Trên đây là phát biểu của Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Tường Văn tại Hội nghị toàn quốc về đẩy nhanh tiến độ và nâng cao chất lượng công tác quy hoạch thời kỳ 2021 - 2030. Hội nghị do Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì.
Tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Tường Văn đã báo cáo về tình hình thực hiện quy hoạch quốc gia, theo đó Bộ Xây dựng đang được giao 2 quy hoạch. Thứ nhất là Quy hoạch Thăm dò, khai thác, chế biến, sử dụng khoáng sản làm vật liệu xây dựng. Hiện Bộ Xây dựng đang trình Hội đồng thẩm định quốc gia, và dự kiến hoàn thiện trình Chính phủ trong quý II/2023.
Thứ hai là Quy hoạch Hệ thống đô thị và nông thôn quốc gia, Bộ đã hoàn thành dự thảo. Hiện Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định 390 thành lập Hội đồng thẩm định Quy hoạch hệ thống đô thị và nông thôn quốc gia. Bộ Xây dựng sẽ trình Hội đồng sớm Quy hoạch này.
Liên quan đến trách nhiệm của Bộ Xây dựng trong tháo gỡ khó khăn, vướng mắc theo Nghị quyết 61 và Nghị quyết 108, Thứ trưởng Nguyễn Tường Văn cho biết, về vấn đề thể chế, Bộ Xây dựng đã phối hợp với Bộ KH&ĐT nghiên cứu sửa đổi, bổ sung Nghị định 37 quy định chi tiết trong lĩnh vực quy hoạch. Bộ cũng đã phối hợp với Bộ Tài chính xây dựng dự thảo Thông tư hướng dẫn sử dụng kinh phí để lập thẩm định phê duyệt quy hoạch.
Thứ nhất, đối với nội dung lập quy hoạch, Bộ đã tổ chức lập thẩm định tích hợp quy hoạch chung, gồm 2 hợp phần là hợp phần đô thị, nông thôn và hợp phần thăm dò khai thác, chế biến để cùng Bộ KH&ĐT tích hợp vào Quy hoạch tổng thể quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh.
Thứ hai, hướng dẫn các địa phương tổ chức lập các quy hoạch chung đô thị, quy hoạch khu chức năng, quy hoạch xây dựng vùng, đồng thời với việc xây dựng quy hoạch tỉnh.
Từ năm 2019, Bộ Xây dựng đã tổ chức thẩm định 36 quy hoạch chung thuộc thẩm quyền quy hoạch của Chính phủ và góp ý cho hàng trăm quy hoạch chung đô thị thuộc thẩm quyền địa phương.
Thứ trưởng Nguyễn Tường Văn cho biết, qua quá trình theo dõi, khi triển khai Nghị quyết 61 và Nghị quyết 108, Bộ Xây dựng nhận thấy một số vướng mắc, khó khăn. Trước tiên, về nội hàm tích hợp, chúng ta chưa thống nhất cụ thể trong lĩnh vực quản lý của Bộ Xây dựng để đưa ra các phương án về hệ thống quy hoạch đô thị, phát triển đô thị.
Hiện có 5 thành phố Trung ương, việc thực hiện đồng thời 2 quy hoạch tỉnh và quy hoạch xây dựng đô thị đang có những nội dung chưa được cụ thể, dẫn đến khó khăn cho 5 địa phương này.
Thứ ba, trình tự thủ tục, trách nhiệm của các cơ quan khi thẩm định hợp phần quy hoạch.
Thứ tư, liên quan đến việc huy động, tiếp nhận sử dụng các nguồn lực để tổ chức thẩm định quy hoạch. Đến nay, có rất nhiều địa phương đang huy động nguồn lực tài trợ, nguồn vốn nước ngoài để phục vụ cho công tác này.
Trong quy hoạch xây dựng đô thị có vấn đề lập các quy hoạch chung đô thị mới. Hiện có nhiều nhu cầu xây dựng đô thị mới nhưng lại chưa có quy hoạch, do đó các địa phương rất mong muốn lập quy hoạch này.
Trước thực trạng đó, Bộ Xây dựng kiến nghị rà soát, sửa đổi Nghị định 37 về quy định vấn đề hướng dẫn quy hoạch, trong đó có vấn đề tích hợp quy hoạch. Bộ Xây dựng trình sớm, được các Bộ, ngành phối hợp để điều chỉnh quy hoạch đô thị, nông thôn. Bộ mong Thủ tướng Chính phủ cho chủ trương để các tỉnh lập các đô thị mới.
Cũng trong phần phát biểu của mình, Thứ trưởng Nguyễn Tường Văn bày tỏ mong muốn các địa phương tập trung rà soát quy hoạch chung đô thị, hoặc là xây dựng đồng thời với quá trình lập thẩm định quy hoạch tỉnh.
Hiện có nhiều địa phương đã chủ động trong công tác này, như Vĩnh Phúc, Hải Dương, Bình Dương, Quảng Ninh. Tuy nhiên, vẫn có một số địa phương chưa tập trung cho công tác này.
Cũng liên quan đến công tác quy hoạch, tại Hội nghị, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đề nghị các địa phương đẩy nhanh tiến độ lập quy hoạch chung, quy hoạch phân khu. Theo Phó Thủ tướng, khi đó chúng ta mới bảo đảm có cơ sở hợp lý để thực hiện các quy hoạch.