Tỉnh Tây Ninh vừa có thêm 2 đô thị đạt tiêu chí đô thị loại III, theo đánh giá của Hội đồng thẩm định liên ngành do Bộ Xây dựng chủ trì. Ngày 08/01, tại trụ sở Bộ Xây dựng, Hội đồng thẩm định liên ngành đã tổ chức Hội nghị thẩm định 2 đề án phân loại đô thị thị xã Trảng Bàng và thị xã Hoà Thành, tỉnh Tây Ninh theo theo tiêu chí đô thị loại III.
Sự cần thiết công nhận thị xã Trảng Bàng, thị xã Hoà Thành là đô thị loại III
Thị xã Trảng Bàng là cửa ngõ phía Nam của tỉnh Tây Ninh với vùng Nam Bộ và vùng TP.HCM, đồng thời là trung tâm hành chính, chính trị, nơi có các khu vực di tích lịch sử cách mạng cấp quốc gia, có tiềm năng phát triển công nghiệp, dịch vụ, du lịch và nông nghiệp kỹ thuật cao; là một cực tăng trưởng lớn, đầu mối giao thông của tỉnh Tây Ninh, trung tâm của tiểu vùng IV khu vực biên giới Tây Nam.
Trảng Bàng được Bộ Xây dựng công nhận là đô thị loại IV ngày 28/12/2018. Thị xã Trảng Bàng được thành lập ngày 10/01/2020.
Quy hoạch tỉnh Tây Ninh thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn 2050, Quy hoạch hệ thống đô thị và nông thôn thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, Chương trình phát triển đô thị tỉnh Tây Ninh đến năm 2030 và Quy hoạch chung xây dựng đô thị Trảng Bàng đến năm 2035 đều xác định đến năm 2030 Trảng Bàng là đô thị loại III.
Trong khi đó, thị xã Hòa Thành ở vị trí trung tâm tỉnh Tây Ninh, cách TP Tây Ninh khoảng 7km, cách TP.HCM khoảng 90 km, là khu vực đô thị hóa cao và thuận lợi thu hút đầu tư phát triển.
Thị xã Hòa Thành được thành lập ngày 10/01/2020, trên cơ sở toàn bộ diện tích tự nhiên 82,92 km2 và quy mô dân số 147.666 người của huyện Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh. Thị xã có 8 đơn vị hành chính, với 4 phường và 4 xã.
Theo Quy hoạch tỉnh Tây Ninh thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050: thị xã Hòa Thành là đô thị loại III năm 2024 - 2025. Quy hoạch chung xây dựng đô thị Hòa Thành đến năm 2035 xác định giai đoạn năm 2021 - 2030, Hòa Thành phát triển thành đô thị loại III; Chương trình phát triển đô thị tỉnh Tây Ninh đến năm 2030, xác định lộ trình phân loại đô thị giai đoạn năm 2021-2025, lập đề án công nhận thị xã Hòa Thành là đô thị loại III; thành lập TP Hòa Thành thuộc tỉnh Tây Ninh. Giai đoạn 2026-2030 nâng cao chất lượng hạ tầng đô thị đáp ứng tiêu chuẩn đô thị loại II. Đến năm 2030, nâng loại TP Hòa Thành lên đô thị loại II.
Với những căn cứ nêu trên, việc lập Đề án phân loại đô thị thị xã Trảng Bàng, thị xã Hoà Thành là đô thị loại III là rất cần thiết để tạo điều kiện thúc đẩy, nâng cao vai trò quản lý hành chính, nâng cấp cơ sở hạ tầng đô thị, tạo cơ hội thu hút đầu tư phát triển kinh tế; nâng cao chất lượng cuộc sống, chất lượng đô thị.
2 thị xã đảm bảo các tiêu chí để công nhận là đô thị loại III
Thị xã Trảng Bàng có diện tích tự nhiên 34.013,90 ha; khu vực nội thị có diện tích 15.457,80 ha, gồm 6 phường: Trảng Bàng, An Tịnh, An Hòa, Gia Lộc, Gia Bình và Lộc Hưng; khu vực ngoại thị có diện tích 18.556,10 ha, gồm 4 xã: Hưng Thuận, Đôn Thuận, Phước Bình và Phước Chỉ.
Dân số toàn thị xã Trảng Bàng hiện có 181.082 người, trong đó: Dân số khu vực nội thị 132.071 người và dân số khu vực ngoại thị 49.011 người; dân số quy đổi là 25.568 người.
Căn cứ vào 5 tiêu chí và 63 tiêu chuẩn về phân loại đô thị, Cục Phát triển đô thị đánh giá Đề án phân loại đô thị thị xã Trảng Bàng đạt tiêu chí đô thị loại III theo quy định.
Trong đó còn 6/63 tiêu chuẩn chưa đạt so với quy định gồm: Mật độ dân số toàn đô thị; cơ sở y tế cấp đô thị; tỷ lệ nước thải đô thị được xử lý đạt quy chuẩn kỹ thuật; nhà tang lễ; công trình xanh; khu chức năng đô thị, khu đô thị mới được quy hoạch, thiết kế theo mô hình xanh, ứng dụng công nghệ cao, thông minh.
Đối với thị xã Hòa Thành, phạm vi đánh giá phân loại đô thị bao gồm diện tích tự nhiên 8.292,43 ha; khu vực nội thị có diện tích là 2.342,29 ha với 4 phường: Long Hoa, Long Thành Trung, Long Thành Bắc, Hiệp Tân; khu vực ngoại thị có diện tích là 5.950,14 ha với 04 xã: Long Thành Nam, Trường Tây, Trường Đông, Trường Hòa.
Dân số toàn thị xã Hòa Thành hiện có 139.853 người, trong đó: Dân số khu vực nội thị là 68.887 người và dân số khu vực ngoại thị là 70.966 người.
Căn cứ vào 5 tiêu chí và 63 tiêu chuẩn về phân loại đô thị, Cục Phát triển đô thị đánh giá Đề án phân loại đô thị thị xã Hòa Thành đạt tiêu chí đô thị loại III theo quy định.
Trong đó còn 4/63 tiêu chuẩn chưa đạt so với quy định gồm: Tỷ lệ nước thải đô thị được xử lý đạt quy chuẩn kỹ thuật; tăng trưởng kinh tế trung bình 3 năm; công trình xanh; khu chức năng đô thị, khu đô thị mới được quy hoạch, thiết kế theo mô hình xanh, ứng dụng công nghệ cao, thông minh.
Có lộ trình cụ thể khắc phục các tiêu chí còn thiếu, còn yếu
Về cơ bản, Hội đồng thẩm định nhất trí về sự cần thiết, đề nghị cấp có thẩm quyền công nhận thị xã Trảng Bàng, thị xã Hoà Thành đạt tiêu chí đô thị loại III. Hội đồng đánh giá thành phần hồ sơ, cơ sở pháp lý đầy đủ, trình tự thủ tục đúng quy định của pháp luật…
Tuy nhiên, các thành viên của Hội đồng thẩm định cũng đóng góp một số ý kiến để hoàn thiện các đề án. Theo đó, các địa phương cần lưu ý các nội dung như điều chỉnh Chương trình phát triển đô thị phù hợp với thực trạng phát triển; xác định đặc trưng của đô thị để khai thác sâu; bổ sung thống kê sử dụng đất; bổ sung đánh giá phát triển đô thị qua từng giai đoạn; bổ sung quy chế quản lý kiến trúc cảnh quan.
Đồng thời có giải pháp cải thiện tỷ lệ dân số được cấp nước sạch; xây dựng hệ thống xử lý nước thải tập trung; đẩy mạnh sắp xếp đơn vị hành chính, chuyển đổi số, xây dựng chính quyền số; đảm bảo diện tích đất quốc phòng và công trình quốc phòng phù hợp với các chương trình phát triển kinh tế - xã hội; đảm bảo quy mô của các công trình văn hóa cấp đô thị.
Ngoài ra, quan tâm bố trí quỹ đất xây dựng nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân tại các khu công nghiệp; cải thiện chỉ tiêu đất công viên, cây xanh đô thị; rà soát, thống nhất số liệu và đảm bảo tính chính xác…
Kết luận các hội nghị, ông Lê Hoàng Trung - Phó Cục trưởng Cục Phát triển đô thị (Bộ Xây dựng) nhấn mạnh, việc công nhận thị xã Trảng Bàng và thị xã Hoà Thành là đô thị loại III phù hợp với định hướng phát triển đô thị trong các quy hoạch liên quan và Chương trình phát triển đô thị của địa phương.
Hai đô thị có có 2 tính chất khác biệt, Trảng Bàng là cửa ngõ phía Nam của tỉnh Tây Ninh, ngay bên cạnh huyện Củ Chi (TP.HCM) và có vị trí kết nối được với nhiều đô thị xung quanh, kết nối với cửa khẩu giao thương.
Có vai trò, vị trí quan trọng, tuy nhiên vì có diện tích lớn, nên đầu tư hạ tầng của Trảng Bàng cũng còn những hạn chế.
Đối với thị xã Hoà Thành, có tính chất nổi trội là trung tâm văn hoá, tôn giáo cấp quốc gia. Ngoài các tiêu chí theo quy định, đô thị này cần xác định được các tính chất nổi trội.
Bên cạnh đó, với định hướng phát triển công nghiệp, hoặc du lịch, dịch vụ gắn với văn hoá, tôn giáo của từng địa phương, thì vấn đề nhà ở cho công nhân, các dịch vụ công cộng và cơ sở lưu trú còn thiếu so với nhu cầu.
Các địa phương cũng cần lưu ý cải thiện tiêu chuẩn, tiêu chí liên quan đến cấp nước sạch, xử lý nước thải, y tế, nhà tang lễ…
Một số nội dung khác, ông Lê Hoàng Trung đề nghị các địa phương tiếp thu ý kiến thành viên Hội đồng thẩm định, rà soát Chương trình phát triển đô thị để xác định các định hướng, nguồn lực để đạt các mục tiêu, cũng như có lộ trình khắc phục các tiêu chuẩn, tiêu chí còn thiếu, còn yếu.
Kết quả, 100% thành viên Hội đồng thẩm định thống nhất thông qua Đề án đề nghị công nhận thị xã Trảng Bàng (với 85,52 điểm) và thị xã Hoà Thành (86,51) là đô thị loại III; đồng thời đề nghị các địa phương rà soát, hoàn thiện hồ sơ, sớm trình cấp thẩm quyền công nhận là đô thị loại III.
