Trên đây là nhấn mạnh của Phó Thủ tướng Lê Thành Long, tại Hội nghị lần thứ 5 Hội đồng vùng ĐBSCL, diễn ra chiều 03/01.
Hội nghị diễn ra theo hình thức trực tuyến, bàn về kết quả thực hiện nhiệm vụ năm 2024, kế hoạch hoạt động năm 2025 của Hội đồng.
Triển khai, xây dựng nhiều dự án, công trình trọng điểm trong vùng
Báo cáo tình hình phát triển của vùng, Bộ trưởng Bộ KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng cho biết, tốc độ tăng trưởng kinh tế (GRDP) năm 2024 của vùng ĐBSCL đạt 7,31%, cao hơn mức tăng bình quân cả nước (khoảng 7%), đứng thứ 4/6 các vùng kinh tế.
Một số địa phương có mức tăng trưởng khá, như Kiên Giang (7,5%), Long An (8,3%), Hậu Giang (8,76%), điển hình là Trà Vinh tăng trưởng 10,04%.
Nhiều dự án, công trình trọng điểm trong vùng được triển khai, xây dựng, tạo thuận lợi cho kết nối nội vùng, liên vùng, các tuyến đường trọng điểm đang được đẩy nhanh tiến độ, như tuyến cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng, cao tốc Cần Thơ - Cà Mau, cao tốc An Hữu - Cao Lãnh.
Tuy nhiên, kinh tế - xã hội vùng còn nhiều khó khăn hạn chế. Kinh tế của vùng tuy tăng trưởng khá, nhưng quy mô kinh tế vùng còn nhỏ, chỉ chiếm khoảng 12% tỷ trọng của cả nước; 12/13 địa phương trong vùng chưa tự cân đối thu chi ngân sách, mô hình tăng trưởng chưa thực sự bền vững.
Hiện tượng BĐKH đang tác động sâu sắc đến đến sản xuất nông nghiệp và đời sống của người dân: Sụt lún, sạt lở, ngập úng, hạn hán, xâm nhập mặn và thiếu nước sinh hoạt là 6 vấn đề "nóng" ở ĐBSCL.
Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho biết, Hội đồng điều phối vùng đã phát huy vai trò là đầu mối điều phối các hoạt động liên kết vùng, giải quyết các vấn đề chung của vùng.
Bộ trưởng đánh giá cao TP.HCM đã ký kết hợp tác với các địa phương trong vùng ĐBSCL trong các lĩnh vực trọng tâm: Kết nối cung cầu, xúc tiến đầu tư - thương mại, phát triển khoa học, công nghệ, phát triển lĩnh vực giáo dục, y tế, đào tạo nguồn nhân lực…
Bộ trưởng cũng nhìn nhận, một số cơ chế, chính sách ban hành đã dành nhiều sự quan tâm cho các địa phương trong vùng, nhưng chưa thực sự mang tính "đột phá", tạo sức bật đáng kể.
Tại Hội nghị, các đại biểu cũng tập trung thảo luận về 3 vấn đề nổi lên, đang là thách thức lớn đối với vùng ĐBSCL, đó là giao thông; xâm nhập mặn, sạt lở; thiếu nước ngọt. Các địa phương trong vùng cũng bàn về các giải pháp tăng trưởng kinh tế cao trong năm 2025 và giai đoạn 2026-2030 để đóng góp cho tăng trưởng của cả nước.
Tháo gỡ khó khăn, vướng mắc để đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công
Thay mặt Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Lê Thành Long ghi nhận và cảm ơn tinh thần trách nhiệm, sự nỗ lực của các thành viên Hội đồng điều phối vùng ĐBCSL, đã góp phần quan trọng, thiết thực vào các thành tựu phát triển của vùng.
Bên cạnh các kết quả tích cực, theo Phó Thủ tướng, vẫn còn một số hạn chế, khó khăn, thách thức. Đó là tăng trưởng một số địa phương trong vùng còn chậm; sự gắn kết giữa nhà nông với nhà doanh nghiệp còn thiếu chặt chẽ; chưa khai thác tối ưu các chuỗi liên kết trong nông nghiệp; sản xuất quy mô còn nhỏ.
Kết cấu hạ tầng, nhất là hạ tầng về giao thông còn thiếu tính kết nối. Cải cách thủ tục hành chính còn chậm. BĐKH đang tác động sâu sắc đến an ninh nguồn nước, sạt lở tại vùng.
Nguồn tài nguyên cho vật liệu xây dựng còn khó khăn trong bối cảnh ngày càng có nhiều dự án đầu tư xây dựng quy mô lớn. Giải ngân ở một số dự án còn chậm.
Định hướng phương hướng, nhiệm vụ thời gian tới, Phó Thủ tướng Lê Thành Long nhấn mạnh bối cảnh vùng ĐBSCL đang phải đối mặt với hiện tượng BĐKH đang tác động sâu sắc đến an ninh nguồn nước tại vùng. Trước bối cảnh này, Phó Thủ tướng đề nghị các thành viên “ý thức rõ để có nhiệm vụ, giải pháp khả thi và đặc biệt là có quyết tâm cao để thực hiện”.
“Với những nhiệm vụ, các đề án của Hội đồng vùng chưa được hoàn thành thì phải cố gắng tổ chức thực hiện, đẩy nhanh tiến độ. Tháo gỡ khó khăn, vướng mắc để đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh.
Đồng thời triển khai đồng bộ, hiệu quả các nhiệm vụ giải pháp tại các quy hoạch đã được phê duyệt (Quy hoạch tổng thể quốc gia, Quy hoạch vùng ĐBSCL, Quy hoạch tài nguyên nước quốc gia, Quy hoạch phòng, chống thiên tai và thuỷ lợi và Quy hoạch tỉnh).
Các Bộ, ngành theo chức năng nhiệm vụ được giao, xây dựng và phát triển các vùng nguyên liệu chủ lực, tập trung đảm bảo phục vụ lâu dài, bền vững cho các cơ sở chế biến nông nghiệp - thủy sản; đề xuất cơ chế hợp tác vùng trong đảm bảo an ninh nguồn nước; tăng cường liên kết vùng trong phát triển thương mại, nhất là xuất khẩu sản phẩm nông nghiệp chủ lực của vùng ĐBSCL.
Đồng thời nghiên cứu, lựa chọn các dự án quan trọng, cấp bách theo các nghị quyết của Bộ Chính trị và quy hoạch vùng để ưu tiên nguồn vốn bố trí trong kế hoạch trung hạn 2026-2030, trong đó dành nguồn vốn phù hợp để làm công tác chuẩn bị đầu tư trong năm 2025 để triển khai thực hiện trong kế hoạch đầu tư công trung hạn 2026-2030.

Tháo gỡ khó khăn, vướng mắc để đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công; đồng thời triển khai đồng bộ, hiệu quả các nhiệm vụ giải pháp tại các quy hoạch đã được phê duyệt. 

