Ban Thường vụ Thành ủy TP.HCM thống nhất chủ trương theo báo cáo, đề xuất của UBND Thành phố chuyển nguồn vốn thực hiện Metro số 2 (Bến Thành - Tham Lương) từ vốn vay ODA sang sử dụng vốn ngân sách với tổng mức đầu tư gần 48.000 tỷ đồng. Dự án được phê duyệt từ năm 2010 nhưng quá trình triển khai gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là nguồn vốn để triển khai. Theo phê duyệt điều chỉnh gần đây nhất, dự án dự kiến sẽ hoàn thành vào năm 2030 và bảo hành đến năm 2032.
Trước đó, tuyến Metro số 2 có tổng vốn đầu tư khoảng 47.890 tỷ đồng, được thực hiện từ nguồn vốn vay ODA. Dự án đã ký kết 5 khoản vay nhưng 3 khoản vay từ ADB, EIB đã hết hiệu lực, 2 khoản vay của KfW cần gia hạn để tiếp tục triển khai.
Ngoài việc quyết định nguồn vốn đầu tư công, TP.HCM bổ sung vào quy mô dự án các công trình kết nối đồng bộ Metro số 1, số 2 tại nhà ga trung tâm Bến Thành để triển khai các bước tiếp theo.
Tuyến Metro số 2 có tổng cộng 7 gói thầu xây lắp chính, nhưng đến nay mới đưa vào sử dụng gói thầu CP1 - xây dựng tòa nhà văn phòng tại depot Tham Lương từ năm 2017.
Tháng 02/2025, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết 188/2025/QH15 với các nhóm cơ chế rất đặc biệt để TP Hà Nội và TP.HCM đầu tư, phát triển đột phá hệ thống Metro. Trên cơ sở đó, TP.HCM sẽ đầu tư đồng loạt và hoàn thiện 7 tuyến với tổng chiều dài 355 km trong 10 năm (từ nay đến năm 2035) với tổng mức đầu tư 40,2 tỷ USD.
TP.HCM đang xây dựng kế hoạch triển khai, đầu tư xây dựng đồng loạt 7 tuyến Metro, theo đó Ban Thường vụ Thành ủy TP.HCM giao UBND Thành phố chỉ đạo Ban Quản lý đường sắt đô thị TP.HCM chủ trì, phối hợp với các sở ngành và các cơ quan, đơn vị liên quan khẩn trương thực hiện phương án triển khai dự án Metro 2 theo cơ chế, chính sách đặc thù được Quốc hội ban hành.
Như vậy với phương án chuyển đổi nguồn vốn sang đầu tư công, TP.HCM sẽ chủ động và có thể khởi công Metro số 2 sớm hơn. Bởi nếu tiếp tục đầu tư bằng vốn ODA, tiến trình hoàn thành tuyến này được dự báo rất nhiều khó khăn và vướng mắc quy định. Tuyến Metro số 1 là một minh chứng cụ thể cho việc phụ thuộc vào nguồn vốn vay. Metro số 1 đã đội vốn từ 23.000 tỷ lên 47.000 tỷ đồng sau 16 năm xây dựng.
Tuyến Metro số 2 có tổng chiều dài 11 km chạy qua 6 quận: 1, 3, 10, 12, Tân Bình, Tân Phú . Đến nay đã giải phóng mặt bằng 99,83%, di dời hạ tầng kỹ thuật sẽ xong trong quý 3/2025.
Hiện nay các địa phương có tuyến Metro số 2 đi qua cũng trình kế hoạch phát triển đô thị theo mô hình TOD xung quanh các nhà ga. Chẳng hạn, UBND quận Tân Phú chọn khu đất I/82 A rộng hơn 26 ha phường Tây Thạnh, tiếp giáp trục đường Tây Thạnh và Trường Chinh.
TP.HCM cho biết việc đầu tư tuyến Metro số 1 đã rút ra được nhiều bài học kinh nghiệm, nên việc triển khai các tuyến Metro sau này cùng với cơ chế đặc thù sẽ có nhiều thuận lợi hơn.
