Nhiều doanh nghiệp kinh doanh bất động sản (BĐS) băn khoăn về quy định mức thu nhập của cặp vợ chồng 15 triệu đồng/tháng khiến đại bộ phận người được hưởng chính sách mua NƠXH tại các thành phố lớn như Hà Nội hay TP.HCM lại không đủ điều kiện vay vốn ưu đãi từ ngân hàng, do thu nhập không có khả năng trả nợ. Điều này khiến NƠXH tại một số nơi dù rất nhiều người muốn mua nhưng không vay được tiền từ ngân hàng.
Không riêng gì các thành phố lớn mà ở một số tỉnh, thành phố tập trung nhiều khu công nghiệp như Bình Dương hay Đồng Nai cũng rơi vào tình trạng tương tự. Đơn cử như dự án NƠXH tại TP Long Khánh, tỉnh Đồng Nai có 32 khách hàng phải từ bỏ quyền mua nhà từ dự án Bảo Vinh do không đóng tiền đợt 1 với lý do chủ yếu là không đủ điều kiện vay tiền lãi suất ưu đãi từ ngân hàng chính sách. Tình trạng khách hàng muốn mua nhưng doanh nghiệp bị “ế” đã xảy ra trên thực tế.
Để tháo gỡ “nút thắt” đầu ra này, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh cho biết sẽ điều chỉnh về điều kiện thu nhập có thể là 25 triệu đồng/tháng đối với cặp vợ chồng, 15 triệu đồng/tháng đối với người độc thân. Mức điều chỉnh này phù hợp với đối tượng được hưởng ưu đãi chính sách về NƠXH đã được mở rộng cho đối tượng là cán bộ, viên chức và lực lượng vũ trang, chứ không riêng gì cho công nhân và người thu nhập thấp như trước đây. Ngày 27/3/2024, Bộ Xây dựng có buổi làm việc với Bộ Quốc phòng và Bộ Công an, theo kế hoạch, chỉ tiêu Chính phủ giao, mỗi Bộ sẽ triển khai xây dựng 5.000 căn nhà ở cho lực lượng vũ trang. Như vậy, dự thảo Nghị định về Quản lý và phát triển NƠXH không chỉ nới quy định về thu nhập mà còn cả đối tượng được thuê mua.
Dự thảo Nghị định cũng bổ sung thêm trường hợp có nhà ở là nhà của mình thì diện tích bình quân của những người đăng ký thường trú tại căn nhà đó dưới 15 m² sàn/người. Quy định này phù hợp với định mức bình quân 25 m² sàn/người đối với chung cư tại các đô thị để tránh việc tập trung dân số quá cao, không đảm bảo điều kiện hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội nơi có dự án. Như vậy, đối với các trường hợp đang sống chung cùng các thế hệ trong gia đình, có đăng ký hộ khẩu thường trú vẫn đủ điều kiện về nhà ở để mua NƠXH.
Nghị định về NƠXH cũng quy định rõ cách tính (công thức) xác định giá thuê, giá thuê mua, giá bán cho 2 loại hình vốn đầu tư bao gồm: Nhà nước đầu tư xây dựng bằng vốn đầu tư công, tài chính công đoàn và nguồn vốn không sử dụng vốn đầu tư công cũng như tài chính công đoàn.
Với công thức rõ ràng về cách tính này, nhà đầu tư có thể tính ra ngay được số vốn đầu tư “đầu vào” phục vụ cho “đầu ra” của các dự án. Đây cũng là một điểm thuận lợi khi nhà đầu tư tính toán cho việc đầu tư dự án NƠXH.
Điểm mới của dự thảo Nghị định lần này là được phép bán lại NƠXH trong thời hạn 5 năm chứ không cần đợi đủ 5 năm theo quy định trước đây. Theo đó, trường hợp bán lại cho chủ đầu tư thì thực hiện việc thanh lý hợp đồng. Trường hợp bán lại cho người khác thì người mua phải đủ điều kiện được mua NƠXH theo quy định hiện hành.
Nghị định cũng quy định rõ việc nộp tiền sử dụng đất của chủ đầu tư dự án NƠXH sau 10 năm cho thuê. Theo đó, ngoài các khoản phải nộp theo quy định thì nộp 50% tiền sử dụng đất đối với chung cư và 100% đối với nhà ở riêng lẻ. Tiền sử dụng đất tính theo giá đất do UBND cấp tỉnh ban hành tại thời điểm bán nhà ở. Đối với cá nhân khi bán lại NƠXH sau 5 năm thì phải nộp 50% tiền sử dụng đất tính theo giá đất do UBND cấp tỉnh ban hành tại thời điểm bán.
Với những quy định cụ thể như trên, nhiều nút thắt cho đầu ra được tháo gỡ cho cả chủ đầu tư dự án cũng như người mua NƠXH.