Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang có 10 phút giải trình làm rõ những vấn đề liên quan đến việc tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2021-2025, trong phiên chất vấn Bộ trưởng Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Hầu A Lềnh, sáng 7/6/2023. “Trước hết với trách nhiệm được phân công chỉ huy trực tiếp việc thực hiện 3 chương trình, chúng tôi xin nhận khuyết điểm trước Quốc hội, trước bà con đang sống ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số và vùng núi vì các chương trình rất chậm, chưa đạt yêu cầu đặt ra”, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang nói.
Dẫn số liệu, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang cho biết, đến ngày 31/5, phần vốn của năm 2022 dành cho chương trình chỉ đạt hơn 58% vốn đầu tư phát triển. Riêng vốn của năm 2023 chỉ đạt hơn 17% vốn đầu tư phát triển.
“Rất nhiều khu vực, nhiều người đồng bào dân tộc thiểu số đang sống ở vùng biên cương, vùng phên dậu của đất nước đang cố gắng chịu đựng rất nhiều khó khăn để giữ từng tấc đất thiêng liêng của Tổ quốc nên chúng tôi nhận thấy trách nhiệm của mình rất nặng nề”, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang chia sẻ.
Nhắc đến 3 vướng mắc lớn, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang cho biết, cơ chế chính sách chồng chéo không phải là điều quan trọng, mà quan trọng là tháo gỡ để mọi việc “chạy thật nhanh”.
“Văn bản rất nhiều. Chỉ 3 chương trình mục tiêu quốc gia tổng cộng có 73 văn bản, chịu sự quản lý của 23 bộ, ngành Trung ương nên việc còn chồng chéo có thể chia sẻ được”, Phó Thủ tướng nói.
Việc triển khai các chương trình đã ghi nhận 339 thắc mắc của cơ sở vì “không biết làm thế nào cho đúng”.
Sau khi Thủ tướng ban hành Công điện số 71/CĐ-TTg ngày 23/2/2023 về việc tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2021-2025, trong khoảng hơn 2 tháng thì 18 bộ, ngành đã có 59 văn bản trả lời để giải đáp 261/339 thắc mắc, chiếm khoảng 70%.
Chính phủ sẽ sớm sửa đổi Nghị định số 27/2022/NĐ-CP ngày 19/4/2022 của Chính phủ quy định cơ chế quản lý, tổ chức thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia giải quyết, trước 15/6/2023.
“Cũng phải nói thật lòng với các đồng chí, tôi có hứa với Thủ tướng và Chủ tịch Quốc hội rằng trong quý I/2023 xong việc này nhưng phải mất thêm 2,5 tháng, đến nay mới có thể báo cáo về mốc thời gian 15/6”, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang nói.
Từ thực tế triển khai, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang cho biết, việc giải ngân vốn Trung ương rất chậm nhưng vốn đối ứng thuộc thẩm quyền của địa phương thì giải quyết rất nhanh. Bên cạnh đó, không phải địa phương nào cũng quan tâm đến việc triển khai các chương trình này. Đến nay còn 6 địa phương: Bình Thuận, Long An, Trà Vinh, Vĩnh Long, Bạc Liêu và Bến Tre vẫn nợ hướng dẫn thuộc thẩm quyền địa phương theo phân cấp cho chương trình.
Ngoài ra, Phó Thủ tướng cũng chỉ rõ trình độ cán bộ trực tiếp triển khai chương trình, dự án vùng đồng bào dân tộc thiểu số còn hạn chế, thủ tục "lằng nhằng" khiến chậm chễ trong quá trình thực hiện và có nguy cơ dẫn đến sai sót.
Phó Thủ tướng nhấn mạnh thời gian tới, với sự quan tâm của các đại biểu Quốc hội, Chính phủ sẽ tiếp tục đẩy mạnh tháo gỡ, hoàn thiện cơ sở pháp lý vững chắc để các chương trình được giải ngân đúng theo yêu cầu.
