Bộ Xây dựng nhận được văn bản của Sở Xây dựng tỉnh Bắc Giang đề nghị hướng dẫn việc kiểm tra, xác định đối tượng được thuê, thuê mua, mua NƠXH.
Về vấn đề này, Bộ Xây dựng trả lời như sau:
1. Về xác định thực trạng về nhà ở, đất ở của đối tượng được thuê, thuê mua, mua NƠXH
Tại điểm a, điểm b khoản 1 Điều 51 Luật Nhà ở năm 2014 quy định: “a) Chưa có nhà ở thuộc sở hữu của mình, chưa được mua, thuê hoặc thuê mua NƠXH, chưa được hưởng chính sách hỗ trợ nhà ở, đất ở dưới mọi hình thức tại nơi sinh sống, học tập hoặc có nhà ở thuộc sở hữu của mình nhưng diện tích nhà ở bình quân đầu người trong hộ gia đình thấp hơn mức diện tích nhà ở tối thiểu do Chính phủ quy định theo từng thời kỳ và từng khu vực;
b) Phải có đăng ký thường trú tại tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương nơi có NƠXH; trường hợp không có đăng ký thường trú thì phải có đăng ký tạm trú từ một năm trở lên tại tỉnh, thành phố này,…”.
Tại khoản 16 Điều 1 Nghị định số 49/2021/NĐ-CP ngày 01/4/2021 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 100/2015/NĐ-CP ngày 20/10/2015 của Chính phủ về phát triển và quản lý NƠXH quy định:
“a) Trường hợp đối tượng đăng ký xin mua, thuê, thuê mua NƠXH có đăng ký hộ khẩu thường trú tại tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương nơi có NƠXH thì phải có bản sao có chứng thực hộ khẩu thường trú hoặc giấy đăng ký hộ khẩu tập thể tại địa phương đó;
b) Trường hợp đối tượng đăng ký mua, thuê, thuê mua NƠXH không có hộ khẩu thường trú theo quy định tại điểm a khoản này thì phải có bản sao giấy xác nhận đăng ký tạm trú và giấy xác nhận đóng bảo hiểm xã hội từ 01 năm trở lên tại tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương nơi có dự án đầu tư xây dựng NƠXH;…”.
Tại mẫu số 03 Thông tư số 09/2021/TT-BXD ngày 16/8/2021 của Bộ trưởng Bộ Xây dựng đã nêu 08 tình trạng nhà ở hiện nay của hộ gia đình, trong đó có trường hợp khó khăn về nhà ở khác (không thuộc 07 tình trạng nhà ở đã nêu).
Đề nghị Sở Xây dựng tỉnh Bắc Giang đối chiếu các quy định nêu trên với từng trường hợp cụ thể để hướng dẫn, thực hiện theo quy định.
2. Về xác định điều kiện thu nhập của đối tượng được thuê, thuê mua, mua NƠXH
Tại điểm c khoản 1 Điều 51 Luật Nhà ở năm 2014 quy định: “Đối với đối tượng quy định tại các khoản 4, 5, 6 và 7 Điều 49 của Luật này thì phải thuộc diện không phải nộp thuế thu nhập thường xuyên theo quy định của pháp luật về thuế thu nhập cá nhân;
rường hợp là hộ nghèo, cận nghèo thì phải thuộc diện nghèo, cận nghèo theo quy định của Thủ tướng Chính phủ. Đối với đối tượng quy định tại các khoản 1, 8, 9 và 10 Điều 49 của Luật này thì không yêu cầu phải đáp ứng điều kiện về thu nhập theo quy định tại điểm này”.
Đề nghị Sở Xây dựng tỉnh Bắc Giang liên hệ với Bộ Tài chính để được hướng dẫn, giải quyết theo thẩm quyền.
3. Về đối tượng được thuê, thuê mua, mua NƠXH
Theo quy định tại Điều 49 Luật Nhà ở năm 2014 thì người lao động đang làm việc tại các doanh nghiệp trong và ngoài khu công nghiệp thuộc diện được hưởng chính sách hỗ trợ về NƠXH.
Tại điểm b khoản 2 Điều 159 Luật Nhà ở năm 2014 quy định: “Tổ chức, cá nhân nước ngoài được sở hữu nhà ở tại Việt Nam thông qua hình thức mua, thuê mua, nhận tặng cho, nhận thừa kế nhà ở thương mại bao gồm căn hộ chung cư và nhà ở riêng lẻ trong dự án đầu tư xây dựng nhà ở, trừ khu vực bảo đảm quốc phòng, an ninh theo quy định của Chính phủ”.
Tại khoản 1 Điều 75 Nghị định số 99/2015/NĐ-CP ngày 20/10/2015 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Nhà ở quy định:
“Tổ chức, cá nhân nước ngoài chỉ được sở hữu nhà ở (bao gồm căn hộ chung cư và nhà ở riêng lẻ) trong dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại, trừ khu vực bảo đảm quốc phòng, an ninh theo quy định của pháp luật Việt Nam”.