118 hộ dân với 375 nhân khẩu xã Vân Hòa – huyện Ba Vì (Hà Nội) đang trong tình trạng "không ai ngó đến". Tại buổi tiếp xúc cử tri huyện Ba Vì của Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Hà Nội Bùi Thị Minh Hoài, ông Phạm Tiến Vinh - Trưởng thôn Xuân Hòa (xã Vân Hòa) cho biết, thôn có 118 hộ dân (xóm 4) với 375 nhân khẩu đang trong tình trạng ''vô thừa nhận", "không ai ngó đến".
Trước đây, khu vực có 118 hộ dân này thuộc địa giới hành chính của huyện Ba Vì. Từ năm 2017, cơ quan chức năng phân chia lại địa giới hành chính, diện tích này thuộc về thị xã Sơn Tây. Tuy nhiên, thị xã Sơn Tây không có động thái tiếp nhận con người, địa bàn hay đầu tư cơ sở hạ tầng khu vực 118 hộ dân sinh sống suốt gần 8 năm qua.
Ông Vinh cho biết, khu vực này không được hưởng chế độ, chính sách nào về xây dựng nông thôn mới, nhân dân phải tự đóng góp tiền tu sửa đường làng, ngõ xóm. Nguyện vọng của 118 hộ dân ở xóm 4 là được quay trở lại phần địa giới hành chính của huyện Ba Vì như trước đây, bởi vì mọi giấy tờ tùy thân, bảo hiểm y tế vẫn của huyện Ba Vì.
Đó chỉ là một trong không ít trường hợp người dân bị “bỏ quên” trong quá trình điều chỉnh tách - nhập. Đặc biệt là các khu vực vùng ven, vùng giáp ranh giữa các địa phương.
Thực tế thời gian qua cho thấy, sự phân bố các nguồn lực đầu tư cho các làng xã vùng ven là không tương xứng với vai trò và sự đóng góp của nó trong quá trình phát triển chung của cả đô thị. Tại nhiều khu vực đang trong quá trình đô thị hóa của Việt Nam, tình trạng như ở Vân Hòa cũng không ít.
Dù đã có những bước đi ngoạn mục trong phát triển đô thị, nhưng đi sâu vào thực tế của một số thành phố lớn như Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, mới thấy, còn không ít việc phải làm. Tốc độ đô thị hóa quá nhanh ở các thành phố này trong thời gian qua đã vượt ra ngoài tầm kiểm soát của các nhà quản lý, đến độ, giữa thủ đô, hàng trăm nhân khẩu không được thừa nhận suốt gần 8 năm trời mà “không ai biết?”, không ai giải quyết?!.
Nhìn rộng hơn, khi mà mỗi một biến đổi của không gian kèm theo sự biến đổi xã hội, nghề nghiệp, dân cư (quy mô lẫn chất lượng) rất lớn thì công tác quy hoạch theo cách làm hiện nay hầu như không đáp ứng được, nếu không nói là hoàn toàn thất bại. Thực tế cho thấy, hơn 20 năm qua, chưa có một làng xã đô thị hóa nào được quy hoạch và thực hiện quy hoạch tốt. Những bức xúc của các vấn đề đô thị hóa ngày càng căng thẳng hơn. Tốc độ mất đất đã chứng minh một cách rõ ràng cho qúa trình công nghiệp hóa, đô thị hóa của cả thủ đô không chỉ nhanh mà nhiều khi là “nóng”, vội vàng. Trong đó, mỗi năm thành phố Hà Nội phải tiếp nhận thêm hàng nghìn người thất nghiệp.
Và, câu chuyện người dân bị “bỏ quên” giữa Ba Vì – Sơn Tây (Hà Nội) hẳn sẽ còn là nỗi buồn day dứt với người dân Thủ đô.
Năm 2024 sắp đi qua, Hà Nội chưa có tổng kết chính thức những kết quả từ danh mục 2.839 công trình, dự án thu hồi đất được thông qua hồi đầu năm (Với diện tích đất thu hồi 12.722,55ha cùng 03 dự án chuyển mục đích đất trồng lúa với diện tích là 3,844ha), có lẽ, đã hiện hữu nhiều công trình, đã nhộn nhịp những công trường lớn.
Công cuộc chuyển đổi đất đai cứ tiếp diễn. Người dân làng xã vùng ven được quá ít quyền lợi. Bánh xe ủi vẫn lăn. Và những ruộng đồng trù mật một thời cứ dần “nhường chỗ” cho các tòa nhà ngạo nghễ mọc lên.
