rộng mạng lưới nước kết hợp với hệ thống cây xanh sinh thái ven mặt nước và không gian cây xanh công cộng đô thị.

Cải tạo, phục hồi và bảo vệ những vùng sinh thái hiện đang bị suy giảm như: vùng sinh thái rừng ngập nước, sinh thái rừng tràm, sinh thái rạn san hô, sinh thái cỏ biển, sinh thái bãi bùn nhằm tăng sự đa dạng sinh học, trở thành điểm thu hút, phát triển du lịch.

Bảo tồn, tôn tạo các di tích, danh thắng, cảnh quan để đóng góp cho phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Bảo tồn ở mức tối đa và nâng cao chất lượng môi trường sống cho người dân Phú Quốc (bao gồm cả người dân nhập cư - nguồn lực quan trọng đóng góp cho sự phát triển của Phú Quốc cho đến nay và trong tương lai).

Chiến lược 2: Phát huy giá trị biển đảo xây dựng Phú Quốc trở thành cực tăng trưởng kinh tế biển vùng ĐBSCL.

Chiến lược này tập trung khai thác bền vững nguồn lợi thiên nhiên phát triển nông - lâm - ngư nghiệp và du lịch. Khai thác hiệu quả và tối ưu quỹ đất tiềm năng thu hút đa dạng các loại hình đầu tư du lịch dịch vụ chất lượng cao.

Phát triển mạng lưới các không gian văn hóa cộng đồng và điểm văn hóa tín ngưỡng, tâm linh đan xen trong đô thị, trong các không gian sinh thái với quy mô phù hợp không lấn át giá trị gốc. Phát huy tiềm năng văn hóa của đô thị Phú Quốc phục vụ phát triển kinh tế dịch vụ, du lịch.

Thu hút các lĩnh vực mới gắn với hoạt động du lịch biển đảo Phú Quốc như tài chính, công nghệ, kỹ thuật, phần mềm, văn hoá nghệ thuật, logistic.

Chiến lược 3: Phát triển đô thị biển đảo đặc sắc.

Tập trung quy hoạch hệ thống sinh thái cảnh quan tự nhiên và mạng lưới cây xanh công cộng đô thị làm khung định dạng cho không gian xây dựng đô thị và hoạt động kinh tế du lịch.

Phát triển mô hình đô thị nén, nhỏ gọn, tựa núi - hướng biển; phát triển đô thị - du lịch biển hỗn hợp, lấy không gian ven biển làm trung tâm, nâng cao hợp lý hệ số sử dụng đất; thiết lập cấu trúc đô thị mở hướng biển, tạo kết nối từ các vùng triền núi có tiềm năng khai thác tầm nhìn về phía biển.

Hình thành trung tâm thương mại dịch vụ tầm cỡ quốc tế và các không gian thu hút hoạt động kinh tế trong lĩnh vực mới, như: công nghệ, kỹ thuật, phần mềm, văn hoá nghệ thuật, logistic, đặc biệt tại khu vực sân bay cũ và trong các khu đô thị mới.

Điều chỉnh sử dụng đất đơn chức năng (dịch vụ du lịch ven biển) sang đa chức năng (dịch vụ du lịch gắn với đô thị ven biển), tổ chức không gian đan xen hợp lý các chức năng đô thị với không gian dịch vụ phục vụ cộng đồng, tăng tần suất và hiệu quả sử dụng công viên và các không gian công cộng.

Phát triển các khu đô thị ven sông đặc sắc, lấy không gian công cộng ven sông làm mặt tiền đô thị tại các khu vực ven sông Dương Đông, Cửa Cạn, Rạch Vẹm, Rạch Cầu Sấu… 

Khai thác những vùng sườn núi thấp quanh các vịnh biển. Lựa chọn các sườn núi có tầm nhìn đẹp ra biển, không nằm trong các lưu vực tụ thủy - không có giá trị thu gom nước vào các hồ thủy lợi tạo đô thị có bản sắc và có giá trị cao.

Phát triển nông lâm nghiệp đô thị nhằm duy trì và nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động cũng như giá trị sinh thái, cảnh quan, du lịch… của các không gian sản xuất nông, lâm nghiệp. Phát triển các không gian ở và sản xuất mô hình trang trại, nhà vườn mật độ xây dựng thấp, trù phú, đặc sắc, có nhiều đặc sản.

Chiến lược 4: Phát triển khu du lịch quốc gia Phú Quốc.

Xây dựng thương hiệu du lịch Phú Quốc có đặc trưng riêng, có sức hút mạnh mẽ với các hoạt động du lịch cũng như các điểm tham quan đa dạng, các nguồn cung cơ sở lưu trú phong phú, và dễ dàng tiếp cận.

Cụ thể: Tăng cường kết nối và sử dụng bền vững các tài nguyên sinh thái cho phát triển du lịch. Phát triển du lịch tâm linh: Xây dựng đền chùa, lăng mộ, am thiền, tu viện, bảo tháp, trên những vùng sườn núi, đỉnh núi. Thúc đẩy phát triển du lịch rừng (kích hoạt du lịch tự nhiên - du lịch dựa vào rừng) nhằm khai thác tối đa các giá trị cảnh quan sinh thái khu vực rừng quốc gia Phú Quốc.

Đồng thời phát triển cung cấp dịch vụ du lịch kết hợp hội nghị, hội thảo quy mô trong nước và quốc tế. Phát triển du lịch nông nghiệp và du lịch văn hóa nhằm tận dụng, kết hợp các yếu tố nông nghiệp và văn hóa địa phương vào trải nghiệm của du khách.

Các phân khu phát triển gồm: Phân khu 1 - Khu vực Dương Đông, là trung tâm hành chính, chính trị, văn hóa, thể dục thể thao thành phố Phú Quốc; trung tâm đô thị du lịch và thương mại, khu đô thị - du lịch hỗn hợp chính.

Phân khu 2 - Khu vực Bãi Trường, là khu đô thị - du lịch hỗn hợp chính, trung tâm thương mại, dịch vụ  du lịch, vui chơi giải trí.

Phân khu 3 - Khu vực bãi Ông Lang - Cửa Cạn, là khu đô thị - du lịch hỗn hợp chính phía Bắc của thành phố, trung tâm thương mại, dịch vụ  du lịch, trung tâm giáo dục chuyên nghiệp và công nghệ cao.

Phân khu 4 - Khu vực Bãi Vòng, là khu dịch vụ du lịch hỗn hợp, khu nghỉ dưỡng kết hợp sân golf.

Phân khu 5 - Khu vực Bãi Sao, là khu đô thị du lịch hỗn hợp với cấu trúc mở, khu nghỉ dưỡng sinh thái cao cấp, khu thể thao biển.

Phân khu 6 - Khu vực An Thới, là khu đô thị - du lịch hỗn hợp chính, khu đô thị cảng, thương mại, dịch vụ du lịch; trung tâm văn hóa, gìn giữ giá trị lịch sử.

Phân khu 7 - Khu vực Vịnh Đầm, là khu du lịch tổng hợp, giải trí du lịch biển; khu tiểu thủ công nghiệp và dịch vụ hậu cần cảng.

Phân khu 8 - Khu vực Bãi Khem và Mũi Ông Đội, là khu dịch vụ du lịch; khu nghỉ dưỡng sinh thái cao cấp, thể thao biển.

Phân khu 9 - Khu vực ven biển phía Đông, là khu dịch vụ du lịch, khu đô thị - du lịch hỗn hợp, khu nghỉ dưỡng sinh thái, khu giải trí thể thao biển, sân golf.

Phân khu 10 - Khu vực ven biển phía Bắc, là khu đô thị du lịch hỗn hợp; khu nghỉ dưỡng sinh thái cao cấp, kết hợp tham quan rừng; khu bảo tồn sinh vật biển.

Phân khu 11 - Khu vực ven biển phía Tây Bắc, là khu dịch vụ du lịch; khu nghỉ dưỡng cao cấp, giải trí sân golf gắn với các khu resort, thể thao biển.

Phân khu 12 - Khu vực quần đảo Nam An Thới, là khu dịch vụ du lịch, khai thác tổ chức các hoạt động tham quan, ngắm cảnh, bảo tồn môi trường biển; giải trí biển.

Khu vực đảo Thổ Châu, xây dựng điểm dân cư trung tâm tại ấp Bãi Ngự. Bổ sung các hoạt động dịch vụ du lịch nhằm khai thác các tài nguyên thiên nhiên sẵn có của Thổ Châu, thu hút khách du lịch đến và lưu trú dài ngày.

Dự thảo quy hoạch đưa ra các dự án ưu tiên đầu tư gồm: Các công trình hạ tầng cấp nước, rác thải, trung tâm khám chữa bệnh, môi trường sống...); các dự án xây dựng hạ tầng kỹ thuật chính, kết nối các khu chức năng; các dự án chỉnh trang, nâng cấp chất lượng môi trường sống của các đô thị hiện hữu.

Cùng với đó là các dự án quan trọng trong việc thực hiện các chiến lược phát triển đô thị; các dự án có khả năng thúc đẩy sự hình thành và phát triển của các dự án khác trong đô thị; các dự án ưu tiên áp dụng công nghệ tiên tiến, công nghệ có tác động tích cực đến môi trường.

Xác định tiềm năng, động lực để phát triển Phú Quốc

Tại Hội nghị, đại diện các Bộ, ngành, hiệp hội đánh giá: hồ sơ, thủ tục của dự thảo Quy hoạch tuân thủ theo quy định, các nội dung cơ bản bám sát Nhiệm vụ Quy hoạch được duyệt.

Các ý kiến cũng lưu ý địa phương và tư vấn làm rõ hơn các đặc điểm cấu trúc điều kiện tự nhiên, tiềm năng phát triển; đánh giá hiện trạng sử dụng đất, nhất là đất rừng; làm rõ tính kế thừa của các quy hoạch đã được duyệt; phân tích rõ hơn các yêu cầu trong Nghị quyết của Quốc hội về thành lập TP Phú Quốc.

Cân nhắc các dự báo phát triển, trong đó có chỉ tiêu sử dụng đất đến năm 2030; làm rõ hơn các yếu tố đặc sắc về kinh tế biển, đơn vị hành chính đặc biệt…; luận cứ rõ hơn về tiêu chí phân chia thành 12 phân khu; khai thác cảnh quan, hạ tầng và vấn đề đảm bảo về hạ tầng cho phát triển…

Kết luận Hội nghị, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị đề nghị, địa phương, tư vấn rà soát kỹ các căn cứ chính trị, pháp lý và tính đồng bộ với các quy hoạch; rà soát lại điều kiện tự nhiên, phân tích tiềm năng, lợi thế để xác định tầm nhìn, chiến lược cho phù hợp.

Đồng thời làm rõ tồn tại, hạn chế, nguyên nhân và bài học kinh nghiệm trong vấn đề phát triển hạ tầng, cấu trúc không gian, việc đảm bảo các tiêu chí của đô thị loại II, thực tế triển khai các dự án; xác định rõ thêm tiềm năng, động lực để phát triển Phú Quốc, đặt trong mối quan hệ tổng thể của Phú Quốc với tỉnh, vùng.

Dự báo định hướng phát triển, tính toán có cơ sở với các dự báo về dân số, chỉ tiêu sử dụng đất, chuyển đổi mục đích sử dụng đất đảm bảo các chỉ tiêu gốc; làm rõ cấu trúc phát triển, định hướng tổ chức không gian, phù hợp với tính chất, chức năng đô thị; làm rõ các nét độc đáo riêng, chú ý các vấn đề bảo vệ môi trường sinh thái, rừng của Phú Quốc.

Xác định các khu vực tập trung phát triển đảm bảo hài hoà, đảm bảo quyền tiếp cận của cộng đồng với biển; định hướng phát triển công trình ngầm; định hướng phát triển không gian biển, lưu ý tính phù hợp và các điều kiện pháp luật, yếu tố quốc tế liên quan…

Bộ trưởng cũng lưu ý địa phương về vấn đề kiến trúc cảnh quan đô thị, mật độ xây dựng, tầng cao; xác định bản sắc, điểm nhấn kiến trúc; nghiên cứu các phương án, xác định nguồn lực cho công tác xử lý nước thải, rác thải…

Bên cạnh đó, cần quan tâm đảm bảo quốc phòng, an ninh để phát triển kinh tế, giữ vững chủ quyền biển đảo; tăng cường vấn đề an ninh trên đảo; công tác quản lý thực hiện quy hoạch.

Hội đồng thống nhất thông qua Đồ án Quy hoạch chung TP Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang đến năm 2040, trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt với điều kiện có tiếp thu, chỉnh sửa theo ý kiến góp ý của các thành viên Hội đồng.