Theo Ủy ban Kinh tế Quốc hội, phương án thiết kế sơ bộ, phân kỳ đầu tư của các dự án cần được thuyết minh làm rõ để bảo đảm hiệu quả khai thác, an toàn giao thông và tối ưu tổng mức đầu tư. Chiều 12/5, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về về chủ trương đầu tư dự án đường vành đai 3 TP.HCM và vành đai 4 vùng Thủ đô do Chính phủ trình đề xuất thực hiện và triển khai.
Tại phiên họp, Thường trực Ủy ban Kinh tế nhất trí với sự cần thiết đầu tư các dự án nhằm cụ thể hóa Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021-2030 đã được Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng thông qua và phù hợp với Nghị quyết số 29/2021/QH15 ngày 28/7/2021 của Quốc hội về Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025, đáp ứng yêu cầu “khẩn trương chuẩn bị đầu tư, sớm khởi công và cơ bản hoàn thành các dự án đường vành đai 3, 4 của khu vực động lực Hà Nội, TP.HCM”.
Tuy nhiên, phương án thiết kế sơ bộ, phân kỳ đầu tư theo đề xuất của Chính phủ như: quy mô 4 làn xe, mặt đường 17m, mặt cầu 17,5m và không có 2 làn dừng xe khẩn cấp, chưa phù hợp với tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN 5729:2012) về đường ôtô cao tốc.
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh đề nghị thuyết minh làm rõ hơn nội dung này, rà soát cắt giảm tối đa các nút giao trên toàn tuyến để bảo đảm hiệu quả khai thác, an toàn giao thông và tối ưu tổng mức đầu tư của dự án.
Mặt khác, hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn của Việt Nam không có quy định về khái niệm, tiêu chuẩn, quy mô đường song hành. Trong khi đó, Chính phủ đề xuất quy mô đầu tư đường song hành rất lớn (35-54,5m), tương đồng với quy mô đường đô thị theo tiêu chuẩn xây dựng Việt Nam 104:2007 về đường đô thị và chủ yếu phục vụ cho việc phát triển không gian đô thị.
Bên cạnh đó, theo Quy hoạch mạng lưới đường bộ thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, các đường vành đai này không bao gồm các đường song hành. Do đó, cần xác định rõ đường song hành là đường đô thị.
Về tốc độ thiết kế, cân nhắc đầu tư theo thực tế khai thác (80km/h) đối với dự án thành phần 3 (Dự án Vành đai 4) để tiết giảm tổng mức đầu tư. Có các giải pháp chỉ đạo, điều hành quyết liệt để nâng cao hiệu quả công tác phối hợp giữa các cơ quan thực hiện để bảo đảm được tiến độ hoàn thành dự án và ban hành chính sách hợp lý và đền bù thỏa đáng đối với người dân chịu ảnh hưởng của dự án.
Việc triển khai thực hiện nhiều dự án đường cao tốc cùng một thời gian, trong đó tập trung chủ yếu vào giai đoạn 2022-2025 sẽ cần một nguồn lực rất lớn (nguồn nhân lực, vật liệu, thiết bị máy móc…), sẽ khó bảo đảm tiến độ cơ bản hoàn thành trong năm 2025. Do vậy, Chính phủ cần có đánh giá bổ sung đầy đủ về khả năng giải ngân, hấp thụ vốn, sự cân đối và hiệu quả trong phân bổ nguồn lực, năng lực quản lý, nguồn nhân lực, khả năng gây ra tình trạng khan hiếm và tăng giá nguyên vật liệu... để có giải pháp kịp thời nhằm bảo đảm tính khả thi, hiệu quả, tiến độ, chất lượng cho dự án này và các dự án quan trọng khác cùng được triển khai.
Cũng tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh, trên cơ sở ý kiến thẩm tra của Ủy ban Kinh tế cũng như các ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, đề nghị Chính phủ nghiên cứu, tiếp thu tối đa và có giải trình, thuyết minh thỏa đáng, thuyết phục đối với những vấn đề đặt ra, báo cáo cần thể hiện rõ cơ quan trình 2 dự án này là Chính phủ và Chính phủ chịu toàn bộ trách nhiệm triển khai cũng như trách nhiệm trước Quốc hội đối với các dự án này.
