Trước đó, Sở Quy hoạch - Kiến trúc TP.HCM đã có văn bản gửi Sở Xây dựng, UBND các quận huyện và TP Thủ Đức ý kiến về quy mô tầng của công trình trên địa bàn khi chưa có quy hoạch không gian xây dựng ngầm đô thị.
Theo đó, Sở Quy hoạch - Kiến trúc cơ bản thống nhất nội dung đề xuất của Sở Xây dựng, trong giai đoạn Thành phố chưa có quy hoạch không gian xây dựng ngầm đô thị, cho phép công trình nhà ở riêng lẻ của hộ gia đình, cá nhân được phép xây dựng tối đa 01 tầng hầm để xe hoặc kỹ thuật (không bố trí phòng để ở và chức năng khác).
Sở Quy hoạch - Kiến trúc TP.HCM lưu ý khi cấp giấy phép xây dựng công trình tầng hầm cho công trình nhà ở riêng lẻ, không được xây dựng vượt quá chỉ giới xây dựng hoặc phạm vi sử dụng đất. Khi có nhu cầu xây dựng vượt quá chỉ giới xây dựng hoặc phạm vi sử dụng đất đã được xác định (trừ phần đấu nối kỹ thuật của hệ thống đường dây, đường ống ngầm) phải được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép.
Đồng thời, không được làm ảnh hưởng đến các công trình trên mặt đất, công trình ngầm và không gian ngầm đã có hoặc đã được xác định trong quy hoạch đô thị. Tuân thủ quy chuẩn, tiêu chuẩn xây dựng liên quan đến tầng hầm của công trình.
Bên cạnh đó, khi cấp phép xây dựng đối với nhà ở riêng lẻ có 1 tầng hầm không cần phân biệt về chức năng quy hoạch dân cư hiện hữu hoặc dân cư xây dựng mới, chủ yếu đảm bảo phù hợp chức năng quy hoạch dân cư, chức năng sử dụng đất đã được cơ quan có thẩm quyền giao đất, chuyển mục đích sử dụng đất và phù hợp quy chế quản lý kiến trúc khu vực.
Theo Sở Quy hoạch - Kiến trúc TP.HCM, nội dung liên quan đến quy hoạch không gian xây dựng ngầm đô thị phần lớn chưa đề cập đến trong các đồ án quy hoạch phân khu, nên việc triển khai các đồ án quy hoạch chi tiết/quy hoạch tổng mặt bằng làm cơ sở để lập dự án đầu tư xây dựng công trình gặp bị vướng mắc vì thiếu pháp lý.
Trước đó, cuối tháng 5/2024, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Bùi Xuân Cường đã chỉ đạo Sở Xây dựng ban hành văn bản hướng dẫn về quy mô tầng hầm đối với công trình nhà ở riêng lẻ của hộ gia đình, cá nhân.
Theo Sở Xây dựng, người dân trên địa bàn TP.HCM có nhu cầu xây dựng tầng hầm trong công trình nhà ở riêng lẻ rất lớn, đặc biệt là ở các quận trung tâm. Giai đoạn từ 2004 - đến quý 1/2024, trên địa bàn TP đã cấp giấy phép cho 1.600 công trình xây dựng có tầng hầm, riêng Quận 1 có 642 công trình.
Hiện nay, đồ án Điều chỉnh Quy hoạch chung TP.HCM đến năm 2040, tầm nhìn 2060 (đang trong giai đoạn hoàn chỉnh hồ sơ để báo cáo thẩm định, phê duyệt) đã thể hiện nội dung quy hoạch không gian xây dựng ngầm đô thị.
Theo đó, định hướng các khu vực khuyến khích xây dựng không gian ngầm, khu vực xây dựng không gian ngầm có kiểm soát và khu vực hạn chế phát triển không gian ngầm đô thị.
Theo quy định tại Điều 9 của Nghị định số 06/2021/NĐ-CP ngày 26/01/2021 của Chính phủ thì việc xây dựng nhà ở riêng lẻ của hộ gia đình, cá nhân phải tuân thủ các quy định như:
(i) Nếu xây dựng nhà ở không có tầng hầm, có tổng diện tích sàn xây dựng nhỏ hơn 250 m2 hoặc dưới 3 tầng hoặc có chiều cao dưới 12m, chủ đầu tư xây dựng nhà ở riêng lẻ được tự tổ chức thực hiện thiết kế xây dựng công trình;
(ii) Nếu xây dựng nhà ở dưới 7 tầng hoặc có 01 tầng hầm, trừ trường hợp quy định tại (i), việc thiết kế phải được tổ chức, cá nhân có đủ điều kiện năng lực theo quy định của pháp luật thực hiện;
(iii) Nếu xây dựng nhà ở từ 7 tầng trở lên hoặc có từ 02 tầng hầm trở lên, hồ sơ thiết kế phải được thẩm tra thiết kế xây dựng về nội dung an toàn công trình trước khi xin cấp giấy phép xây dựng. Việc thiết kế và thẩm tra thiết kế phải được tổ chức, cá nhân có đủ điều kiện năng lực theo quy định của pháp luật thực hiện.
Theo quy định tại mục 1.1.13 của Quy chuẩn 06:2021/BXD thì nhà ở riêng lẻ cho hộ gia đình có chiều cao từ 6 tầng trở xuống hoặc có không quá 1 tầng hầm, không bắt buộc áp dụng quy chuẩn này mà thực hiện theo hướng dẫn riêng, phù hợp cho từng đối tượng nhà và khu dân cư.