Tháo gỡ điểm nghẽn trong phát triển hệ thống bãi đỗ xe tại Việt Nam

17:43 06/05/2025
Dự thảo “Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về Hệ thống công trình hạ tầng kỹ thuật - Công trình bãi đỗ xe” (QCVN 07-11:2025/BXD) hiện đang được Bộ Xây dựng lấy ý kiến rộng rãi, được kỳ vọng sẽ tháo gỡ nhiều điểm nghẽn trong phát triển hệ thống bãi đỗ xe tại Việt Nam.
Tháo gỡ điểm nghẽn trong phát triển hệ thống bãi đỗ xe tại Việt Nam
Quang cảnh Hội thảo.

Ngày 06/5, tại trụ sở Bộ Xây dựng đã diễn ra Hội thảo góp ý cho Dự thảo “Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về Hệ thống công trình hạ tầng kỹ thuật - Công trình bãi đỗ xe” (QCVN 07-11:2025/BXD).

Hội thảo có sự tham dự của đại diện các Bộ, ngành, địa phương, chuyên gia và cộng đồng doanh nghiệp trong lĩnh vực hạ tầng giao thông, với mục tiêu tạo ra một khung pháp lý đồng bộ, hiện đại và thực tiễn hơn cho phát triển bãi đỗ xe trong tương lai.

Nút thắt từ thực tiễn: Chỗ đỗ xe - “Gót chân Achilles” của đô thị lớn

Tại Hội thảo, các chuyên gia nhận định, tình trạng thiếu hụt bãi đỗ xe tại các đô thị lớn như Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng không còn là chuyện mới. Theo TS Hoàng Anh Giang - Viện Khoa học Công nghệ Xây dựng (IBST), tại Hà Nội, tỉ lệ đáp ứng chỗ đỗ xe chỉ đạt 8-10% so với quy hoạch; Hải Phòng chỉ 3-4%, TP.HCM khoảng 20%. Trong khi đó, số lượng phương tiện cá nhân vẫn không ngừng tăng nhanh, bao gồm cả xe điện - phương tiện giao thông xanh được khuyến khích trong các mục tiêu phát triển bền vững đến năm 2030.

Ông Tạ Quang Vinh - Cục trưởng Cục Kết cấu hạ tầng xây dựng (Bộ Xây dựng) phát biểu khai mạc Hội thảo.

Bên cạnh sự thiếu hụt về số lượng, chất lượng các bãi đỗ hiện hữu cũng rất không đồng đều. Một số bãi đỗ xe trong các toà nhà thương mại hoặc khu chung cư có điều kiện tốt, được đầu tư bài bản. Tuy nhiên, không ít bãi đỗ vẫn tồn tại dưới dạng tự phát, phân khu không rõ ràng, không đảm bảo tiêu chuẩn về phòng cháy chữa cháy (PCCC), thông gió, thoát nước. Đặc biệt, việc tích hợp trạm sạc cho xe điện - một yếu tố mới nổi bật - còn nhiều lúng túng, thiếu quy định cụ thể.

Ông Tạ Quang Vinh - Cục trưởng Cục Kết cấu hạ tầng xây dựng (Bộ Xây dựng) nhấn mạnh: “Nhu cầu đi lại ngày càng lớn tại các đô thị kéo theo yêu cầu cấp thiết về không gian đỗ xe. Dự thảo lần này không chỉ là công cụ kỹ thuật mà cần trở thành nền tảng chính sách hài hòa giữa yêu cầu phát triển và khả năng thực hiện trên thực tế".

Dự thảo QCVN 07-11:2025/BXD mới do Viện Quy hoạch đô thị và nông thôn quốc gia (VIUP) chủ trì biên soạn, kế thừa từ các quy chuẩn trước, đồng thời cập nhật, mở rộng nhiều nội dung.

Theo đó, dự thảo bổ sung quy định cho các loại hình bãi đỗ xe mới: bao gồm bãi đỗ xe ngầm, cao tầng, bãi thông minh, cơ khí - bán cơ khí và đặc biệt là bãi đỗ xe có trạm sạc điện. Cập nhật hệ số diện tích đỗ xe: theo loại hình công trình (văn phòng, chung cư, thương mại...) và phương tiện (ô tô, xe máy, xe điện). Tăng cường yêu cầu an toàn: đặc biệt là về PCCC, thông gió, chiếu sáng, thoát nước, nhằm đảm bảo vận hành an toàn, lâu dài. Quy định rõ về kết nối hạ tầng: như khoảng cách từ bãi đỗ đến các trục giao thông chính, yêu cầu tiếp cận cho người khuyết tật…

Quy chuẩn mới có phạm vi rộng hơn, chi tiết và cập nhật hơn với xu hướng công nghệ và thực tế phát triển. Nếu như quy chuẩn cũ chủ yếu tập trung vào yêu cầu kỹ thuật cơ bản thì dự thảo mới đã có bước tiến lớn trong tính ứng dụng và định hướng phát triển bền vững - giao thông xanh, tiết kiệm đất, an toàn và đồng bộ hạ tầng.

Hướng tới một đô thị văn minh và hạ tầng đồng bộ

Cũng tại Hội thảo, đại diện Vụ Vận tải và An toàn giao thông (Bộ Xây dựng) đề nghị bổ sung căn cứ pháp lý từ Luật Giao thông đường bộ, đảm bảo tính thống nhất giữa các bộ quy chuẩn; đại diện Cục Cảnh sát PCCC yêu cầu cụ thể hóa hơn về tiêu chuẩn bố trí trạm sạc xe điện trong nhà - yếu tố đang gây tranh cãi liên quan đến ngăn cháy và an toàn điện.

Ông Đinh Quốc Dân - Phó Viện trưởng IBST phát biểu tại Hội thảo.

Trong khi đó, một số doanh nghiệp đề xuất làm rõ hơn các hình thức đầu tư - ví dụ như nhà điều hành, nhà xưởng kết hợp bãi đỗ - vốn chưa được định danh cụ thể trong quy chuẩn.

Đại diện một số đơn vị vận hành thực tế thì cho rằng, hạn chế việc lắp đặt trạm sạc dưới tầng hầm thứ 2 vì lý do an toàn đang gây khó khăn, vì thực tiễn các tầng hầm trên thường dùng cho phương tiện xe thô sơ và ô tô chạy xăng, dầu; từ đó đề xuất thay vì cấm tầng, nên giới hạn công suất tối đa của trạm để đảm bảo an toàn.

Ngoài ra, một số chuyên gia cũng lưu ý, cần có quy định riêng cho bãi đỗ tại khu vực nông thôn, tránh áp tiêu chuẩn đô thị gây lãng phí và khó triển khai.

TS Hoàng Anh Giang - Viện IBST phát biểu tại Hội thảo.

Đánh giá về Dự thảo, TS Hoàng Anh Giang đến từ Viện IBST cho rằng, quy chuẩn mới nếu được ban hành đồng bộ, khả thi, sẽ là nền tảng quan trọng để phát triển hệ thống bãi đỗ xe thông minh, bền vững, phù hợp với mục tiêu chiến lược về giao thông xanh và chuyển đổi số trong quản lý đô thị.

Đồng quan điểm, ông Đinh Quốc Dân - Phó Viện trưởng IBST nhấn mạnh, việc hoàn thiện quy chuẩn là bước cần thiết để hiện thực hóa các chủ trương lớn của Chính phủ, như việc đến 2030, toàn bộ taxi và xe bus đầu tư mới đều sử dụng năng lượng xanh.

Các đại biểu, chuyên gia, nhà nghiên cứu, nhà quản lý cũng đóng góp một số ý kiến có giá trị về các trường hợp liên quan Dự thảo, giúp Bộ Xây dựng hoàn thiện hơn nữa Quy chuẩn. Trong đó, các ý kiến tập trung vào việc đảm bảo tính khả thi của Quy chuẩn khi áp dụng trong điều kiện địa phương, tránh tình trạng “quy định cao, thực thi khó”.

Đại diện Cục Cảnh sát PCCC đóng góp ý kiến tại Hội thảo.

Một số chuyên gia cũng đề xuất làm rõ hơn các khái niệm còn mới hoặc chưa thống nhất, như bãi đỗ xe thông minh, bãi đỗ xe cơ khí, đặc biệt là bãi đỗ có tích hợp trạm sạc xe điện - yếu tố được coi là xu hướng tất yếu trong tương lai gần; đồng thời kiến nghị cần phân biệt rõ tiêu chuẩn áp dụng giữa đô thị loại đặc biệt và các khu vực nông thôn, miền núi, hải đảo, tránh áp dụng cứng nhắc dẫn đến lãng phí nguồn lực đầu tư.

Một số ý kiến cũng nhấn mạnh sự cần thiết của việc tham chiếu kinh nghiệm quốc tế, nhất là trong quản lý, vận hành bãi đỗ xe thông minh, mô hình bãi đỗ tích hợp trung tâm thương mại, nhà điều hành, văn phòng… nhằm tăng hiệu quả sử dụng đất và đa dạng hóa nguồn thu cho nhà đầu tư.

Kết thúc Hội thảo, Bộ Xây dựng khẳng định sẽ tiếp thu đầy đủ các góp ý, tiếp tục rà soát, hoàn thiện Dự thảo QCVN 07-11:2025/BXD, đảm bảo tính khoa học, thống nhất và phù hợp thực tiễn, với kỳ vọng đây sẽ là công cụ kỹ thuật góp phần tạo lập diện mạo hạ tầng đô thị văn minh, bền vững hơn trong tương lai.

Bình luận