Tập trung thể chế hóa 05 nhóm chính sách lớn về kinh tế tư nhân

Chiều 14/5, tiếp tục Phiên họp thứ 45, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân.

Chuyển từ tiền kiểm sang hậu kiểm

Trình bày Tờ trình dự thảo Nghị quyết, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Tâm cho biết, dự thảo Nghị quyết tập trung thể chế hóa theo 05 nhóm chính sách lớn: (1) Cải thiện môi trường kinh doanh; (2) Hỗ trợ tiếp cận nguồn lực đất đai, mặt bằng sản xuất kinh doanh; (3) Hỗ trợ tài chính, tín dụng và mua sắm công; (4) Hỗ trợ khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và đào tạo nhân lực; (5) Hỗ trợ hình thành doanh nghiệp vừa và lớn, doanh nghiệp tiên phong.

Trong đó, về cải thiện môi trường kinh doanh, nguyên tắc hoạt động thanh tra, kiểm tra đối với doanh nghiệp, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh, dự thảo Nghị quyết quy định không thanh tra, kiểm tra đối với doanh nghiệp, hộ kinh doanh quá 01 lần/năm, trừ trường hợp có bằng chứng vi phạm rõ ràng. Xử lý nghiêm các hành vi lạm dụng thanh tra, kiểm tra để nhũng nhiễu, gây khó khăn cho doanh nghiệp.

Ưu tiên thanh tra, kiểm tra từ xa dựa trên các dữ liệu điện tử, giảm thanh tra, kiểm tra trực tiếp. Miễn kiểm tra thực tế đối với các doanh nghiệp tuân thủ tốt quy định pháp luật.

Đặc biệt, chuyển việc quản lý điều kiện kinh doanh từ cấp phép, chứng nhận sang thực hiện công bố điều kiện kinh doanh và hậu kiểm, trừ một số ít lĩnh vực bắt buộc phải thực hiện thủ tục cấp phép theo quy định và thông lệ quốc tế.

Về nguyên tắc xử lý các vi phạm và giải quyết các vụ việc trong hoạt động kinh doanh, dự thảo Nghị quyết quy định đối với vi phạm, vụ việc về dân sự, kinh tế, ưu tiên áp dụng các biện pháp về dân sự, kinh tế, hành chính trước; các doanh nghiệp, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh được chủ động khắc phục vi phạm, thiệt hại.

Trường hợp thực tiễn áp dụng pháp luật có thể dẫn đến xử lý hình sự hoặc không xử lý hình sự thì không áp dụng xử lý hình sự.

Đối với vi phạm đến mức xử lý hình sự, ưu tiên các biện pháp khắc phục hậu quả kinh tế chủ động, kịp thời và toàn diện trước và là căn cứ quan trọng để cơ quan tiến hành tố tụng xem xét khi quyết định khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử và các biện pháp xử lý tiếp theo.

Không được áp dụng hồi tố các quy định pháp luật để xử lý bất lợi cho doanh nghiệp, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh.

Sẽ sửa tất các Luật có liên quan đến kinh tế tư nhân

Thảo luận tại phiên họp, các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội tán thành với sự cần thiết, cơ sở chính trị và cơ sở thực tiễn xây dựng ban hành Nghị quyết theo trình tự, thủ tục rút gọn.

Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết, để Nghị quyết đi vào cuộc sống và hạn chế các vướng mắc, chồng chéo phát sinh, tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV lần này, Quốc hội sẽ sửa tất cả các luật có liên quan đến kinh tế tư nhân, trong đó có Luật Tố tụng dân sự, Luật Thuế thu nhập, Luật Đầu tư, Đấu thầu, Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, Luật Thanh tra…

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cũng nhấn mạnh đến việc lựa chọn nội dung mang tính đột phá của Bộ Chính trị, Trung ương Đảng, Quốc hội và Chính phủ về kinh tế tư nhân như: Cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, hỗ trợ tiếp cận nguồn lực đất đai, hỗ trợ tài chính tín dụng, mua sắm công, thúc đẩy PPP và đặt hàng doanh nghiệp...

Bên cạnh đó, Nghị quyết cũng đưa các cơ chế, chính sách để hỗ trợ doanh nghiệp đầu tư vào khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, đào tạo nhân lực; hỗ trợ hình thành doanh nghiệp lớn, doanh nghiệp tiên phong; cải thiện môi trường đầu tư theo phương châm bình đẳng giữa tư nhân trong nước cũng tương tự như môi trường hoạt động của doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài.

Nhà nước thay vì kiểm soát, giám sát như trước đây chuyển sang kiến tạo, phát triển; không đứng ngoài thị trường nhưng cũng không dấn sâu vào sự phát triển của doanh nghiệp.

Giải trình tại Phiên họp, Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Chí Dũng cho biết, việc lựa chọn nội dung nào đưa vào Nghị quyết là vấn đề rất khó. Đối với các quy định liên quan đến trách nhiệm hình sự, dân sự, thanh tra, kiểm tra là những chủ trương lớn, cộng đồng doanh nghiệp rất mong chờ, dù chưa thể cụ thể ngay nhưng là định hướng cho việc triển khai, sửa đổi các luật tiếp theo.