Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng khẳng định, Quy hoạch thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 là cơ hội để Quảng Ngãi sắp xếp lại không gian phát triển, cũng như tìm ra những động lực mới, xung lực mới để tận dụng được các tiềm năng, lợi thế. Ngày 16/3, Hội nghị thẩm định Quy hoạch tỉnh Quảng Ngãi thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã diễn ra tại Hà Nội. Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng làm Chủ tịch Hội đồng.
Xây dựng 3 kịch bản phát triển
Quy hoạch tỉnh Quảng Ngãi đã xây dựng 3 kịch bản phát triển: Kịch bản 1: Phát triển theo hướng đa trung tâm; Kịch bản 2: Phát triển theo hướng công nghiệp hóa toàn diện và Kịch bản 3: Phát triển theo hướng hài hòa và bền vững. Mỗi kịch bản đều có những ưu thế và nhược điểm riêng.
Với điều kiện thực tế và tiềm lực, dư địa phát triển hiện có, qua phân tích, cân nhắc các yếu tố về kinh tế, xã hội, môi trường, tỉnh Quảng Ngãi lựa chọn phát triển theo hướng hài hòa và bền vững (tốc độ tăng trưởng GRDP bình quân giai đoạn 2021-2030 là 7,25-8,25%; trong đó: 2021-2025 là 7-8% và 2026-2030 là 7,5-8,5%) là kịch bản phát triển của tỉnh trong thời kỳ tới.
Cùng với đó, tỉnh xác định mục tiêu đến năm 2030, Quảng Ngãi là tỉnh phát triển khá của cả nước, có thu nhập bình quân đầu người ít nhất bằng mức bình quân của cả nước; là tỉnh công nghiệp với hai ngành công nghiệp chủ lực là lọc hóa dầu và luyện kim thép; hướng tới năm 2050, Quảng Ngãi là tỉnh phát triển bền vững và đa dạng với các ngành công nghiệp xanh, công nghiệp công nghệ cao tập trung tại các khu công nghiệp và cụm công nghiệp tập trung.
4 hành lang kinh tế chiến lược, 6 không gian kinh tế động lực
Bên cạnh đó, trên cơ sở phân tích thực trạng, nhận diện được các thế mạnh, điểm yếu của từng vùng, khu vực trên địa bàn, Quy hoạch tỉnh Quảng Ngãi cũng đã định hình không gian, tầm nhìn phát triển thể hiện qua cấu trúc 4 hành lang kinh tế chiến lược, 5 vùng liên huyện kết nối, 6 không gian kinh tế động lực. Đây được xem là cấu trúc của sự phát triển cân bằng, liên kết và hỗ trợ lẫn nhau giữa khu vực duyên hải, trung du, miền núi và hải đảo của tỉnh Quảng Ngãi.
Cấu trúc không gian phát triển tỉnh Quảng Ngãi sẽ được phát triển theo 4 hành lang kinh tế chiến lược gồm: (1) Hành lang kinh tế Bắc Nam: Dung Quất - TP Quảng Ngãi - Sa Huỳnh (hành lang Bắc Nam quốc gia); (2) Hành lang Ba Vì (Ba Tơ) - Sơn Hà - Sơn Tây - Trà Bồng (hành lang liên kết nội tỉnh, dọc theo Tỉnh lộ 622, 626 và 24B kết nối từ Trà Bồng đến Ba Tơ); (3) Hành lang Lý Sơn - Dung Quất - Trà Bồng - Trà My dọc Quốc lộ 24C mở rộng kết nối Trà My, và cửa khầu Nam Giang (Hành lang Đông Tây phía Bắc); (4) Hành lang kinh tế dọc Quốc lộ 24 Sa Huỳnh - Ba Tơ - Bờ Y: từ Phổ An đi Thạch Trụ - Phổ Phong đến Ba Tơ - Kon Tum - Bờ Y - Ngọc Hồi (Hành lang Đông Tây phía Nam).
Đồng thời định vị không gian kinh tế động lực: (1) Thành phố Quảng Ngãi và vùng phụ cận (Khu vực A): Vùng phụ cận thuộc một phần các huyện Sơn Tịnh, Tư Nghĩa, Nghĩa Hành; (2) Vùng động lực công nghiệp của tỉnh (Khu vực B): Bao gồm huyện Bình Sơn (Khu kinh tế Dung Quất) và một phần huyện Trà Bồng, một phần huyện Sơn Tịnh là trọng điểm công nghiệp và dịch vụ hậu cần; (3) Khu vực kinh tế sinh thái biển (Khu vực C): Bao gồm thị xã Đức Phổ và huyện Mộ Đức; (4) Khu vực kinh tế rừng xanh (Khu vực D): Bao gồm các huyện Trà Bồng, Sơn Tây, Minh Long, Ba Tơ; (5) Hành lang nông nghiệp bền vững (Khu vực E): Bao gồm các khu vực có địa hình tương đối bằng phẳng thuận lợi phát triển nông nghiệp xen giữa các khu vực đồi núi thuộc địa giới hành chính của các huyện Nghĩa Hành, Mộ Đức, một phần huyện Sơn Tịnh, Sơn Hà, Minh Long, Ba Tơ; (6) Đảo Lý Sơn - “ngọc lớn - ngọc bé” của Biển Đông (Khu vực F): Đảo Lý Sơn, với định hướng phát triển đảo Lý Sơn trở thành trung tâm du lịch biển - đảo.
Phân chia hệ thống đô thị thành 3 vùng đô thị động lực mang tính bổ trợ lẫn nhau, bao gồm: (1) Vùng đô thị trung tâm: thành phố Quảng Ngãi và vùng phụ cận; (2) Vùng trung tâm đô thị phía Bắc: thị xã Bình Sơn, thị trấn Trà Xuân, KKT Dung Quất; (3) Vùng trung tâm đô thị phía Nam: thị xã Đức Phổ và vùng phụ cận.
Giảm phụ thuộc vào dầu, thép, đẩy mạnh liên kết vùng
Đánh giá về tầm nhìn, chiến lược phát triển của Quảng Ngãi, ý kiến các thành viên Hội đồng thẩm định cho rằng, yếu tố liên kết vùng thể hiện trong Quy hoạch tỉnh còn khá mờ nhạt, trong khi đây là động lực quan trọng kích thích sự phát triển, lan tỏa kết nối kinh tế.
Do đó, quy hoạch tỉnh cần làm rõ vai trò, ý nghĩa của các hệ thống giao thông quốc gia đến sự phát triển kinh tế của Quảng Ngãi, đặc biệt đối với dịch vụ logistics, đồng thời làm rõ việc liên kết phát triển giữa cảng hàng không Chu Lai với cảng Dung Quất, nhất là cảng xuất nhập khẩu quan trọng qua đường hàng không và cảng biển là một lợi thế của Quảng Ngãi.
Về phát triển đô thị và công nghiệp, Quảng Ngãi cần xây dựng phương án quy hoạch Khu kinh tế Dung Quất không chỉ mang lại giá trị phát triển cho tỉnh, mà cho toàn vùng, cùng những sản phẩm có giá trị, kỹ thuật cao gắn với công nghiệp xanh.
Đánh giá dự thảo Quy hoạch tỉnh Quảng Ngãi, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cơ bản thống nhất với kịch bản kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn dựa trên mục tiêu phát triển theo hướng hài hòa và bền vững của tỉnh.
Tuy nhiên, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng lưu ý, Quảng Ngãi cần nhận diện lại những tồn tại, hạn chế, đặc biệt là các điểm nghẽn phát triển, trong đó lưu ý đến vấn đề cân đối cơ cấu kinh tế, phát triển đô thị, làm rõ các mối quan hệ vùng, liên kết phát triển của Quảng Ngãi với vùng kinh tế trọng điểm miền Trung để thấy được sự liên kết chặt chẽ với 2 địa phương là Quảng Nam và Bình Định và cả với vùng Tây Nguyên (Kon Tum) - điểm tựa của Quảng Ngãi hướng ra biển Đông. Từ đó, xác định các lợi thế, cơ hội mới để tận dụng trong phát triển.
Đồng thời, Bộ trưởng yêu cầu Quảng Ngãi làm rõ tính khả thi của các kịch bản phát triển, trong đó xác định rõ động lực, đột phá tăng trưởng, đóng góp của từng ngành, lĩnh vực trong tăng trưởng, không để ngành công nghiệp lọc dầu, luyện thép khiến cơ cấu kinh tế mất cân bằng, lan tỏa các ngành nhằm tăng thu hút đầu tư.
Về phát triển du lịch, cần rà soát lại các sản phẩm theo định hướng phát triển của tỉnh; tập trung vào tính đặc thù, khác biệt, cạnh tranh, tạo giá trị cao. Xác định rõ lợi thế so sánh (về tiềm năng, về vị trí, về cơ hội) của du lịch Quảng Ngãi với các địa phương có điều kiện tương đồng.
Tại phiên họp, Hội đồng thẩm định đã tiến hành bỏ phiếu thông qua Quy hoạch tỉnh Quảng Ngãi thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, kết quả 100% thành viên Hội đồng nhất trí thông qua với điều kiện sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện theo kết luận của Hội đồng.
