Cần tăng cường cải thiện chất lượng hệ thống cây xanh đô thị để TP Hà Nội ngày càng trở lên xanh - sạch - đẹp, trở thành thành phố đáng sống cho mọi người dân... 
Ngày 14/8, Sở Xây dựng Hà Nội tổ chức Hội thảo khoa học “Nghiên cứu đánh giá một số chủng loại cây xanh đô thị phù hợp trên địa bàn TP Hà Nội”, với sự tham gia của các Sở, ngành, chuyên gia và doanh nghiệp.
Kỳ vọng trở thành thành phố đáng sống
Đánh giá vai trò, tầm quan trọng của hệ thống cây xanh trong đời sống con người, Phó giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội Nguyễn Thế Công cho biết, hệ thống cây xanh từ lâu đã được coi như một lá phổi cho đô thị, có tác dụng bảo vệ môi trường và cải thiên môi sinh. Cây xanh càng có giá trị và vị trí quan trọng hơn đối với những thành phố lớn, có mật độ dân số đông, mang đến nhưng giá trị lớn lao về môi trường và kiến trúc cảnh quan.
Hà Nội luôn được đánh giá có một lá phổi xanh, hệ thống cây xanh gắn liền với sự phát triển lâu dài của Thành phố, là đô thị có nhiều cây xanh trên cả nước. Hà Nội gắn liền với các khu phố cổ được trồng các loại cây đặc trưng, đồng bộ trên các tuyến đường: Hai Bà Trưng, Đinh Tiên Hoang, Lê Thái Tổ, Hàng Bài, Lý Thường Kiệt…
Để có được sự đánh giá khách quan về hệ thống cây xanh của Hà Nội hiện nay, Hà Nội luôn ghi nhận những đóng góp to lớn của các chuyên gia, nhà khoa học và các tổ chức cá nhân trong việc trồng, chăm sóc hệ thống cây xanh đô thị.
Theo TS.KTS Phạm Anh Tuấn - Chủ tịch Chi hội Kiến trúc sư cảnh quan Việt Nam, xét trên cả nước, cây xanh đường phố ở Hà Nội nổi trội hơn nhiều các thành phố khác với nhiều tuyến đường có dải phân cách rộng trồng cỏ và cây xanh… góp phần không nhỏ tạo nên diện mạo của Thủ đô.
Ông Nguyễn Đức Hưng - Giám đốc Trung tâm Quản lý hạ tầng kỹ thuật TP Hà Nội cho biết, trên các tuyến đường phố thuộc địa bàn 12 quận nội thành và 17 huyện, thị xã Sơn Tây, khối lượng quản lý theo phân cấp của đơn vị là 2,4 triệu m2 thảm cỏ, cây mảng, hàng rào, hoa lưu niên, cây cảnh; 1.500 m2 hoa thời vụ; khoảng 194.000 cây bóng mát, 510.000 cây Keo, Tràm, Bạch đàn trên 644 tuyến đường phố của 12 quận, 107 tuyến đường cao tốc, quốc lộ, vành đai, đường tỉnh, các đường trên địa bàn các huyện, thị xã Sơn Tây. Qua số liệu thống kê chưa đầy đủ UBND cấp huyện quản lý khoảng 460.900 cây tại các địa bàn còn lại.
Ngoài ra, theo thống kê trên địa bàn 12 quận có hơn 8.000 cây cổ thụ (có độ tuổi tối thiểu 50 năm hoặc cây có đường kính từ 50cm trở lên tại chiều cao 1,3 m của cây) gồm các loài chủ yếu như: Bàng, Bằng lăng, Chẹo, Đa, Lan, Lát hoa, Lim xẹt (Muồng thẫm), Long não, Muồng đen, Hoa sữa, Sao đen, Sấu, Sưa, Xà cừ, Phượng vĩ...
Giải pháp thúc đẩy chất lượng cây xanh đô thị
Phó giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội Nguyễn Thế Công cho rằng, để Hà Nội ngày càng trở lên xanh - sạch - đẹp, trở thành thành phố đáng sống cho mọi người dân cần tăng cường hơn nữa trong cải thiện chất lượng hệ thống cây xanh đô thị...
Tuy nhiên, TS.KTS Phạm Anh Tuấn nhận định, mặc dù gặt hái được nhiều thành tựu trong phát triển cây xanh đô thị nhưng chỉ số về tiêu chuẩn đất cây xanh của TP Hà Nội còn thấp, chưa đạt 50 cây/km. Với chỉ số này, khoảng cách cây xanh trung bình đang là hơn 20 m là khoảng cách quá xa cho tiêu chuẩn trồng cây đường phố. Khoảng cách trồng cây tiểu mộc, trung mộc và đại mộc lần lượt là: 4 - 8 m, 8 - 12 m và 12 - 15 m.
Hiện nay, TP Hà Nội vẫn chưa có danh sách chính thức quy định về các loại cây bóng mát trồng, hạn chế trồng và cấm trồng trong khu đô thị. Điều này đã khiến công tác quản lý gặp rất nhiều khó khăn trong việc kiểm soát hoạt động trồng, thiếu cơ sở cho việc xử lý các trường hợp vi phạm trong công tác trồng cây đô thị.
Theo ông Nguyễn Đức Hưng, để đảm bảo phát triển hệ thống cây xanh đối với các tuyến đường, tuyến phố chuẩn bị đầu tư xây dựng, cần có các giải pháp cụ thể để lập quy hoạch cho hệ thống các công trình ngầm (cấp nước, thoát nước, đường điện…).
Đối với các dự án cải tạo, chỉnh trang hè phố, cần lập phương án bảo vệ hệ thống cây xanh hiện trạng, tránh để tình trạng thi công hạ hè, phá bồn làm cây bóng mát bị nổi rễ.
Ông Nguyễn Đức Hưng cũng đồng thời kiến nghị sớm ban hành định mức kỹ thuật và giá dịch vụ công ích cho công tác quản lý, giám sát duy tu, duy trì hệ thống cây xanh đô thị, cơ chế và giá đền bù chặt hạ, di chuyển cây xanh…
Đồng quan điểm trên, các chuyên gia cũng cho rằng, để có được mạng lưới cây xanh hoàn chỉnh, phát huy được tác dụng, cần quy hoạch tổng thể hệ thống cây xanh trên địa bàn Thành phố; Quy hoạch mạng lưới cây xanh cho từng quận, huyện và những khu đô thị mới; Quy hoạch thiết kế trồng cây xanh, dựa trên phân loại các đường phố trong khu đô thị mới…
Ban hành quy định về quản lý cây xanh đô thị, như trên các tuyến đường tỉnh trên địa bàn các huyện; Ban hành danh mục cây khuyến khích trồng, cây hạn chế trồng và cây cấm trồng trong đô thị để làm cơ sở phục vụ công tác quản lý, phát triển hệ thống cây xanh đô thị...
